Lặng nhìn... hoa tím bằng lăng!

Hai Miệt Vườn Thứ sáu, ngày 02/05/2014 13:48 PM (GMT+7)

Bằng lăng, một loài hoa màu tím, còn được dân gian miền Tây Nam bộ gọi theo ngôn ngữ Khmer là thao lao. Thực ra thì đây là loài cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Nam Á.

Một nhà thơ đã từng viết rằng:

"Bằng lăng tím - cánh hoa nào ép vở/ Để tháng tư hoa nở rộ lối về

Chân em bước làm nhịp đời rạng rỡ/ Tóc phiêu bồng trời lộng gió nghiêng che"

Cây bằng lăng ven đường .

Thân cây bằng lăng thẳng và khá nhẵn nhụi. Lá màu xanh lục, dài non gang tay, rộng mấy phân tây, lá hình oval hoặc elip, rụng theo mùa. Hoa màu tím hoặc tím nhạt, mọc thành chùm dài từ một, hai gang tay.

Hè về, cùng với bông phượng nở đỏ trời thì loài bằng lăng cũng bắt đầu chuyển mình vươn dài những cánh hoa tím biếc. Mỗi bông hoa có 6 cánh, có móng ngắn, mỗi cánh dài chừng 2 đến 3,5 phân tay. Trái bằng lăng tươi tươi màu tím nhạt pha xanh lục, mềm. Trái già, thường khô luôn trên cây.

Vì loài hoa đẹp lại mang sắc tím tạo cảm giác bâng khuâng, thương nhớ lại nở đúng dịp hè, là mùa học trò chia tay, nên bằng lăng được trồng làm cảnh, được tuổi lắm mộng nhiều mơ hái vào trang vở thay lời lưu bút.

Thoáng mộng mơ với cánh tím bằng lăng

Gỗ bằng lăng màu vàng nhạt, mối mọt ít dám đụng tới, vì thế người ta thường dùng đóng tủ, bàn, ghế. Những chiếc xuồng đóng bằng ván bằng lăng vừa nhẹ vừa chắc chắn, được người dân vùng sông nước ưa thích.

Trong y học cổ truyền, dân gian dùng lá bằng lăng non phơi khô rồi đổ nước sôi vào uống để trị đau bao tử và bệnh tiểu đường.

Bằng lăng mọc nhiều trong tự nhiên nhất là ở các rừng vùng Đông Nam Bộ, đặc biệt có cánh rừng với toàn bằng lăng ở gần thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông. Còn đối với người miền Tây Nam bộ thì bài hát Hoa tím bằng lăng của soạn giả Linh Châu ra đời đã mấy mươi năm rồi mà đến nay vẫn cứ vang vọng mỗi khi bạn bè quây quần bên chung trà chén rượu hay trong những buổi đờn ca tài tử giao duyên:

"Gió lên lay động hoa bằng lăng thướt tha/ Hoa diễm kiều, hoa mặn mà

Màu hoa tươi thắm lắm hoa ơi/ Cũng như câu chuyện tình ta ngát hương".