Qúa tải từ vùng trời đến hạ tầng: Mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất thế nào?

Chiều 11.4, tại buổi toạ đàm “Giải pháp thúc đẩy hàng không bền vững” lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cùng các chuyên gia đã chia sẻ nhiều vấn đề “nóng” về sự phát triển mãnh mẽ của ngành hàng không dẫn tới tắc nghẽn hạ tầng hàng không.

Ông Phạm Văn Hảo, Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam đánh giá: “Trong 10 năm qua, từ 2008 - 2018, tổng số lượng tàu bay năm 2008 của hàng không Việt Nam chỉ có 60 tàu. Hiện tại, con số này tăng lên gấp 3 lần, lên 192 tàu. Độ tuổi trung bình của đội tàu bay Việt Nam hiện nay chỉ là 5,8 tuổi, so với năm 2008 là 8,8 tuổi”.

Sân bay Tân Sơn Nhất quá tải từ vùng trời đến hạ tầng.

Ông Hảo cho biết, trước đây, đội bay chủ yếu chỉ có Vietnam Airlines, còn hiện nay có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp tư nhân như: Vietjet, Bamboo Airways. Sự thay đổi này rõ ràng ở cả chất và lượng. Mạng đường bay cũng có nhiều chuyển biến sau 10 năm với gần 60 đường bay nội địa và 130 đường bay quốc tế so với 25 đường bay nội địa và 54 đường bay quốc tế vào năm 2008.

Năm 2008, các chuyến bay quốc tế chủ yếu bay qua Nội Bài, Đà Nẵng, Tân Sơn Nhất, nhưng thời điểm hiện nay đã kết nối với rất nhiều cảng khác như: Cát Bi, Cần Thơ, Cam Ranh, Liên Khương, Phú Quốc….

Điều này đã tạo ra bước phát triển tương đối vững chắc, bền vững. Sự tăng trưởng đột phá đầu tiên là nhờ chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước. Nhiều năm qua, GDP của Việt Nam tăng trưởng rất ấn tượng. Với tốc độ tăng trưởng GDP ổn định từ 5,5% - 7,5%/năm trong 10 năm qua, tăng trưởng về hàng không đạt gấp 2 đến 2,5 lần là hoàn toàn phù hợp với các đánh giá, dự báo của các tổ chức, doanh nghiệp hàng không lớn trên thế giới như: ICAO, IATA, Boeing...

Nhìn nhận về sức “nóng” của ngành hàng không phát triển mạnh mẽ có nguy cơ dẫn tới hạ tầng hàng không không đáp ứng kịp, ông Trần Minh Phương – Phó Vụ trưởng Vụ kế hoạch đầu tư -- Bộ GTVT thừa nhận: “Ngành hàng không nóng vì nhu cầu vận tải rất lớn, nhưng nóng đến đâu là do nhận định của người sử dụng và các nhà cung cấp dịch vụ”.

“Trước đây, chúng ta chỉ có một hãng hàng không quốc gia. Sau đó, chúng ta có các hãng hàng không khác, từ Công ty CP của hãng hàng không quốc gia, các công ty của Vietjet, của Bamboo, tức là số lượng hãng hàng không tăng lên và năng lực khai thác các nhà ga cũng tăng lên. Cả góc độ về nhu cầu sử dụng và cung cấp dịch vụ đều có sự phát triển, đáp ứng nhu cầu đi lại cho người dân. Đó là những con số rất ấn tượng”, ông Phương chia sẻ.

Toàn cảnh buổi toạ đàm.

Theo ông Phương, để đáp sự phát triển của ngành hàng không Bộ GTVT đã tham mưu, báo cáo Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh quy hoạch phát triển GTVT hàng không. Chúng tôi dự báo tăng trưởng 2 con số này sẽ tiếp tục đến năm 2020 và giảm dần xuống một con số sau năm 2020.

Định hướng cho phát triển kết cấu hạ tầng, định hướng phát triển của các hãng hàng không để chúng ta đầu tư, khai thác đồng bộ, hiệu quả kết cấu hạ tầng cũng như tạo ra hiệu quả của các doanh nghiệp tham gia đầu tư.

Về phía nhà đầu tư tư nhân, ông Phạm Ngọc Sá, Giám đốc Cảng Hàng không quốc tế Vân Đồn cho rằng: “Sự cạnh tranh trong ngành hàng không là rất cần thiết vì sẽ thúc đẩy sự phát triển nhanh hơn, chất lượng cũng được nâng cao. Để phát triển 1 sân bay mới, tất nhiên là phải vì lợi nhuận, nhưng vẫn phải vì sự phát triển kinh tế chung của xã hội. Trong đó, chúng tôi được sự hỗ trợ rất lớn từ chính quyền tỉnh Quảng Ninh”.

“Chúng tôi luôn luôn tìm cơ hội để phát triển, ở Việt Nam tỷ lệ lợi nhuận chỉ chiếm 30%, nhưng ở Quốc tế thì 60%. Quay lại sân bay Vân Đồn, tất cả phải đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về ICAO, việc chia sẻ thông tin rất quan trọng trong hệ thống phát triển hàng không”.

Chia sẻ về đầu tư hạ tầng, ông Đỗ Đức Tú- đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: “Về quan điểm có phát triển nóng hay không, theo tôi, mỗi người sẽ có cảm nhận riêng, minh chứng cho sự phát triển nóng của hàng không là ở sân bay Tân Sơn Nhất đang quá tải không chỉ ở giao thông kết nối, nhà ga, sân đỗ mà ngay cả đường cất hạ cánh cũng quá tải”.

“Có lần tôi đi TP.HCM, ngồi trên máy bay vô cùng sốt ruột khi phải bay vòng cả tiếng trên trời để chờ hạ cánh, việc tắc nghẽn từ vùng trời đến hạ tầng dưới đất có thể thấy rõ, việc mở rộng hạ tầng sân bay Tân Sơn Nhất là cấp thiết”, ông Tú nói.

Cũng theo ông Tú, sự phát triển nóng của hàng không có mặt tích cực và cả hệ luỵ nhất định. Tích cực là cơ hội phát triển hàng không, phát triển kinh doanh vận tải hàng không. Nhưng tăng trưởng quá nhanh, khả năng đáp ứng về hạ tầng sân bay, cụ thể là hạ tầng chưa theo kịp tốc độ của vận tải. Các hãng hàng không có phương tiện nhưng phải có người vận hành đảm bảo an toàn tuyệt đối.