Đừng “tẩm” gan bằng rượu!

Gan thiếu mỡ - còn gì là gan

Bên cạnh việc tham gia trong nhiều tiến trình quan trọng như tạo huyết, tổng hợp kháng thể, công việc quan trọng hàng ngày của lá gan là giải độc cho cơ thể. Để làm tròn trọng trách này, gan phải tổng hợp chất béo. Vì thế mà trong gan bao giờ cũng có sự hiện diện của chất mỡ nhưng với điều kiện là mỡ đừng ở lại trong gan quá lâu hay quá nhiều.

Nếu vì lý do nào đó mà gan tổng hợp quá nhiều chất béo, hay cho dù lượng mỡ trong gan vẫn trong định mức bình thường nhưng vì tế bào gan bị tổn thương, vì lượng mật bài tiết xuống túi mật bị đình trệ thì khi đó chất béo không được vận chuyển kịp thời ra khỏi lá gan. Chất béo vô tích sự một khi tích luỹ trong nhu mô gan bao giờ cũng tìm cách chiếm chỗ của tế bào gan. Tình trạng bệnh lý mang tên gan nhiễm mỡ khi đó thành hình!

Gan thừa mỡ đợi gì không bệnh

Éo le trong căn bệnh này chính ở chỗ gan nhiễm mỡ thường không có dấu hiệu báo động. Số trường hợp đau vùng bẹ sườn bên phải, vàng da, vàng mắt… lại là số ít nên bệnh dễ âm thầm chiếm kèo trên. Ngay cả trong giai đoạn bệnh đã tiến triển vẫn có thể đánh lừa cả nạn nhân lẫn thầy thuốc qua triệu chứng mơ hồ như đau đầu, đãng trí, cáu kỉnh, khát nước, đầy hơi, ngứa, mắt quầng thâm…

Muốn phát hiện bệnh cần siêu âm lá gan, đồng thời với xét nghiệm mỡ trong máu. Do đó, tầm soát bệnh gan nên được thực hiện định kỳ, nhất là ở đối tượng mạnh miệng với rượu bia, thuốc lá, người phải dùng nhiều loại thuốc, người phải sinh hoạt trong môi trường ô nhiễm… thay vì đinh ninh theo kiểu gan ta sức mấy mà bệnh rồi có ngày hố nặng!

Nguyên nhân hàng đầu khiến gan nhiễm mỡ là rượu bia. Nhưng không chỉ có thế. Nhờ nhiều công trình nghiên cứu, thầy thuốc đã xác minh là độ cồn, chế độ dinh dưỡng quá đơn điệu với nhiều tinh bột, tình trạng béo phì kéo dài, bệnh tiểu đường với đường huyết không ổn định, lạm dụng thuốc kháng sinh, giảm đau, an thần, ngộ độc thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, bội nhiễm tiết niệu kéo dài, dị ứng không được điều trị đến nơi đến chốn cũng là đòn bẩy khiến gan dễ nhiễm mỡ! Đáng nói hơn nữa là người thường xuyên phải đồng hành với stress là miếng mồi rất ngon của căn bệnh này.

Chuyện nhỏ mà khó!

Có một điều chắc chắn. Nếu mặt trận đã hở sườn thì đối phương sớm muộn cũng mò ra chỗ yếu. Tuy bệnh không đến độ nan y nhưng cách điều trị tốt nhất vẫn là làm sao để gan đừng nhiễm mỡ, thay vì đợi cháy mới hò reo tát nước.

Thống kê vào tháng 5 vừa rồi ở CHLB Đức cho thấy 1/3 cư dân ở xứ này, nghĩa là không dưới 25 triệu người, đang mang lá gan nhiễm mỡ. Đức đúng là xứ nổi tiếng về bia. Nhưng điểm khác biệt nếu so sánh với bên mình là người dân bên đó tuy uống nhiều nhưng không nhậu nhẹt bê bết mỗi lần cả két. Liệu con số gan nhiễm mỡ bên ta có thể nào thấp hơn?

Đáng nói hơn nữa là thầy thuốc cũng đã chứng minh khả năng phục hồi rất cao của lá gan nếu gia chủ can đảm ngừng việc tự đầu độc lá gan vài tuần. Mấy người trong số bợm nhậu sẵn sàng làm điều đó? Câu trả lời xin dành cho độc giả.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng