Sân chơi của công ty tôm giống

Tạo sự “quyến rũ”

Dẫn đầu phong trào này là 3 công ty vốn nước ngoài (CP, Việt - Úc và Uni) với ưu thế về nguồn vốn. Và các “đại gia” này không ngừng “tấn công” mãnh liệt vào người nuôi bằng nhiều chiêu quảng bá. Sức “quyến rũ” về TTCT được nâng lên 1 bậc, nhất là thời điểm con tôm sú như một chu kỳ tự nhiên đã chuốc lấy thất bại liên tiếp khi ào ào chết hàng loạt tại nhiều tỉnh ven biển ĐBSCL.

Kiểm soát giống TTCT tại bể ương của Công ty Việt Úc.

Ông Triệu Nghĩ - người nuôi TTCT ở xã Vĩnh Trạch Đông, TP.Bạc Liêu (tỉnh Bạc Liêu), tâm sự: “Khi con tôm sú thất bại đồng loạt tại nhiều địa phương, cũng như bao nông dân khác, tôi như đứng trước ngã 3 đường. Chưa biết nên chọn đối tượng nào để nuôi”. Và với các chiêu quảng bá của các nhà cung cấp giống, thức ăn, thuốc thủy sản, con TTCT ngay tức khắc được một số nông dân lựa chọn.

Ông Nguyễn Phương ở huyện Bình Đại (Bến Tre) còn cho biết: Các công ty lớn có đại lý tại Bến Tre, Bạc Liêu, Sóc Trăng đã tìm tới cho con giống TTCT để nuôi thử theo mô hình. Thế là không ít hộ vào cuộc chơi với “con bài” TTCT.

Vài “đại gia” hưởng lợi!

Ông Quách Khoa - Phó Giám đốc Công ty TNHH Việt - Úc, cho biết: Thị phần cung ứng con giống TTCT của công ty gia tăng theo thời gian. Từ hơn 6 tỷ con/năm vào 2008, đã vươn lên gần 20 tỷ con giống hồi năm 2010. Và năm nay con số này còn cao hơn nữa.

Giống TTCT với giá bán từ 80 - 90 đồng/contại 1 công ty nước ngoài.

Công ty Giống Thuỷ sản Uni-President Việt Nam (Đài Loan) cũng nhanh chóng mở rộng thị trường con giống, dồn sức chiếm lĩnh thị trường miền Trung với cả chục tỷ con giống/năm. Và 1 “đại gia” xem ra có phần bề thế hơn, đó là Công ty cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam (Thái Lan), năng lực cung ứng giống TTCT mạnh nhất khi hệ thống mở rộng và vươn xa đến tận các tỉnh ở bán đảo Cà Mau.

Ông Nguyễn Văn Tranh - Phó Giám đốc Sở NNPTNT Cà Mau, nhận định: Sinh sản nhân tạo TTCT rất khó vì nguồn tôm bố mẹ hoàn toàn nhập từ ngoài nước (thường ở Mỹ hoặc Thái Lan). Bởi thế, 3 công ty trên có điều kiện trang bị kỹ thuật hiện đại, nhập tôm bố mẹ đưa vào sản xuất khối lượng tôm giống khổng lồ cung cho thị trường, vậy mà vẫn chưa đủ sức.

Thao túng giá

Tại thời điểm này, con giống sạch bệnh, chất lượng cao của 3 “đại gia” trên “hét giá” từ 65 - 100 đồng/con mà vẫn không đủ giao cho khách hàng.

Nông dân Trần Văn Tánh (xã Tạ An Khương, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau), cho biết: “Với 8 ao nuôi, mỗi vụ tôi cần gần 4 triệu tôm giống. Công ty Việt - Úc đã bán với giá 83-90 đồng/con”. Còn ông Danh Thuấn (ở xã Lai Hòa, huyện Vĩnh Châu, Sóc Trăng) mua giống từ CP cũng ở mức 85-95 đồng/con. Từ đó, cho thấy giá tôm giống TTCT khá cao, thậm chí muốn cao hơn giá tôm sú giống (khoảng 60-80 đồng/con).

Bên cạnh con giống, chủng loại thức ăn, thuốc thủy sản cũng làm điên đầu nhà nông. Chuyên gia Phạm Giang Nam (Đại học Bạc Liêu), cho biết: Đa phần, nguồn cung ứng thức ăn, thuốc thủy sản tập trung vào các công ty lớn nước ngoài (Inland Thái Lan, Grobest Group, Tomboy (Pháp), CP (Thái Lan), Biomin, Tongwei feed (Trung Quốc), Uni-President (Đài Loan)… Chiết khấu đại lý từ 20-50% tính trên doanh số bán, và phí này sẽ tính vào giá thành sản phẩm để bán cho nông dân. Chưa hết, mọi chi phí khác, thậm chí chiết khấu dài dài qua nhiều tầng nấc, cuối cùng người chịu gánh nặng giá cao, không ai khác chính là nông dân.

Vũ Khánh