Ukraine: Bàn về hòa bình hôm qua, hôm nay lại nã đạn

Donetsk tiếp tục rung chuyển

Theo hãng tin Reuters, các khu vực ở phía bắc thành phố Donetsk cũng bị tấn công ngày 3.9 sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất kế hoạch 7 bước để đạt được hòa bình với người đồng cấp Ukraine Petro Poroshenko. Hiện chưa có báo cáo chính xác về số người thiệt mạng.

Một tay súng nổi dậy nói: "Tôi không cho rằng chính quyền Ukraine có thể kiên định với bất cứ thỏa thuận hòa bình nào. Họ bàn về hòa bình hôm qua song sau đó lại nã pháo vào quận Petrovka ngay đêm qua. Lại thêm nhiều dân thường thiệt mạng".

 

Trong khi đó, trong ngày 4.9, các nhà lãnh đạo của Tổ chức Hiệp ức Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã họp Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 26 tại khu nghỉ dưỡng Celtic Manor ở Newport thuộc xứ Wales, Anh, trong đó, tình hình Ukraine là nội dung quan trọng hàng đầu được bàn đến.

Hội nghị kéo dài 2 ngày này có sự tham dự của gần 60 nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có Tổng thống Ukraine và các nguyên thủ quốc gia đến từ 28 nước thành viên của NATO. Trong phiên họp đầu tiên, các nhà lãnh đạo NATO thảo luận kế hoạch lập lực lượng phản ứng nhanh 4.000 quân tại Đông Âu nhằm đối phó với Nga.

Các thành viên NATO ở Đông Âu, trong đó có Ba Lan, đã kêu gọi NATO triển khai thường trực hàng nghìn binh lính tới các nước này để đề phòng nguy cơ Nga tấn công. Tuy nhiên kế hoạch này không thuận buồm xuôi gió vì các thành viên khác của NATO phản đối quan điểm này, cho rằng vi phạm thỏa thuận 1997 giữa NATO và Nga.

Theo thỏa thuận đó, NATO cam kết không triển khai lực lượng quân sự thường trực tại Đông Âu. Thay vào đó, nguồn tin ngoại giao châu Âu cho biết NATO sẽ vận chuyển khí tài và thiết bị hậu cần tới các nước Đông Âu có sẵn căn cứ quân sự để sẵn sàng tiếp nhận lực lượng phản ứng nhanh của NATO khi xung đột nổ ra.

Hỗ trợ quân sự Ukraine

Nhận định về kế hoạch 4.000 quân phản ứng nhanh, Daniel Treisman Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học California, Los Angeles cho rằng, cho dù kế hoạch nói trên đủ để ngăn chặn Tổng thống Nga Putin, thì nó cũng sẽ không giúp được gì cho Ukraine khi Kiev chưa phải là một thành viên của NATO. Tại hội nghị ở Wales, các nhà lãnh đạo NATO sẽ đối thoại với Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko. Dự kiến NATO sẽ thông qua gói hỗ trợ 15,8 triệu USD để cải thiện năng lực quân sự của Ukraine.

 

Theo Giáo sư Daniel Treisman, tình hình ở Ukraine hiện nay cán cân sức mạnh đang nghiêng về phía quân ly khai khi những ngày gần đây quân đội chính phủ đã có biểu hiện sa sút. Giáo sư Daniel Treisman cũng nhấn mạnh, để hỗ trợ cho quân đội Chính phủ Ukraine cần phải có thêm xe chống tăng, vũ khí chống máy bay chiến đấu, nhiên liệu và nhiều loại vũ khí khác, cũng như các phương thức tình báo và tư vấn chiến lược từ các nhà hoạch định quân sự phương Tây, mà không ai khác ở đây là Mỹ hoặc NATO.

Tuy nhiên, ông Daniel Treisman nhận định rằng, việc trang bị cho Ukraine những vũ khí hạng nặng hơn cũng có thể kích động một sự leo thang từ Nga và phe ly khai thân Nga.

Cả 2 nhà lãnh đạo Mỹ, Đức đều tin rằng, chiến lược hiện tại của họ về biện pháp trừng phạt kinh tế sẽ mang lại kết quả trong thời gian dài hơn. Phương Tây không muốn can thiệp quân sự trực tiếp vào Ukraine bởi lo sợ sẽ sa lầy ở đây.

Về đề xuất kế hoạch 7 bước để ngừng bắn ở Ukraine do Tổng thống Nga đưa ra, các nước thành viên NATO cho biết, họ hoan nghênh mọi thỏa thuận chính trị giúp giảm căng thẳng và giải quyết cuộc khủng hoảng, nhưng NATO cũng muốn thấy các bước đi cụ thể của Nga, bao gồm chấm dứt ủng hộ các tay súng ở miền Đông Ukraine, rút quân khỏi khu vực biên giới và không tuồn vũ khí và đưa lực lượng tình nguyện vào Ukraine.

Trong khi đó, giới quan sát nhận định, để giành chiến thắng, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cần phải xây dựng một nhà nước hiệu quả hơn, cải cách kinh tế, công nhận quyền thiểu số của người Nga của những vùng miền Đông.