Độc đáo món giả hôn trong mâm cỗ ở Nghệ An

Ở vùng quê xã Hội Sơn này, từ lâu người dân nơi đây coi món giả hôn là món ăn thân quen, gắn liền với cuộc sống chân chất mộc mạc của người dân và luôn có mặt trong bữa cơm, bữa cỗ của nhiều gia đình, đặc biệt là những dịp lễ, dịp tết.

Không biết rõ món ăn này có trên mâm cơm, mâm cỗ nơi đây từ bao giờ, ai đã sáng tạo ra nó, người dân trong xã chỉ biết rằng món ăn này đã tồn tại từ rất lâu rồi và mãi cho tới ngày hôm nay, ai cũng thích. Với riêng tôi, món ăn này từ lâu cũng đã được nghe một người bạn quê ở Hội Sơn nói đến. Nhưng phải đến cuối tháng Tám vừa qua, trong một lần ghé thăm nhà người bạn, tôi mới may mắn được thưởng thức món ăn này.

Món giả hôn ở vùng quê Hội Sơn (ảnh: võ văn thành)

Quả thật đây là một món ăn độc đáo “có một không hai”. Món giả hôn vừa ngon, lại có hương vị đặc trưng không giống với bất kỳ món ăn nào mà tôi từng được thưởng thức.    Hỏi chuyện ông Nguyễn Văn Hợi, người xóm 5 xã Hội Sơn, ông đã chỉ cho tôi biết bí truyền chế biến món ăn này. Mới đầu nghe thôi thì thấy ly kỳ hấp dẫn, nhưng chế biến lại khá đơn giản, hầu như ai cũng có thể làm được. Nhưng theo ông Hợi, để có được món giả hôn ngon như ý, bắt mắt và hợp với khẩu vị thì với người ngoài xã không phải ai cũng biết. Làm món này, ngoài việc phải biết cách chọn nguyên liệu, người đầu bếp cần có kinh nghiệm trong củi lửa, chế biến nguyên liệu.

Nguyên liệu để làm món ăn này không quá khó tìm kiếm, bao gồm: cộc chuối (củ cây chuối), thịt heo, hành củ, mắm tôm, mật mía ( mật nước), cây lộc sắn (một loại cây rừng cho mùi thơm), rau mùi tàu, lá lốt, nghệ củ, tiêu bột, muối, bột ngot, nước mắm…

Củ chuối để nấu món giả hôn phải lấy từ cây chuối không quá già hoặc quá non, bởi quá già món ăn sẽ có vị chát, quá non nấu sẽ nhanh nát, như vậy món ăn sẽ không ngon. Củ chuối sau khi đào lên thì rửa sạch, thái chỉ, sau đó ngâm trong nước muối khoảng 30 phút cho ra hết nhựa, rửa sạch vớt ra rổ cho ráo nước. Các loại gia vị băm nhỏ, trộn đều (trừ hành củ lột vỏ để nguyên), thịt heo thái thành miếng nhỏ vừa ăn. Sau đó cho tất cả hỗn hợp gia vị, củ chuối thái chỉ vào trộn đều, ướp khoảng 20 phút. Sau khi đã ướp xong, phi thơm hành mỡ, cho tất cả vào nồi xào trong khoảng 10 phút (chú ý xào vừa chín tới) thì đổ nước vào nấu thêm khoảng 30 phút nữa là có được món giả hôn như ý muốn.

Món giả hôn được xem là “ngon như ý” phải có màu nâu đậm, giữ được hương vị đặc trưng của các loại gia vị, miếng gắp không quá nát… Món giả hôn chỉ đơn giản vậy thôi nhưng là món ăn cổ truyền khá phổ biến của người dân nơi đây trong các dịp lễ tết, hay tiếp đãi bạn bè, được cánh mày râu ở đây rất ưa thích.

Ngày nay mặc dù kinh tế phát triển, người dân nơi đây đã có điều kiện để thưởng thức nhiều món ăn ngon, nhưng không vì thế mà thiếu vắng món ăn này trong mâm cơm, mâm cỗ của mỗi gia đình nơi đây.