Ảnh: Tái hiện cuộc hải chiến Gạc Ma trên 2,5 hécta

Một năm sau ngày đặt viên đá đầu tiên khởi công, Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma (bán đảo Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa) đang được khẩn trương thi công để kịp hoàn thành đúng tiến độ vào tháng 7 tới.

Giữa công trường tiếng máy cắt, máy khoan, búa vang lên liên hồi. Những phiến đá nặng hàng chục tấn được đơn vị thi công chuyển về công trình được cắt theo kích thước từng tác phẩm. Dù nắng gắt, những người nghệ nhân dựng lán trại túc trực, miệt mài tạc tượng.

Các nghệ nhân dựa vào hình mẫu là tượng thạch cao đo vẽ chi tiết để phân chia tỷ lệ ở các phiến đá rồi tùy vào bản thảo mà có thể dùng búa, khoan hay máy cắt để tạc tượng.

Tượng đài chính của khu tưởng niệm "Những người nằm lại phía chân trời" với biểu tượng "Vòng tròn bất tử". Biểu tượng này được tạo thành từ hình ảnh 64 chiến sĩ nắm tay nhau quyết tâm bảo vệ lá cờ Tổ quốc, khẳng định chủ quyền của Việt Nam tại đảo Gạc Ma trong trận chiến với hải quân Trung Quốc vào ngày 14.3.1988.

Tượng của mỗi chiến sĩ đều khác nhau, buộc người thợ phải dành nhiều thời gian nghiên cứu phiến đá mới chế tác đúng kích cỡ và hình dạng. "Có khi một tượng nhưng phải mất mấy tháng ròng rã, vì chỉ thực hiện bằng đục, búa do có nhiều chi tiết nhỏ trên bức tượng", một nghệ nhân cho biết.

"Làm việc ở công trình, dù vất vả nhưng nghĩ tới hy sinh của người lính, mong mỏi của gia đình về khu tưởng niệm cùng những bức tượng chiến sĩ Gạc Ma, mọi người trong nhóm đều tích cực, tập trung công việc và luôn tỉ mỉ", nghệ nhân Tạ Chắc (45 tuổi, quê Ninh Bình) nói.

Theo lời ông Chắc, nhiều nghệ nhân có chuyên môn, giàu kinh nghiệm trong tạc tượng ở mọi miền đất nước, từ nhiều tháng nay đổ về công trình. "Nhóm chúng tôi cơ bản đã hoàn thành 8 trong số 9 tượng đài chiến sĩ Gạc Ma", ông Chắc cho biết.

Hơn 20 năm trong nghề, nhóm trưởng nghệ nhân tại công trình - ông Đỗ Đình Hanh - cho biết đã ở công trình từ ngày đặt viên đá khởi công. Gần đây, nhóm thợ của ông phải tăng cường thời gian, làm từ sáng sớm đến tối mịt để sớm kịp tiến độ.

"Mỗi bức tượng chiến sĩ Gac Ma luôn khắc rõ kiên cường, bất khuất trên khuôn mặt, thể hiện ý chí quên mình ngã xuống của người lính hải quân", ông Hanh khẳng định.

Ông Nguyễn Hòa, Chủ tịch Liên đoàn Lao động Khánh Hòa - thành viên Ban quản lý Khu tưởng niệm cho biết, các hạng mục chính Khu tưởng niệm đang triển khai đạt tiến độ và dự kiến, tháng 7 này sẽ xong giai đoạn 1. Trong đó, phần tượng đục thô cơ bản hoàn thành, bệ đài đang đổ bêtông.

Dù đã 28 năm trôi qua nhưng rất nhiều chiến sĩ tham gia trận hải chiến Gạc Ma năm nào vẫn còn nằm lại ở biển khơi. Khu tưởng niệm sẽ là nơi an ủi vong linh, thờ tự của gia đình những chiến sĩ đã ngã xuống. "Các anh đã đi vào những trang sử vẻ vang của dân tộc, nhưng thể xác mãi nằm lại với lòng biển lạnh", cựu binh Lê Hữu Thảo - người có mặt trong trận chiến Gạc Ma năm 1988 - cho hay.

Mới đây, khi kiểm tra tiến độ thi công công trình Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Đặng Ngọc Tùng đôn đốc các nghệ nhân làm đúng tiến độ nhưng phải đảm bảo chất lượng.

"Khu tưởng niệm cũng sẽ tạo không gian cộng đồng cho cựu binh và thân nhân liệt sĩ Trường Sa, người dân trong nước, kiều bào ở nước ngoài tới tưởng niệm; tìm hiểu về lịch sử đấu tranh giữ nước, góp phần giáo dục bồi đắp lòng yêu nước; ý chí bất khuất của dân tộc trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền thiêng liêng, tạo thêm một điểm tham quan du lịch đầy ý nghĩa", Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nói.  

Khu tưởng niệm Chiến sĩ Gạc Ma được xây dựng trên vùng đất rộng 2,5 hécta, khởi công hồi tháng 3.2015. Kinh phí xây dựng tượng đài được đầu tư từ nguồn đóng góp của tổ chức Công đoàn và tất cả công nhân lao động trên cả nước, sau nữa huy động từ các cơ quan, đơn vị và các tấm lòng hảo tâm của đồng bào Việt Nam trong và ngoài nước.

Giai đoạn 2 (rộng 2,5ha) sẽ được xây dựng tại khu đảo Cô Lin, Len Đao, có cả nơi để thân nhân các liệt sĩ có thể ở lại, tham quan, nghỉ dưỡng…

Điểm nhấn thiết kế toàn cảnh mang chủ đề "Những người nằm lại phía chân trời" với biểu tượng "Vòng tròn bất tử". Các tác giả chia sẻ về ý nghĩa của tác phẩm thiết kế với nội dung trọng tâm là "Vòng tròn bất tử" của các chiến sĩ Gạc Ma cùng tinh thần bất khuất, dũng cảm của các chiến sĩ Hải quân đã ngã xuống vì biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.