Chỉ nên trồng mắc ca ở nơi có điều kiện phù hợp

15 năm mới có lãi

Hiện có nhiều quan điểm khác nhau về cây mắc ca, có người gọi là cây “nữ hoàng”, “tỷ đô”, có người lại khuyên không nên quá kỳ vọng vào cây trồng này. Là người đầu tiên đưa cây mắc ca vào Việt Nam, quan điểm của ông như thế nào?

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng bên vườn cây mắc ca 3,5 tuổi của ông Y Then ở huyện M’Drak, tỉnh Đăk Lăk.  

- Cây mắc ca là một cây có giá trị kinh tế cao, có giá trị nhiều mặt, ngoaiài làm nhân socola, bánh kẹo, ăn trực tiếp thì còn có giá trị về mặt chế tạo mỹ phẩm… Tuổi thọ của cây cũng khoảng 40 – 60 năm là an toàn. Cây này được trồng khá lâu tại Australia, Hawaii (Mỹ) và nhiều nước khác. Tuy nhiên, diện tích trồng chưa phải lớn. Dù mắc ca có giá trị kinh tế lớn nhưng lại không phải là cây trồng “dễ tính”. Để trồng được mắc ca, phải qua khảo nghiệm thử mới biết được, nếu gọi là cây “nữ hoàng” là quá kỳ vọng, cần đặt đúng vị trí của nó để nói lên cả mặt ưu điểm và khó khăn cho người dân thấy được.

Theo tính toán, để đầu tư trồng 1ha mắc ca cần kinh phí rất lớn. Ông có thể cho biết cụ thể mức đầu tư như thế nào?

Cần đảm bảo 3 yếu tố

Mục tiêu của Việt Nam là hướng tới trồng 200.000ha mắc ca, trở thành thủ phủ mắc ca của thế giới. Ông đánh giá thế nào về mục tiêu này?

- Hiện cả thế giới mới có khoảng 80.000ha mắc ca. Muốn đặt mục tiêu trồng như thế cần tính tới có 3 yếu tố là trồng ở đâu, thị trường trong nước thế nào và có xuất khẩu được không. Nếu xuất khẩu được, thế giới đã tính tới trước chứ không đến lượt mình. Do đó, cần tính cụ thể đến thị trường trong nước.

Cá nhân ông có ủng hộ phát triển cây trồng này không. Nếu ủng hộ thì theo ông cần có những giải pháp gì để đạt được “tỷ đô”?

- Nói về quan điểm, chắc chắn tôi ủng hộ trồng, nhưng nên tuyên truyền thông tin đầy đủ, chính thức cho người dân biết và hiểu về đặc tính của cây trồng này, cả ưu điểm và nhược điểm. Đặc biệt, nếu muốn trồng đại trà phải sau khi khảo nghiệm, thấy có quả hay không mới trồng. Cây mắc ca khác với cây nông nghiệp ngắn ngày, phải 5-6 năm sau mới có quả. Khảo nghiệm cũng hơi lâu, muốn đi tắt đón đầu thì phải xem giống đã được công nhận và căn cứ vào điều kiện sinh thái tương tự như thế nào cho phù hợp có thể trồng thử. Trồng thử khi có kết quả mới tiếp tục phát triển, nếu vội vàng trồng đại trà sẽ gây hậu quả nghiêm trọng, nhất là nơi có gió Lào, sương muối, nhiệt độ quá thấp. Mặt khác, cây mắc ca đòi hỏi thâm canh mới cho hiệu quả kinh tế và phải trồng bằng cây ghép, nếu trồng bằng cây hạt, kể cả hạt của Australia như khảo nghiệm của chúng tôi cũng thất bại vì năng suất quả sẽ rất thấp.

Xin cảm ơn ông!