Nhà văn Nguyễn Quang Thiều: “Văn nghệ sĩ đang cầm bút sáng tạo phải trả món nợ đối với lương tri, với dân tộc”

Tối 18/12, tại Hải Phòng, Bộ VHTTDL phối hợp với UBND TP. Hải Phòng đã tổ chức lễ phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật "Sống mãi với thời gian".

Lễ Phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật "Sống mãi với thời gian" giai đoạn 2022 - 2025 được tổ chức nhằm hướng tới kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2030) và 85 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2030). Hoạt động nhằm thu hút, phát huy tối đa sức mạnh của đội ngũ văn nghệ sĩ sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật chất lượng, có quy mô, tầm vóc và tư tưởng lớn.

Theo đó, đối tượng tham gia là những tác giả, tập thể tác giả công dân Việt Nam đang sinh sống, làm việc, học tập, lao động ở trong nước và ngoài nước, người nước ngoài đang sinh sống, làm việc, học tập, lao động tại Việt Nam đều có thể tham gia. Các thể loại sáng tác tham gia dự thi phong phú đa dạng như: Đối với văn học là tiểu thuyết và trường ca; Sân khấu là Kịch nói, Tuồng, Chèo, Cải lương, Ca kịch; Âm nhạc là giao hưởng, hợp xướng, nhạc kịch; Múa là thơ múa, tổ khúc và kịch múa.

Đại diện cho văn nghệ sĩ phát biểu tại sự kiện này, nhà văn Nguyễn Quang Thiều – Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam bày tỏ: "Đây là cuộc phát động có ý nghĩa quan trọng và khác biệt so với nhiều cuộc phát động tôi tham dự trước đây. Đây không phải là cuộc phát động thông thường mà là lời kêu gọi lương tri của các văn nghệ sĩ, đặt cược lòng tin vào từng trang viết của văn nghệ sĩ, là sự đòi hỏi các văn nghệ sĩ đang cầm bút, đang sáng tạo trên mảnh đất Việt Nam phải trả món nợ đối với dân tộc đã mang lại hạnh phúc, niềm kiêu hãnh, vinh quang khi chúng ta bước ra khỏi biên giới của mình, đứng trước các dân tộc khác trên thế giới".

Nhắc lại lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh về "Văn hóa soi đường cho quốc dân đi" tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 1946, nhà văn Nguyễn Quang Thiều cho rằng, các văn nghệ sĩ đều có thể hiểu những lời của Bác Hồ đã nhưng quan trọng hơn là hiểu từ trái tim của mình và biến thành hành động thực tế, dấn thân một cách phi vụ lợi.

"Một trang viết nhạt nhẽo, thờ ơ với nhân dân là phản bội lại dân tộc. Một trang viết hão huyền là phản bội dân tộc. Nếu không viết các tác phẩm ngang tầm thời đại, không mang lại cho lương tri con người, không mang lại những khát vọng cho dân tộc thì chúng ta sẽ trở thành kẻ phản bội trên từng trang viết của mình… Trong thâm tâm tôi và nhiều văn nghệ sĩ, lễ phát động ngày hôm nay là ngày quan trọng, là điểm mốc để bắt đầu công việc của mình, khởi động tất cả ý chí, khát vọng, lương tri và hành động của mình trong từng sáng tác VHNT", nhà thơ Nguyễn Quang Thiều bày tỏ.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cũng bày tỏ mong muốn, sau lễ phát động, các văn nghệ sĩ sẽ "mở cửa căn phòng sáng tạo của mình để gặp nhân dân, dân tộc mình, để có thể kiêu hãnh nói chúng ta sống xứng đáng với những gì tổ tiên, dân tộc, đất nước đã dành cho chúng ta… ".

Phát biểu tại buổi lễ phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật "Sống mãi với thời gian", Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh rằng, lễ phát động sáng tác hướng tới 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 85 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày hôm nay là minh chứng cụ thể trong việc triển khai, thực hiện các quan điểm, nhiệm vụ Nghị quyết, Chiến lược của Đảng, Nhà nước đã đề ra. Bộ VHTTDL ý thức sâu sắc rằng, không phải ai xa lạ mà chính những văn nghệ sĩ của chúng ta hôm nay với tinh thần yêu nước, sức sáng tạo không giới hạn, phẩm chất chân quý sẽ là chủ nhân của các tác phẩm văn học đó trong tương lai.

Văn nghệ sĩ cần đẩy mạnh sáng tạo nên nhiều tác phẩm có giá trị phụng sự đất nước và nhân dân

Phát biểu tại lễ phát động, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đã thay mặt Ban Bí thư Trung ương Đảng ghi nhận, biểu dương sáng kiến của Bộ VHTTDL trong việc tổ chức cuộc phát động, đánh giá cao TP Hải Phòng đã phối hợp tốt để triển khai sự kiện quan trọng này.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh: "Cuộc phát động sáng tác các tác phẩm văn học, nghệ thuật "Sống mãi với thời gian là một hoạt động rất có ý nghĩa, nhằm tạo ra những tác phẩm văn học, nghệ thuật xuất sắc, có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật trong thời kỳ mới, thiết thực triển khai thực hiện các quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng và phát triển nền văn học, nghệ thuật Việt Nam.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục phát huy tài năng, trí tuệ, nêu cao ý thức, trách nhiệm công dân, rèn luyện đạo đức, bám sát thực tiễn sinh động của công cuộc xây dựng đất nước trong thời kỳ mới, để sáng tạo nên các tác phẩm phản ánh hơi thở cuộc sống, có giá trị phụng sự đất nước và nhân dân. 

Những sáng tác VHNT góp phần bồi đắp, nâng cao tư tưởng, tâm hồn, nhân cách, đạo đức, lối sống của con người Việt Nam; dẫn đường và đồng hành với công chúng vươn đến tầm cao về tư tưởng, nghệ thuật và thị hiếu thẩm mỹ; khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chi tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Đồng chí cũng đề nghị Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, các hội VHNT chuyên ngành Trung ương và địa phương tiếp tục phát huy vai trò là mái nhà chung, nơi quy tụ văn nghệ sĩ cả nước trong sự chan hòa tình đồng nghiệp và niềm vui của sự sáng tạo, cống hiến, thực sự là nơi đại diện cho ý chí, nguyện vọng và là cầu nối giữa đội ngũ văn nghệ sĩ với Đảng và Nhà nước. 

Khuyến khích những sáng tạo, tìm đường cho các giá trị của VHNT truyền thống hiện diện trong hơi thở của thời đại; quan tâm hơn nữa đến sáng tác các tác phẩm VHNT dành cho thiếu nhi. Hạn chế sự lệch lạc, sa đà theo các trào lưu, xu hướng hời hợt, thoảng qua, thiếu bền lâu trong lòng công chúng. Không ngừng khuyến khích, động viên, cổ vũ, nhất là những nỗ lực của giới trẻ, cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi để văn nghệ sĩ tiếp tục đi sâu vào thực tiễn.