Nghệ thuật khèn Mông ở Yên Bái là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Ngày 1/6, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định 1401/QĐ-BVHTTDL về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo đó, nghệ thuật khèn của người Mông ở các huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn (tỉnh Yên Bái) chính thức được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia ở loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian.

Khèn Mông là loại nhạc cụ phổ biến và mang tính đặc trưng nhất của người Mông, được sử dụng rất đa dạng theo từng hoàn cảnh khác nhau như trong những dịp lễ, tết, chúc mừng, đón khách... Người Mông sử dụng khèn trong những ngày lễ truyền thống để đệm cho người hát các bài dân ca, có khi bắt nhịp cho các vũ điệu mạnh mẽ, sử dụng trong những ngày vui.

Người Mông gọi tiếng khèn là Krềnh. Tiếng khèn vang vọng, lúc khoáng đạt, lúc nỉ non, dìu dặt... Đặc biệt, tiếng khèn đã trở thành giai điệu hò hẹn, phương tiện gửi lời yêu của bao chàng trai, cô gái. Bất cứ chàng trai người Mông nào khi biết cầm con dao, cái cuốc để lao động trên nương, trên rẫy thì cũng là lúc họ biết cầm khèn. Với họ, học thổi khèn không chỉ là một cách để giải trí, mà còn là phương tiện để thể hiện tài nghệ của mình, là cầu nối để họ tìm cho mình một người bạn đời thích hợp.

Những năm qua, nghệ thuật khèn của người Mông luôn được tỉnh Yên Bái quan tâm bảo tồn, khôi phục nhằm phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc Mông.

Để lưu giữ và phát huy những giá trị truyền thống của khèn Mông, các huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn đã khôi phục nhiều lễ hội có sự hiện diện của tiếng khèn, đưa múa khèn, thổi lá dân tộc vào các giờ học ngoại khóa để học sinh tìm hiểu và hứng thú với những nhạc cụ dân tộc.

Việc nghệ thuật khèn của người Mông ở Yên Bái trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia càng khẳng định giá trị văn hóa truyền thống của cây khèn trong đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân tộc Mông, góp phần vinh danh di sản và trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc ở các huyện phía Tây của tỉnh.