Chèo ghe câu cá tra bần về kho quẹt

Vừa đến nơi, gặp các cháu Bác tôi vui mừng ra mặt và còn trách vui là đến chơi không báo trước. Với khung cảnh sông nước hữu tình, bác đề nghị thả thuyền trên sông câu cá tra bần cho vui và được cả nhóm hưởng ứng ngay.

Sau khi chuẩn bị xong cần câu và mồi câu cá tra bần (tép, trùn, gián,..) nhóm “cần thủ” chèo ghe ra sông. Chỉ sau hơn 2 giờ thao tác, thành quả chúng tôi thu được cũng kha khá với nhiều chủng loại cá khác nhau như cá he, cá chốt,  cá chài, cá lăng, v.v...; trong đó có một loại cá trông quen mà lạ, đó là cá tra bần.

Thành quả của cả nhóm chèo ghe đi câu cá tra bần là một đĩa cá đã làm sạch. (Ảnh: BCT)

Cá tra bần (còn gọi là cá dứa) là loại cá da trơn, thuộc họ cá tra. Chúng sống và thích nghi nơi môi trường nước ngọt và lợ tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Hàng năm, từ tháng Năm đến tháng Mười, lũ cá con di chuyển ra vùng cửa sông để sinh sống cho đến khi trưởng thành chúng quay trở lại vùng nước ngọt để sinh sản. Thức ăn chính của chúng là động vật phù du, trái cây cùng ngập mặn (trái mắm, trái bần, trái ổi,..). Cá trưởng thành có con nặng khoảng: 15 – 20 kg.

Nắm vững những qui luật của cá, người dân thường đi câu cá tra bần hay dùng lưới để đánh bắt. Cá tra bần là loại cá ngon, thân cá tròn, bụng cá săn chắc ít mỡ, vây và thịt cá màu vàng nhạt, không có mùi tanh nên được các bà nội trợ ở miến Tây ưa thích trong việc chế biến các món ăn mang nét đặc trưng sông nước miền Tây như nấu canh chua, kho tộ, làm khô. Nhưng ấn tượng sâu sắc nhất đối với tôi khi còn ở quê là món cá tra bần kho quẹt chấm với rau luộc (đọt lang, rau muống, đọt bí).

Ơ cá tra bần kho quẹt gợi nhớ quê nhà tha thiết. (Ảnh: BCT)

Để thỏa mãn những kỷ niệm thời thơ ấu, tôi đề nghị làm món cá tra bần kho quẹt chấm với rau luộc. Trong khi mọi người nhặt cá, tôi tranh thủ mang rổ ra vườn hái các loại rau như: đọt bí, đọt lang, rau muống đồng vào nhà lặt và rửa sạch, luộc chín, để sẵn ra dĩa. Cá làm sạch, cắt khúc để ra rổ cho ráo. Kế đến, cho cá vào ơ đất (phải là ơ đất mới ngon!), ướp gia vị (muối + đường + nước màu) để ngấm khoảng 30 phút, đổ nước mắm ngon vào bắc lên bếp đun với ngọn lửa liu riu cho đến khi nước gia vị rút vào cá sền sệt. Thêm tiếp một miếng nước cơm chắt vào cá đề quẹt cho có chỉ, nhắc xuống. Cuối cùng, cho một ít tiêu xay, trái ớt sừng chín vào, kèm theo một dĩa rau do tôi luộc sẵn dọn lên bàn là đủ bộ!...              

Bữa ăn đạm bạc nhanh chóng được dọn lên. Dù chỉ có món cá tra bần kho quẹt và đĩa rau luộc mà sao mấy chúng tôi vừa rôm rả trò chuyện và ăn mãi quên thôi. Phải chăng vì đói, hay vì những tình cảm thiêng liêng từ chính những món ăn truyền thống và chèo ghe câu cá tra bần tại con sông quê đã làm rung động trái tim những người con đi xa khi gặp lại?!...