Nông dân đối mặt với nhiều tai nạn

Đa phần đều gặp nạn

Nghiên cứu thực trạng tai nạn thương tích (TNTT) trong nông nghiệp tại Việt Nam được tiến sĩ Thúy Quỳnh và cộng sự tiến hành trong thời gian từ tháng 5.2009 đến tháng 12.2010 tại 4 tỉnh được chọn có chủ đích, đó là: Thái Bình, Đồng Tháp (trọng điểm về lúa gạo), Thái Nguyên (trọng điểm trồng chè) và Đăk Lăk (trọng điểm trồng cà phê).


Trong vòng 20 tháng, tiến sĩ Thúy Quỳnh và các cộng sự tham gia nghiên cứu đã phỏng vấn 6.275 hộ nông dân (ND) bằng bộ câu hỏi thiết kế sẵn; 50 cuộc phỏng vấn sâu được tiến hành đối với các đối tượng như cán bộ phụ trách y tế lao động tuyến tỉnh, huyện và xã; cán bộ thanh tra và an toàn lao động tuyến huyện; cán bộ hội ND tuyến huyện và xã; chủ tịch hoặc phó chủ tịch xã; và người thân của nạn nhân bị TNTT trong lao động nông nghiệp. Số nông dân này bị TNTT trong thời gian 1 năm trước khi được hỏi

Kết quả cho thấy trong nghiên cứu này có 853 trường hợp TNTT bao gồm cả tử vong và không tử vong do tất cả các lĩnh vực. Trong tổng số 853 ca TNTT, có 495 trường hợp là TNTT trong LĐNN, trong đó có 5 ca tử vong (tương ứng với tỷ suất là 75/100.000), và 490 ca TNTT không tử vong (tương ứng với tỷ suất là 2447/100.000).

Vật sắc nhọn, ngộ độc, ngã, say nắng/nóng, động vật cắn/tấn công, tai nạn giao thông và mang vác nặng là các nguyên nhân gây TNTT cho người ND, trong đó vật sắc nhọn là nguyên nhân hàng đầu gây TNTT ở cả 4 tỉnh. Số ngày nghỉ làm trung bình của các nạn nhân là 16,3 ngày. Khoảng 3/4¾ số người bị TNTT là thu nhập chính của gia đình và TNTT đã có ảnh hưởng lớn và vừa tới kinh tế của 70% gia đình ND.

Vẫn còn chủ quan

Ngoài các yếu tố “nhỏ” mà ND ai cũng mắc phải thì còn khá nhiều tai nạn liên quan tới máy nông nghiệp. Nghiên cứu cho thấy: “Thực hành an toàn máy của người dân chưa cao”.

Cụ thể: Có tới 46,6% các hộ gia đình không lắp đặt che chắn cho các bộ phận chuyển động có nguy cơ gây tai nạn, 71,9% các hộ gia đình không treo các chỉ dẫn an toàn khi vận hành máy. 65,7% hộ gia đình không được hướng dẫn về an toàn sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật. Bảo hộ lao động đủ và đúng cũng là một vấn đề tồn tại ở các tỉnh nghiên cứu: 23,4% ND không được trang bị bảo hộ lao động đủ khi phun thuốc; 28% trong số đó cho rằng bảo hộ lao động làm vướng víu và cản trở các hoạt động lao động.

Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm trên toàn thế giới có khoảng 2- 5 triệu người nhiễm độc hóa chất BVTV với khoảng 40.000 người tử vong, khoảng 170.000 ca tử vong do tai nạn lao động liên quan đến nông nghiệp. Ở nhiều quốc gia, tỷ lệ tử vong do tai nạn lao động trong nông nghiệp cao gấp đôi so với các ngành khác.

Trong khi ND còn chủ quan thì việc hỗ trợ, giúp ND kiểm soát tai nạn cũng còn rất yếu. Nhìn chung thực trạng về nhân lực, thuốc và các trang thiết bị tại các trạm y tế vẫn còn nhiều hạn chế, thiếu về mặt kỹ năng và chuyên môn cũng như số lượng nhân viên y tế.

Hệ thống y tế tuyến xã chưa đáp ứng được nhu cầu điều trị các trường hợp TNTT tại địa phương. Cùng với hệ thống quản lý, chính sách còn chung chung, chưa có chính sách cụ thể về phòng chống TNTT trong nông nghiệp là một nguyên nhân và đồng thời cũng là rào cản lớn cho chương trình phòng chống TNTT.

Thông tin về phòng chống TNTT đối với người dân còn hạn chế, nguồn cung cấp thông tin về phòng chống TNTT cho người dân chủ yếu là ti vi/đài; thông tin tiếp cận qua loa phát thanh xã và qua cán bộ y tế chiếm tỷ lệ thấp. Tỷ lệ hộ gia đình được tập huấn về sử dụng máy nông nghiệp còn rất thấp (25,5%). Thái Nguyên là tỉnh có tỷ lệ hộ gia đình được tập huấn cao nhất (47,8%), tiếp đến là Đăk Lăk (36,1%), Thái Bình (10,3%) và thấp nhất là Đồng Tháp (7,8%).

Tỷ lệ hộ gia đình được tập huấn về an toàn hóa chất còn chưa cao tại 4 tỉnh nghiên cứu (42,6% tại Đăk Lăk; khoảng 64% tại Thái Nguyên và Đồng Tháp; 76% tại Thái Bình).