Tuyên chiến với tham nhũng, lãng phí (Bài 1): Ngại “đội đơn” tố tham nhũng

LTS: Tại Hội nghị toàn quốc về triển khai công tác phòng chống tham nhũng mới đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ, công tác phòng chống tham nhũng gần đây đã có nhiều khởi sắc, tạo niềm tin trong nhân dân. Tuy nhiên, cuộc chiến chống tham nhũng, lãng phí vẫn còn rất cam go; người dân vẫn ngại tố cáo tham nhũng; tham nhũng vặt còn nhức nhối; phòng ngừa tham nhũng vẫn còn mang tính hình thức; tình trạng lãng phí vẫn xảy ra tại nhiều địa phương, bộ ngành... Loạt bài “Tuyên chiến với tham nhũng, lãng phí” của Báo NTNN sẽ phản ánh rõ thực trạng trên, cũng như ghi nhận ý kiến của chuyên gia, bạn đọc hiến kế để góp phần hạn chế tình trạng này.

Tố cáo tiêu cực, bị kỳ thị

Sau hơn 1 năm kiên trì hành trình tố cáo biểu hiện tiêu cực tại Bệnh viện Đa khoa Hoài Đức (Hà Nội), góp phần quan trọng đưa vụ việc ra ánh sáng, chị Hoàng Thị Nguyệt vẫn có cảm nhận “chúng tôi là những người bị kỳ thị, bị phân biệt, chịu rất nhiều áp lực”. Vụ nhân bản kết quả xét nghiệm tại Bệnh viện Đa khoa Hoài Đức đến nay đã được đưa ra xét xử. Có thể nói đây là một trong những vụ việc điển hình trong vấn đề người dân, công chức, viên chức tố cáo biểu hiện tiêu cực, tham nhũng từ cơ sở.

Nhìn lại chặng đường đó, chị Nguyệt cùng những người đứng đơn tố cáo lãnh đạo tại ngay nơi mình làm việc thực sự là cuộc chiến cam go, khó khăn, thách thức. Chị Hoàng Thị Nguyệt kể lại: “Đầu tiên chúng tôi có 5 chị em ký đơn tố cáo. Nhưng ngay trong cuộc họp đầu tiên ở cơ quan chúng tôi đã bị nêu tên, rồi giám đốc yêu cầu chúng tôi rút đơn. Giám đốc cũng tác động về phía gia đình, người thân để gây sức ép. Không chịu nổi, đã có 2 chị phải rút đơn”.


Trong cuộc đấu tranh cam go ấy, trong nội bộ cơ quan phía chị Nguyệt chỉ có 3 người phải đối đầu với giám đốc, bí thư Đảng ủy và những nhóm người có lợi ích liên quan. Theo chị Nguyệt đó là những người có địa vị, hầu hết đều có quyền có chức. Điều này khiến những người đi tố cáo tiêu cực cảm thấy rất cô đơn.

Chị Nguyệt tâm sự: “Chúng tôi cảm thấy đối tượng tham nhũng như là con bạch tuộc, rất khủng khiếp, chúng tôi đi đến đâu con bạch tuộc vươn tay tới đó. Chúng tôi trăn trở, lo lắng, hoang mang không biết phải làm thế nào”.

Niềm tin chỉ trở lại với những người tố cáo sai phạm tại Bệnh viện Đa khoa Hoài Đức khi công an và báo chí vào cuộc đưa vụ việc ra ánh sáng. Ở góc độ là “nhân vật chính” trong vụ việc, trải qua nhiều sức ép, đe dọa, chị Nguyệt đề nghị: “Mong lãnh đạo Nhà nước, các cấp các ngành không chỉ quan tâm đến việc lớn mà cả những việc nhỏ khi có đơn thư của người dân. Bởi nếu không giải quyết sẽ để lại nhức nhối trong lòng người dân, làm dân mất lòng tin”.

Đơn độc trong đấu tranh PCTN

Tại Hội nghị toàn quốc về phòng chống tham nhũng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhận định: “Cán bộ công chức, viên chức, nhân dân tố cáo tham nhũng còn ít, trong khi chưa có cơ chế hữu hiệu bảo vệ và khen thưởng người tố cáo tham nhũng”. Đại diện Thanh tra Chính phủ cũng nhận thấy sự e ngại của công dân khi đứng lên tố cáo tiêu cực, tham gia vào việc phòng chống tham nhũng.

Ông Ngô Mạnh Hùng – Cục trưởng Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ cho biết: “Công dân có vai trò đặc biệt trong PCTN, đó là có thể tố giác hành vi tham nhũng của bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Nhưng trong thực tế, có những công dân không muốn tham gia góp sức vào việc PCTN. Có những công dân muốn, đã làm rồi nhưng rồi bị sức ép, bị sự ràng buộc phải rút lui”. Ông Hùng cũng dẫn chứng trường hợp vụ nhân bản kết quả xét nghiệm tại Bệnh viện Đa khoa Hoài Đức. Đó là những người tố cáo hành vi tiêu cực không chỉ bị đe dọa, trù dập mà còn chịu nhiều sức ép về mặt tinh thần để không thể nào tham gia vào quá trình PCTN. Người tố cáo dần cảm thấy đơn độc, bị trù dập, bị trả thù.

Bà Phạm Thị Thu Hương – Phó Trưởng ban Dân chủ và Pháp luật, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam cho rằng: “Tham gia PCTN là quyền và nhiệm vụ của mỗi người dân nhưng người dân không thể tự mình làm được. Đối với MTTQ Việt Nam, chúng tôi có nhiều kênh để tổng hợp ý kiến, bức xúc của cử tri, người dân. Trong đó có riêng một mục về PCTN; đồng thời hoạt động giám sát thông qua Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng hay ủy ban mặt trận các cấp, đã có nhiều kiến nghị thu hồi đất, tài sản được thực hiện đem lại kết quả khả quan”.