Sách giấy liệu có trở thành "đồ cổ"?

Khi nhà văn Peter James xuất bản cuốn tiểu thuyết “Host on two floppy disks”, được giới thiệu như cuốn tiểu thuyết điện tử đầu tiên của thế giới vào năm 1993, ông đã đối mặt với những "phản ứng dữ dội" của độc giả. Các nhà báo và nhà văn đồng nghiệp mắng và lên án ông về sự lố bịch của hình thức đọc sách mới. "Tôi đã lên tin tức trang nhất của nhiều tờ báo trên toàn thế giới, bị cáo buộc giết chết tiểu thuyết" James nói.

Một thời gian ngắn sau khi ra mắt cuốn tiểu thuyết “gây bão”, tác giả James cũng công bố một dự đoán: đó là sách điện tử sẽ trở nên ngày càng phổ biến do tính chất dễ dàng và thú vị khi đọc hơn sách in. Chỉ đến hai thập kỷ sau, tầm nhìn của James mới dần được mọi người nhận ra.

Sách in vẫn khá phổ biến, nhưng trong thập kỷ qua sách điện tử đang nỗ lực chiếm lĩnh thị trường đọc.

Thực tế, sách điện tử đang tăng độ phổ biến lên cao trào trong những năm gần đây, đã có rất nhiều tranh cãi giữa các nhà nghiên cứu về sự tác động của sách điện tử tới sách giấy (sách in) và liệu sách giấy có biến mất, trở thành thứ đồ cổ hay không.

Thậm chí, có sự so sánh là liệu những cuốn sách in có gia nhập hàng ngũ các tấm đất sét, các cuộn giấy cổ và các trang đánh máy in… thành những hiện vật của quá khứ xa xôi.

Câu trả lời cho vấn đề nêu trên vẫn chưa rõ ràng, khi mới ra đời, sách điện tử chỉ như một công cụ cung cấp các tài liệu tham chiếu, để từ đó người ta có thể tìm mua những cuốn sách in mà mình cần tại các cửa hàng.Nhưng dần dần, sách điện tử đã lớn mạnh và bành trướng quá mức kiểm soát, mà hơn thế nó đã trở thành một mối đe dọa thường trực đối với sách in truyền thống.

Sách điện tử có thể cung cấp vô hạn định mà không cần in ấn, có khả năng chứa hàng ngàn sách, tùy thuộc vào dung lượng bộ nhớ của nó, chỉ cần bỏ vào túi áo và có thể mang đi bất cứ nơi đâu. Đặc biêt, sách điện tử có khả năng dịch sách sang nhiều thứ tiếng khác nhau, nên tính phổ cập rộng lớn hơn nhiều so với sách in.

Một khảo sát của Pew Research mới tiến hành cho thấy, một nửa số người Mỹ trưởng thành sở hữu một máy tính bảng hay e-reader, và 3 trong số 10 người đọc sách điện tử trong năm 2013.

Tuy những cuốn sách in vẫn là phương tiện phổ biến nhất đối với người đọc trong hàng thập kỷ qua, nhưng sách điện tử đang rất nỗ lực để tiến lên.

Năm 2007, với sự ra đời của máy tính bảng Kindle Fire của Amazon, thái độ đối với việc đọc sách điện tử đột ngột thay đổi. Gần như ngay lập tức, thiết bị bắt đầu gây ra sự hồi hộp trong ngành công nghiệp xuất bản.  Sau này, sách điện tử có thêm nhiều sự hỗ trợ của iBooks, Kindle và Nook.

Sách giấy tiêu tốn khá nhiều chi phí sản xuất và vận chuyển, còn sách điện tử có thể làm giảm áp lực kinh tế.

Từ năm 2008 đến 2010, lượng sách điện tử bán ra tăng vọt, nhảy lên đến  con số 1.260%, New York Times đưa tin. Doanh số bán hàng của sách điện tử chiếm khoảng 20% ​​thị phần sách giấy mua, đã chứng minh thực tế là độc giả sách điện tử đã ổn định hơn trong những năm qua.

Dữ liệu của Pew cũng cho thấy số người Mỹ đọc sách in đã giảm 69-63% từ năm 2014 đến năm 2015.

Không ai có thể trả lời chắc chắn về những gì sẽ xảy ra với tương lai của sách giấy. Chúng ta đang ở trong một giai đoạn chuyển tiếp, các ứng dụng đọc sách điện tử đang liên tục được cải thiện và mở rộng, khuyến khích mọi người chuyển sang đọc sách trên màn hình.

Hình thức tương lai của một cuốn sách có thể khiến cho ranh giới giữa nhà văn và người đọc mờ đi bởi tác giả và người đọc có thể tương tác với nhau để thảo luận về bất kỳ đoạn văn, câu hoặc dòng nào trong cuốn sách.

Tuy nhiên, sách giấy (sách in) nhiều khả năng sẽ không biến mất hoàn toàn. Giống như các bản in mộc bản, phim sản xuất thô và dệt dân gian, các trang sách in có thể được lưu giữ nhờ giá trị thẩm mỹ.

Ngoài những tác động tích cực, theo các kết quả nghiên cứu, đọc sách điện tử có thể tác động tiêu cực đến cách não phản ứng với văn bản, bao gồm đọc hiểu, khả năng tập trung và khả năng duy trì sự chú ý đến các chi tiết như cốt truyện và trình tự các sự kiện. Do đó mà sách in có thể sẽ còn một chỗ đứng nhất định.