Mùa nấm mối, chợt nhớ quê mình đã chớm đông

Hôm qua, ông bạn quê miền Trung kể mới gọi điện về nhà, nghe mẹ nói là đang ăn cháo nấm mối, chợt nhớ quê ở mình giờ đã chớm đông.

Bạn nói từ khi xa nhà, chưa bao giờ được ăn cháo nấm mối. Nghe lại thèm cái hương vị thơm thơm, nhai giòn sần sật và ngọt ngào khó tả. Đặc biệt là món nấm mối quấn lá lốt mỡ chài nướng trên bếp than thơm ngào ngạt... Mùa của nấm mối miền Trung chỉ có khoảng nửa đến non một tháng vào dịp đầu mùa đông, vì mưa ở miền Trung thường rất muộn. Nhưng nghe đâu bây giờ nấm mối cũng hiếm vì vườn tược xơ xác lắm.

Khác với nhiều loại nấm như nấm rơm, nấm mèo, nấm bào ngư… có quanh năm nhờ nhân tạo, nấm mối là thứ của trời cho vì hoàn toàn phụ thuộc vào thiên nhiên. Ở Nam bộ, mùa nấm mối là khi những cơn mưa đầu mùa hạ chưa kịp thấm đất. Cây cỏ trở mình trong không khí bốc mùi đất ẩm, là lúc nấm mối xuất hiện.

Tuỳ theo thời tiết mà nấm mọc sớm hay trễ. Nhưng cũng chỉ hai, ba ngày là nấm đã biến mất nếu như người ta không kịp phát hiện. Thế mới có chuyện mưa xuống là chủ vườn ra canh nấm, làm dấu sở hữu nơi nấm mọc từ những mùa trước. Nấm nhổ lên rửa sạch đất, lớn thì chẻ làm đôi, nhỏ thì để nguyên tai, ngâm chút nước muối là sạch, sau đó tuỳ ý thích mà chế biến.

Thực đơn về nấm mối cũng rất phong phú, có đến hàng chục món. Nấm mối có thể xào với lòng gà, nấu canh mướp, nấu cháo cá, đổ bánh xèo,… hay kỳ cùng thì có mấy lá cải bẹ xanh cuốn lại nướng trên lửa than chấm mù tạt cũng đủ ngon. Khi chế biến, không nên nêm nhiều gia vị để giữ hương vị thơm ngon nguyên thuỷ của nấm.

Sài Gòn bây giờ có chỗ bán nấm mối cấp đông. Khen cho ai khéo nghĩ ra cách cung ứng cái “thương nhớ quê nhà” cho những người con xa xứ đỡ thắt thỏm, khi một mùa đông nữa lại về.