“Giải mã” cơn sốt Gangnam Style

Tháng 9.2012, video ca nhạc Gangnam Style của nam ca sĩ Psy (Hàn Quốc) đã thống trị trang mạng chia sẻ video YouTube với hơn 200 triệu lượt xem - một con số mà đến các ca sĩ nổi tiếng của Mỹ cũng phải nể phục. Sau đó, Psy còn hiên ngang lọt vào top 10 của bảng xếp hạng ca nhạc iTunes danh giá của Mỹ. Đâu là bí quyết để chàng ca sĩ này được người Mỹ yêu thích, điều mà nhiều ngôi sao Hàn Quốc đi trước đã thất bại?

Không chỉ là hài hước

Gangnam là tên quận trung tâm của thủ đô Seoul, nơi tập trung những công ty lớn, trung tâm thẩm mỹ hàng đầu cùng khu phố mua sắm tráng lệ nhất Hàn Quốc. Vì thế, người dân Gangnam thường tiêu xài xa hoa, hoang phí và nhận không ít lời ngưỡng mộ lẫn ghen ghét.

Psy và những điệu nhảy vui nhộn

Điều thú vị là bản thân nam ca sĩ Psy (34 tuổi, tên thật là Park Jaesang) cũng xuất thân giàu có, gia đình sống ở sát quận Gangnam. Thế nhưng, Psy không những không đi giải phẫu thẩm mỹ, chưng diện sành điệu, tập yoga theo đúng “đẳng cấp dân Gangnam” mà lại trung thành với thân hình mập tròn, khuôn mặt béo ú và quê mùa của mình. Do đó, bài hát Gangnam Style do chính anh sáng tác lẫn biên đạo có mục đích sâu xa là châm biếm sự xa xỉ của người dân Gangnam.

Gangnam Style có giai điệu bắt tai và lời điệp khúc dễ thuộc, dễ hát theo. Tuy nhiên, phải nói rằng bài hát này thành công khắp thế giới chính là nhờ sự hài hước từ video clip minh họa. Trong video, Psy tự làm xấu hình ảnh mình với màn vũ đạo ngựa dễ bắt chước và những cảnh quay vui nhộn.

Người Mỹ từ bình dân đến nổi tiếng như Britney Spears, Tom Cruise, Katy Perry, Ellen DeGeneres đều thích thú tập nhảy theo Psy; rồi anh còn được mời đến Lễ trao giải VMA danh giá của đài MTV để nhảy vũ đạo ngựa cho nước Mỹ thưởng thức.

Sự lan tỏa của Gangnam Style tại Mỹ đã khiến người Hàn Quốc và bản thân Psy bất ngờ, vì trước đây khá nhiều ca sĩ đình đám như Se7en, BoA, Wonder Girls đều thất bại thảm hại khi tấn công thị trường Mỹ.

Những ngôi sao thần tượng này đều được công ty trau chuốt tỉ mỉ, đẹp không tì vết từ đầu đến chân, nhảy đều tăm tắp. Công thức này không phù hợp với thị hiếu của người Mỹ vì họ thường yêu thích vũ đạo đơn giản, mới lạ lẫn sự hài hước, sôi động của những bài nhạc nhảy. Psy với video clip “tự trào” của mình đã thành công vì đánh trúng tâm lý này của nước Mỹ và không đi vào lối mòn của những ca sĩ Hàn đi trước.

Thành công ở Mỹ?

Gangnam Style chinh phục khán giả Mỹ

Sau khi “cơn sốt” Gangnam Style hạ nhiệt, liệu K-pop có thể theo “đà” ồ ạt tấn công thị trường Mỹ không? Câu trả lời là rất khó, bởi K-pop hiện nay đang bị áp đảo bởi các ca sĩ, nhóm nhạc thần tượng, mà theo như trên đã phân tích, mô hình này dù thành công ở châu Á nhưng lại ít được người Mỹ ưa chuộng. Khả năng giao tiếp tiếng Anh hạn chế của thần tượng Hàn Quốc (trừ số ít là Hàn kiều từng sống ở nước ngoài) cũng sẽ là sự cản trở lớn.

Hơn nữa, người Mỹ yêu thích Gangnam Style vì vũ đạo và đoạn video clip vui nhộn hơn là ý nghĩa, nội dung bài hát và giọng ca của Psy. Vì thế, sẽ là quá sớm để nói rằng nếu Psy phát hành album hay hát live tại Mỹ, chắc chắn anh sẽ thành công. Điều này còn phụ thuộc rất lớn vào chiến lược phát triển của hãng thu âm Island Records - bệ phóng của ngôi sao tuổi teen Justin Bieber - sau khi họ ký hợp đồng với Psy.

Ngoài ra, không thể phủ nhận một bộ phận người Mỹ thích thú với Psy vì anh phù hợp với những định kiến về người châu Á vốn đã ăn sâu vào tâm trí nhiều người dân xứ cờ hoa. Điện ảnh Mỹ không thiếu hình ảnh người đàn ông châu Á vóc dáng thấp bé, nhỏ con hơn người da trắng, tính tình thì hài hước, thích làm trò hề để chọc cười khán giả.

Thành Long và Lý Liên Kiệt nổi danh tại Hollywood cũng nhờ sự trung thành với hình ảnh này. Liệu người Hàn Quốc sẽ đi theo, hay dũng cảm xóa bỏ định kiến không mấy thiện cảm ấy khi xây dựng hình tượng tại Mỹ? Chỉ có thể chắc chắn rằng, quá trình sẽ rất dài và vất vả cho các nghệ sĩ Hàn, đặc biệt là các ca sĩ thần tượng vốn đã quen với vẻ đẹp lung linh của mình.

Thành công toàn cầu của Gangnam Style là một tín hiệu đáng mừng cho nhạc Hàn Quốc. Thế nhưng, không chỉ Psy mà làng giải trí xứ kim chi sẽ còn nhiều việc phải làm trước khi tự hào nói rằng, thế giới, đặc biệt là nước Mỹ đã hoàn toàn bị khuất phục bởi làn sóng Hallyu.