Hàn + karaoke = hỏa hoạn, công thức chết chóc

 Mà đỉnh điểm là vụ cháy quán karaoke ở quận Cầu Giấy ngày 1/8 vừa qua, gây ra sự hy sinh của 3 chiến sỹ cảnh sát PCCC, họ hy sinh sau khi đã cứu được 8 người.

Vậy điều gì tạo nên công thức chết chóc: Hàn + Karaoke = Hỏa hoạn?

Hàn là nguyên nhân của rất nhiều vụ hỏa hoạn, mà nghiêm trọng nhất là vụ cháy cách đây tròn 20 năm tại Trung tâm thương mại ITC Sài Gòn, làm 60 người bị thiệt mạng và làm bị thương 70 người khác. Nguyên nhân dẫn đến hỏa hoạn phát sinh khi hàn các bulong định vị trên trần. Thợ hàn để vảy xỉ nhiệt độ khoảng 1.700 độ C bắn vào xốp cách âm, loại vật liệu có thể bắt cháy từ nhiệt độ 300 độ C, gây cháy. Sau khi đám cháy lan rộng, thợ hàn không kiểm soát được đám cháy, đã đóng cửa phòng xảy ra cháy và để mặc cho đám cháy tiếp tục phát triển. 

Nghề hàn là một nghề kỹ thuật thuộc ngành cơ khí, có nhiều trường lớp đào tạo và cấp chứng chỉ cho nghề này. Ngoài các kỹ năng, kỹ thuật nghề, các cơ sở đào tạo nghề hàn còn trang bị các kiến thức, kỹ năng an toàn trong quá trình hành nghề cho học viên.

Nhưng trên thực tế, học viên học ở các cơ sở đào tạo nghề hàn để đáp ứng yêu cầu về tay nghề, chứng chỉ khi xin vào làm việc tại các nhà máy, xí nghiệp cơ khí.

Còn thợ hàn trong các công việc thuộc nghề quảng cáo hay sửa chữa nhà cửa tự do ở các thành phố lại phổ biến là lao động phổ thông, không có chứng chỉ, học nghề theo kiểu truyền tay. Họ không được trang bị các kỹ năng, tác phong công nghiệp, cũng như các ý thức về sự an toàn trong lao động.

Hiện tại thì chưa có 1 biện pháp nào có tính thực tế để kiểm soát các thợ hàn nghiệp dư này hành nghề cả.

Còn quán karaoke?

Các quán karaoke sử dụng mút, xốp và 1 số vật liệu dễ cháy khác bọc lên tường các phòng hát để làm vật liệu cách âm. Để trang trí nội thất, các quán này sử dụng vật liệu dành cho ngành quảng cáo, có gốc từ nhựa, xốp, dễ cháy, và khi cháy lại sinh ra khói độc.

Trong thông tư số: 147/2020/TT-BCA quy định biện pháp bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ với cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, ở điều 6 có 1 quy định:

"Các gian phòng có diện tích từ 50 m² trở lên và các gian phòng trong tầng hầm, tầng nửa hầm phải được sử dụng vật liệu trang trí nội thất, vật liệu cách âm, cách nhiệt là vật liệu không cháy hoặc khó bắt cháy".

Chúng ta đều biết, có khá ít phòng hát karaoke lớn hơn 50 m2, và như vậy, hầu hết các phòng hát hiện nay được lắp đặt các lớp cách âm dễ cháy, nguy hiểm chết người 1 cách hợp pháp.

Về thiết kế nhà, đa số các quán karaoke vốn không được thiết kế và xây dựng để làm quán karaoke. Người thuê địa điểm làm quán karaoke sửa lại nhà theo hướng tận dụng tối đa công năng, dẫn đến kết cấu có thể không đảm bảo an toàn, lối thoát hiểm khó tìm, khó sử dụng.

Trong vụ hỏa hoạn dẫn đến sự hy sinh của 3 chiến sỹ PCCC ở quán karaoke cở Cầu Giấy, nguyên nhân được cho là cầu thang bị sập. Nếu là cầu thang bê tông gắn với kết cấu chung của tòa nhà thì rất khó bị sập khi xảy ra hỏa hoạn.  

Trong những điều kiện đó, vảy xỉ hàn với nhiệt độ khoảng 1700 độ C là điều kiện hoàn hảo để xảy ra thảm họa.

Điển hình là vụ cháy ở quán Karaoke 68 Trần Thái Tông năm 2016 làm 13 người thiệt mạng, cũng xuất phát từ thợ hàn hành nghề không có chứng chỉ, ngọn lửa bùng lên từ những vật liệu dễ bắt lửa trong quán.

Đã có các quy định chặt chẽ về phòng cháy chữa cháy cho các quán karaoke và vũ trường, từ thiết kế, diện tích an toàn của phòng, vật liệu chống cháy ở biển quảng cáo hay cách nhiệt giữa các phòng, hệ thống điện, đến các hệ thống báo, chữa cháy bắt buộc…

Vậy tại sao các vụ hỏa hoạn nghiêm trọng vẫn xảy ra ở quán karaoke?

Chắc chắn đấy là một thứ "văn hóa đại khái": Từ sự đại khái trong việc thuê thợ hàn không có kỹ năng tốt, không có hiểu biết và nhận thức về phòng cháy, đến sự dễ dãi trong việc cấp phép an toàn PCCC, bỏ qua các vi phạm về an toàn PCCC, không kiểm tra thường xuyên việc thực hiện các quy định về an toàn PCCC của các quán karaoke…

Cái giá phải trả là những tai nạn lặp đi lặp lại không đáng, là mạng sống của biết bao người, trong đó có những chiến sĩ quả cảm.

Không dám nghĩ về nỗi đau của những người thân ở lại.

Mà xã hội này liệu có cần nhiều phòng karaoke đến thế không?