Cừu nhiễm xạ hé lộ bí mật hạt nhân của Israel

Vào ngày 22.9.1979, vệ tinh Vela 6911 của Mỹ đã phát hiện một “chùm sáng đôi” gần hai hòn đảo Marion và Prince Edward phía nam Ấn Độ Dương. Từ đó đến nay, đã có nghi vấn rằng chùm sáng xuất phát từ một vụ thử vũ khí hạt nhân được thực hiện bởi Israel. Theo hồi ký của Tổng thống Mỹ lúc đó là Jimmy Carter, các tướng Mỹ cũng nghĩ đến giả thuyết này khi báo cáo cho vị chủ nhân Nhà Trắng về sự việc. Về phía mình, chính phủ Israel không chính thức xác nhận hay phủ nhận về việc Nhà nước Do Thái có một chương trình vũ trang hạt nhân hay không.

Những chú cừu nhiễm xạ đã cho thấy rất có thể Israel đã thực hiện một cuộc thử hạt nhân cỡ nhỏ tại Ấn Độ Dương vào năm 1979. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, một bài báo mới đây đăng tải trên Tạp chí Khoa học và An ninh Quốc tế khẳng định rằng đồng vị phóng xạ iodine-131 đã được tìm thấy trong tuyến giáp của cừu Australia một tháng sau khi “Sự cố Vela” xảy ra.

Cụ thể, ông Christopher Wright thuộc Viện Quốc phòng Australia và nhà vật lý hạt nhân Lars-Erik De Geer – người từng làm việc cho Cơ quan Nghiên cứu Quốc phòng Thụy Điển – đã từng phân tích mẫu tuyến giáp cừu được gửi hàng tháng tới Mỹ vào năm 1979. Thế nhưng, phát hiện này mới chỉ được công bố nhờ Đạo luật Tự do Thông tin của Mỹ.

Khi nghiên cứu, ông Wright và ông Lars-Erik đã phát hiện rằng những chú cừu bị nhiễm xạ qua nước mưa 4 ngày sau khi “Sự kiện Vela” diễn ra đã “nhất quán với giả thuyết về một vụ thử hạt nhân quy mô nhỏ ngày 22.9.1979 trên Ấn Độ Dương đã phát tán bụi phóng xạ” về hướng lãnh thổ Australia.

Ngoài ra, nghiên cứu này cũng viết thêm rằng một “tín hiệu âm thanh dưới nước” được thu lại bởi chính phủ Mỹ vào thời điểm sự kiện xảy ra mới được giải mật cũng đã góp phần làm chắc chắn thêm giả thuyết về một vụ thử hạt nhân.

Theo ông Leonard Weiss – chuyên gia vũ khí hạt nhân thuộc Trường Đại học Stanford, nghiên cứu của ông Wright và ông Lars-Erik đã “đánh tan gần như mọi nghi vấn về giả thuyết ‘chùm sáng’ là một vụ nổ hạt nhân”.

Ông Weiss đồng thời cũng chỉ ra rằng Israel là “thủ phạm” do Tel Aviv là “quốc gia duy nhất có đủ khả năng công nghệ cũng như động lực chính trị để thực hiện một cuộc thử nghiệm bí mật như vậy”. Theo vị chuyên gia này, “Sự cố Vela” chỉ là một trong nhiều vụ thử hạt nhân trên không khác được triển khai bởi Nhà nước Do Thái. Tuy nhiên, “Sự cố Vela” bị vệ tinh Mỹ phát hiện do sự thay đổi bất thường của mây mù vốn được Israel lợi dụng để che dấu hành vi của mình.

Theo các nhà nghiên cứu, vụ thử hạt nhân của Israel đã vi phạm Hiệp ước Cấm thử Hạt nhân được thông qua vào năm 1963 và cộng đồng quốc tế cần có một cuộc điều tra quy mô lớn về sự việc này. Về phía mình, Đại sứ Israel tại New Zealand Itzhak Gerberg đã phủ nhận thông tin này với tờ Herald của New Zealand, gọi đây là “một giả định nực cười không có cơ sở”.