Robert Danhi - anh chàng người Mỹ đam mê ẩm thực Việt

“Tôi sáng mắt ra”

Bỗng anh chàng Robert Danhi có cái đầu trọc lóc đứng khựng lại bên vệ đường, mắt nhìn sững. Thứ hớp hồn anh ta là một bếp than hồng với vài món nướng lề đường thơm phưng phức. Danhi chăm chú vào ổ bánh mì be bé nằm giữa vỉ nướng.

Đó là ổ bánh mì rất đỗi bình thường, thậm chí còn không có nhân, có chăng chỉ là tí mỡ heo, tương ớt, dầu hào, mật ong quét bên ngoài, đem để lên bếp than, lật qua lật lại một tí là xong. Ấy vậy mà chuyên gia ẩm thực đã đi nhiều nơi trên thế giới lại bảo kết hợp những gia vị đơn giản đó, quét lên bánh mì mà đem nướng trên than hồng là kỹ thuật chưa từng được biết đến. “Tôi không thể diễn tả được cảm giác khi cắn ngập răng vào ổ bánh mì mê hoặc đó: một chút giòn giòn, một chút ấm áp, một chút ngọt ngào, một chút cay cay, một chút beo béo, một chút thơm thơm… Ôi, khi mà tất cả những “một chút” đó hòa quyện vào nhau thì mọi hương vị tuyệt vời nhất trên thế gian này đều gói gọn trong ổ bánh đó rồi!”, Danhi thốt lên.

Khó mà cắt ngang sự hào hứng đang tuôn trào trong anh chàng người Mỹ: “Đầu tiên, tôi phải mang cái công thức đó, cái kỹ thuật đó sang ngay quê hương tôi. Tôi sẽ kể cho mọi người nghe về câu chuyện bánh mì Bắc Ninh, họ sẽ được xem những gì mà tôi đã thấy và họ cũng sẽ phải tìm đến Bắc Ninh để được chạm răng vào ổ bánh quyến rũ đó. Tôi sẽ dùng đúng cái công thức này cho sandwich, đầu tiên là ở Mỹ. Ổ bánh mì Bắc Ninh đã khơi nguồn cho tôi bao ý tưởng. Nó đã làm tôi sáng mắt ra”.

12 năm trước, Danhi – lúc đó đã là một chuyên gia nghiên cứu về ẩm thực Đông Nam Á – được yêu cầu giảng dạy về ẩm thực Việt ở New York, Mỹ. Nhưng anh lắc đầu: “Tôi không có quyền nói về ẩm thực Việt nếu như tôi chưa từng đến đó, chưa từng nhìn thấy, chạm vào, nếm thử, cảm nhận ẩm thực và văn hóa Việt”. Vậy là anh vác ba lô lên, rong ruổi 3 tuần từ bắc chí nam. Đó là cơ duyên đầu tiên của anh với Việt Nam. Tính ra, Danhi đã đến Việt Nam 7-8 lần trước chương trình Khám phá Việt Nam cùng Robert Danhi, vốn cho anh cơ hội ở lại đây 3 tháng trời.

Robert Danhi, người có 28 năm trong nghề ẩm thực, chính là tác giả của cuốn sách Hương vị Đông Nam Á được giải thưởng Gourmand uy tín ở hạng mục Sách ẩm thực châu Á hay nhất ở Mỹ và Sách ẩm thực châu Á hay thứ 2 trên thế giới vào năm 2009. Anh là một đầu bếp, nhà nghiên cứu, nhà tư vấn và giảng viên về ẩm thực Đông Nam Á. Chương trình Khám phá Việt Nam cùng Robert Danhi, do Điền Quan Media & Entertainment tổ chức thực hiện, dự kiến sẽ phát sóng vào tháng 7.2014 trên HTV, sau đó sẽ phát trên các kênh quốc tế.

Cách “nếm” Việt Nam

Để chạm lưỡi được vào cọng hẹ nước thơm phảng phất, ngọt nhẹ nhàng, Danhi mất một ngày trời trên cánh đồng mênh mông giữa mùa nước nổi ở Long An, khi thì ngồi trên chiếc xuồng cũ kỹ, khi thì nhảy xuống lội sình để đẩy xuồng qua những chỗ nước cạn, để rồi cùng người dân địa phương dầm mình giữa nước bẩn, còng lưng, mò tay xuống nước mà nhổ hẹ.

Danhi chia sẻ: “Nhiệm vụ của tôi là kể cho mọi người nghe những câu chuyện tuyệt đẹp đằng sau mỗi món ăn, đằng sau mỗi danh lam thắng cảnh về cuộc sống dung dị của người dân đất Việt. Tôi sung sướng vì được làm điều đó.”

Cảnh quay ở Long An hôm đó cứ kéo dài bất tận, đến quá trưa mà vẫn chưa được tạm nghỉ. Bất chợt đôi vợ chồng sở hữu chiếc xuồng lấy cà mèn ra. Họ mời Danhi ăn. Cơm nguội với mắm cá và hẹ nước mới hái. Thêm một chi tiết không có kịch bản với anh chàng người Mỹ. Danhi băn khoăn: “Ăn ở đâu?”. Câu trả lời: “Ở đây”, tức giữa cánh đồng mênh mông ngập nước đục ngầu. Trời vẫn đang mưa lất phất. Không chút do dự, Danhi sà tới. “Tôi ăn được mắm tôm, mắm ruốc, còn vị mắm vùng này quá mạnh với tôi. Nhưng tôi rất cảm động. Tôi biết ơn họ”.

Còn để nếm được chuột đồng nướng lu ở Đồng Tháp, Danhi có một buổi chạy nhảy đào hang, đuổi bắt chuột… Danhi tự nguyện làm tất cả những điều đó bởi “muốn được đại diện để quảng bá ẩm thực Việt, tôi phải biết rõ ngọn ngành từng loại nguyên liệu đến từ đâu, đánh bắt thế nào, chế biến ra sao thì mới xứng đáng”.