Lễ Khao lề Thế lính Hoàng Sa ở Cù Lao Ré

Cù lao Ré như người xưa gọi, hợp với Cù Lao Bờ Bãi thành huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) ngày nay có diện tích tự nhiên 10km2, dân số hơn 21.000 người đang sinh sống tại 3 xã An Vĩnh, An Hải và An Bình.

Hàng trăm năm nay các tộc họ trên đảo này đã và đang lưu truyền, gìn giữ, bảo vệ từ đời này đến đời khác hệ thống văn hoá vật thể, phi vật thể vô cùng phong phú, độc nhất vô nhị, được coi là bảo tàng sống động về lịch sử chủ quyền của Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đặc biệt trong đó Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa.


Lễ Khao lề Thế (tế) lính Hoàng Sa chính của toàn đảo vào ngày 15, 16 tháng 3 âm lịch - thời điểm xưa, những người lính trong đội hùng binh hoàng sa của của triều đình, tuyển từ Cù Lao Ré rong thuyền đến Hoàng Sa - tại Âm Linh Tự trước đây và ngày nay tại đình làng An Vĩnh. Lễ được tổ chức theo nghi thức đặc biệt trọng thể, xưa coi như “tế sống” những người con ưu tú nhất của đảo, quên mình với non sông, đất nước, vì chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Những tư liệu, văn tự cổ còn lưu giữ tại nhiều Tộc họ trên đảo này đều liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến những người lính Hoàng Sa, Trường Sa thuở trước như câu liễn tại Đình làng An Vĩnh: Ân đức dựng xây miền đảo Lý/Nghĩa tình bồi đắp dải Hoàng Sa; rồi những câu ca dao người trên đảo nhớ nằm lòng: Hoàng Sa mây nước mênh mông/Người đi thì có mà không thấy về.

Ngày lễ đặc biệt này ở Lý Sơn là một phần không thể thiếu về văn hóa và lịch sử chinh phục biển khơi của người Việt, góp phần quan trọng tạo dựng nên nhân cách cư dân Việt nói chung và cư dân ven biển nói riêng.