Hội Nông dân Việt Nam làm gì để hỗ trợ nông dân khởi nghiệp, làm giàu bền vững?

Báo cáo về chỉ số khởi nghiệp Việt Nam cho thấy: Trong số 12 chỉ số về điều kiện kinh doanh, ba chỉ số mà Việt Nam có thứ hạng cao là: Năng động của thị trường nội địa (6/73), Văn hóa và chuẩn mực xã hội (17/73), Chính sách Chính phủ (20/73). 

Ba chỉ số Việt Nam có thứ hạng thấp nhất là: Giáo dục sau phổ thông (58/73), Chương trình hỗ trợ của Chính phủ (54/73), Độ mở của thị trường nội địa (52/73). Những chỉ số nói trên cho thấy những dấu hiệu lạc quan hơn khi hầu hết các chỉ số đánh giá về tinh thần khởi nghiệp kinh doanh của người trưởng thành tại Việt Nam đều có xu hướng tăng lên.

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nêu quan điểm "Tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh doanh nghiệp Việt Nam, nhất là doanh nghiệp tư nhân, làm động lực nâng cao sức cạnh tranh và tính tự chủ của nền kinh tế". 

Trong những năm qua, với cam kết trước Quốc hội về việc xây dựng một Chính phủ liêm chính, kiến tạo mang tinh thần khởi nghiệp, Chính phủ thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ trong xây dựng quốc gia khởi nghiệp bằng việc ban hành nhiều chính sách và kế hoạch hành động. 

Trong đó có Nghị quyết số 35/NQ - CP ngày 16/5/2016 của Chính phủ về hỗ trợ phát triển doanh nghiệp; Quyết định số 844/QĐ-TTg ngày 18/5/2016 phê duyệt Đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025". 

Hội nghị Trung ương 5, khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 03/6/2017 "Về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" cũng đã đặt ra nhiều nội dung, giải pháp phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có nhiệm vụ thúc đẩy mạnh mẽ phong trào khởi nghiệp.

Trong những năm qua, các cấp Hội Nông dân Việt Nam đã tổ chức một số hoạt động có tính chất hỗ trợ nông dân khởi nghiệp, sáng tạo như: Tọa đàm về các giải pháp giúp nông dân khởi nghiệp; tư vấn cho hội viên nông dân phương hướng sản xuất kinh doanh; lựa chọn loại giống cây, con chủ lực theo quy hoạch để phát huy thế mạnh;...

Hội phối hợp tổ chức các hoạt động đào tạo nghề nhằm trang bị tri thức, kỹ năng cần thiết cho hội viên nông dân khi bắt đầu khởi nghiệp; cung cấp các kiến thức, kỹ năng sản xuất, kinh doanh, các dịch vụ hỗ trợ nông dân trong quá trình sản xuất như: Vật tư nông nghiệp, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, thu hoạch, bảo quản, chế biến nông sản, kết nối thị trường tiêu thụ...

Đặc biệt là việc hỗ trợ nguồn vốn tín dụng cần thiết từ Quỹ Hỗ trợ nông dân và các ngân hàng giúp nông dân có vốn khởi nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, dịch vụ…

Tuy nhiên, hoạt động hỗ trợ nông dân khởi nghiệp của hội viên nông dân cả nước chưa tạo thành phong trào, chưa rõ nét, hiệu quả chưa cao, nguồn lực chưa được tập trung đầu tư, do vậy chưa giúp nông dân hoàn thiện những ý tưởng kinh doanh mới và tìm kiếm cơ hội đầu tư; ươm mầm thế hệ doanh nhân nông thôn trong thời kỳ hội nhập còn nhiều khó khăn. 

Trước yêu cầu phát triển trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, xu hướng khởi nghiệp, khát vọng lập nghiệp của nông dân đang ngày càng mạnh mẽ, cần có sự chỉ đạo, định hướng, tư vấn, hỗ trợ của các cấp Hội Nông dân Việt Nam, Ban Thường vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã triển khai Đề án "Nâng cao vai trò của Hội Nông dân Việt Nam trong việc hỗ trợ nông dân khởi nghiệp sáng tạo, giai đoạn 2020- 2025".

Quan điểm định hướng và mục tiêu đặt ra là: 

Thứ nhất: Nội dung, phương thức khởi nghiệp sáng tạo của cán bộ, hội viên nông dân không bị giới hạn bởi không gian, thời gian, lĩnh vực ngành nghề. Tổ chức Hội Nông dân khuyến khích, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo đúng theo chức năng, nhiệm vụ.

Thứ 2: Gắn hoạt động hỗ trợ nông dân khởi nghiệp sáng tạo với xây dựng tổ chức Hội trong sạch, vững mạnh. Thúc đẩy sự hình thành và phát triển của doanh nghiệp, doanh nhân ở nông thôn, các loại hình kinh tế hợp tác, liên kết sản xuất trong nông nghiệp, nông thôn. 

Thứ 3: Nâng cao nhận thức, ươm mầm về khởi nghiệp sáng tạo cho hội viên nông dân, giúp hội viên nông dân có hoài bão, khát vọng lập nghiệp, hoàn thiện những ý tưởng, đề án sản xuất kinh doanh mới và tìm kiếm cơ hội đầu tư, vươn lên làm giàu, góp phần phát triển KT – XH ở các địa phương. 

Thú 4: Dẫn dắt, tư vấn, định hướng cho hội viên nông dân lựa chọn phát triển sản xuất kinh doanh trong điều kiện nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và thời kỳ hội nhập; cung cấp kiến thức, kỹ năng, tổ chức các hoạt động hỗ trợ hội viên nông dân khởi nghiệp sáng tạo, giúp cho nhiều nông dân khởi nghiệp thành công, nâng cao thu nhập. 

Thứ 5: Tạo tiền đề hình thành và phát triển các doanh nghiệp, doanh nhân nông thôn trên cơ sở các HTX, THT, tổ liên kết, chi hội nông dân nghề nghiệp, tổ hội nông dân nghề nghiệp, trang trại của nông dân, góp phần phát triển doanh nghiệp theo mục tiêu nghị quyết của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ; mỗi nông dân khởi nghiệp tạo việc làm và dẫn dắt tạo việc làm cho nông dân.

Để nâng cao vai trò của Hội Nông dân Việt Nam trong việc hỗ trợ nông dân khởi nghiệp sáng tạo, cần tập trung thực hiện một số nội dung, giải pháp sau:

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về khởi nghiệp, sáng tạo cho cán bộ, hội viên, nông dân. Trong đó tập trung: 

-Tổ chức các diễn đàn, hội nghị, hội thảo, tọa đàm "Nông dân khởi nghiệp, sáng tạo" để giúp cán bộ Hội và hội viên nông dân hình thành ý tưởng, nuôi dưỡng khát vọng và quyết tâm khởi nghiệp sáng tạo.

-Tổ chức "Ngày Nông dân khởi nghiệp sáng tạo"; Xây dựng các chuyên trang, chuyên mục về khởi nghiệp sáng tạo trên các báo, đài, bản tin chuyên đề, tài liệu sinh hoạt nội bộ và website của các cấp Hội để tuyên truyền, phổ biến về khởi nghiệp sáng tạo, kiến thức về công nghệ sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản; thông tin sản xuất, thị trường, giá cả. 

-Giới thiệu các gương nông dân khởi nghiệp sáng tạo tiêu biểu, doanh nhân nông thôn, nông dân tỉ phú, các mô hình sản xuất kinh doanh giỏi, hiệu quả. 

-Biểu dương, tôn vinh, khen thưởng những nông dân Việt Nam xuất sắc, nhà khoa học của nhà nông, nông dân sản xuất kinh doanh giỏi các cấp, qua đó góp phần định hướng, dẫn dắt, động viên, cổ vũ hội viên, nông dân thi đua khởi nghiệp sáng tạo, làm giàu.

Hai là, tăng cường công tác bồi dưỡng, tập huấn kiến thức và kỹ năng về khởi nghiệp sáng tạo. Đặc biệt là những kiến thức về quản lý nhân sự, quản trị kinh doanh, tài chính, marketing...

Tổ chức các diễn đàn, các cuộc đối thoại giữa cán bộ Hội, hội viên nông dân với lãnh đạo cấp ủy, chính quyền và các ngành có liên quan để thúc đẩy việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước, địa phương đối với việc hỗ trợ doanh nghiệp, nông dân trong khởi nghiệp, lập nghiệp. 

Tổ chức giao lưu giữa các doanh nhân tiêu biểu có tinh thần dân tộc, trách nhiệm xã hội và tình cảm với cán bộ Hội, hội viên nông dân nhằm chia sẻ kinh nghiệm về khởi sự doanh nghiệp và lập nghiệp, hình thành tư duy, có hướng đi đúng đắn, hạn chế rủi ro và tránh được những sai lầm trong quá trình khởi nghiệp sáng tạo.

Ba là, đẩy mạnh phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững. 

Tập trung: 

-Tuyên truyền, giáo dục, làm chuyển biến nhận thức của cán bộ, hội viên nông dân về sản xuất phải gắn với thị trường; thay đổi tư duy kinh tế từ sản xuất nhỏ sang sản xuất lớn, liên kết, hợp tác; từ sản xuất truyền thống, kinh nghiệm sang ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ cao; từ coi trọng năng suất, sản lượng sang chất lượng, giá trị gia tăng và an toàn thực phẩm; có ý chí không cam chịu đói nghèo, quyết tâm vươn lên làm giàu chính đáng.

-Lấy hội viên nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi có uy tín làm nòng cốt để xây dựng các Chi Hội Nông dân nghề nghiệp, Tổ Hội Nông dân nghề nghiệp "5 tự", "5 cùng" theo tinh thần Nghị quyết 04-NQ/HNDTW của Ban Chấp hành Trung ương Hội, gắn với xây dựng các tổ hợp tác, hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới và hình thành lực lượng doanh nhân nông thôn. 

-Làm tốt vai trò là đầu mối liên kết giữa nông dân với các doanh nghiệp, nhà khoa học, ngân hàng và các tổ chức tín dụng để hỗ trợ nông dân đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh. (4) Hội viên sản xuất kinh doanh giỏi phát huy tình đoàn kết, tinh thần tương thân, tương ái, giúp đỡ, hỗ trợ hội viên nông dân nghèo, có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn cùng vươn lên.

Bốn là, huy động nguồn lực, tổ chức các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo cho hội viên nông dân. Theo đó, định hướng xây dựng "Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo" với quy mô, hình thức phù hợp ở từng địa phương, đơn vị trên cơ sở hệ sinh thái khởi nghiệp đã và đang được Chính phủ xây dựng, đồng thời liên kết với các Quỹ đầu tư mạo hiểm, hoặc các doanh nghiệp lớn có chủ trương đầu tư cho các dự án khởi nghiệp (startup) để hỗ trợ xây dựng mô hình khởi nghiệp sáng tạo của cán bộ Hội và hội viên nông dân. 

Hướng dẫn đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ ngay khi khởi nghiệp. Hỗ trợ nông dân khởi nghiệp sáng tạo xây dựng thương hiệu, truy suất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý, quảng bá và giới thiệu sản phẩm, cung cấp thông tin sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Năm là, thành lập các "Câu lạc bộ, đội nhóm Nông dân khởi nghiệp", "Câu lạc bộ Doanh nhân nông thôn", "CLB Nông dân tỷ phú", câu lạc bộ "Chủ trang trại 100 tỷ", "CLB Nhà khoa học của nhà nông"... trên nền tảng hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ phát triển thành phong trào để đông đảo hội viên nông dân tham gia khởi nghiệp, sáng tạo.