Ký ức quà quê bánh hột xoài

Gọi là bánh hột xoài, nhưng rất lạ là nó chẳng làm ra từ bất cứ thứ gì từ trái xoài. Có thể người ta gọi vậy bởi hình thù nó giống một quả xoài nhỏ, có một lớp bột ở ngoài như cơm xoài, còn trong cùng lớp nhân bánh tựa như hột của quả vậy. Dù không chắc chắn xuất xứ và lý do hình thành tên bánh, nhưng có thể nói bánh hột xoài là một nét văn hóa riêng của ẩm thực xứ Quảng.

Làm bánh hột xoài khá cầu kỳ nên tôi chỉ vài lần hiếm hoi trong đời thấy bà làm cho cả nhà ăn. Bột nếp là nguyên liệu không thể thiếu để nhào nặn ra bánh. Bột được rang trên chảo cho tơi, nhưng không để chín quá, rồi lại đem cho nước vào nhồi. Công đoạn lăn bánh, viên bánh thành từng cục tròn nhỏ đơn giản hơn. Những đứa trẻ chúng tôi ngày đó sau khi xem qua một lần cũng có thể bắt chước để làm theo được.

Nguyên liệu để làm phần nhân bánh cũng toàn những thứ dân dã. Đó là mè giã nhuyễn, đậu phộng, bơ đậu và đường cát, đem tất cả trộn lẫn vào nhau sao cho đường không tan ra mà vẫn giữ nguyên hạt. Sau đó, đem nhân này đổ vào viên bột đã lăn từ trước, nhưng phải khéo và không để kẽ hở bởi nó dễ bị sánh chảy ra ngoài. Cuối cùng là lăn bột qua một lớp bột nếp áo.

Những đứa trẻ khi ăn bánh hột xoài thường “rất hề” bởi lớp bột ngoài cùng dính tứ tung, mặt lấm lem như trát phấn. Tôi nhớ lúc nhỏ thỉnh thoảng, khi vài đứa ngồi chụm lại ăn bánh hột xoài, đứa nào không để ý là bị mấy đứa kia thổi bột từ bánh trắng hết cả mặt.

Bánh hột xoài tuy làm từ những thứ bình dân, nhưng lại có mùi vị rất riêng và lạ lẫm. Bánh có vị ngọt lịm của hạt đường cát xen lẫn mùi thơm của bơ và đậu phộng, lại thêm vị dân dã của mè trộn hòa quyện thành một dư vị rất riêng, rất quê mà ta không thể nào quên được.

Cái ngày nghèo khó, một chiếc bánh hột xoài bẻ đôi rồi hai đứa bạn chụm đầu ăn ngon lành. Hình ảnh ấy trở thành miền ký ức trong sáng và đẹp đẽ của tuổi thơ. Món quà quê dân dã, mộc mạc ấy sẽ lưu mãi trong tiềm thức nhiều đứa trẻ xứ Quảng.