Nhớ thời mê chơi gác cúm núm

Muốn chơi cúm núm người chơi phải tự tay đi gác. Mà muốn gác trước hết phải có con mồi. Cúm núm mồi phải lấy trứng từ ngoài đồng về cho gà tre ấp, sau đó mới chọn ra những con xuất sắc để thuần dưỡng trong 2 năm mới đủ kinh nghiệm và bản lĩnh trở thành con mồi “tuyệt chiêu”.

Người chơi đang đang chăm sóc con cúm núm mồi.

Thường con mồi hay thì bao giờ cũng có giọng đầy kiêu hãnh, chúng kêu liên tục, kêu từng tràng dài hằng mấy phút cho đến khi nào chinh phục được con mái mới chịu thôi. Mỗi buổi sáng đẹp trời, con cúm núm rừng thường tỏ ra hưng phấn, đập cánh, nhứt là khi nó phát hiện có tiếng kêu lạ, tiếng kêu xâm lược lãnh thổ của con mồi. Hoặc trong thời điểm con mái “động tình” nó lại càng sung mãn, hiên ngang tìm đối thủ rồi lao thẳng tới, áp đảo con mồi và nó kết thúc cuộc đời tự do của mình khi đã bắt đầu chui vào lục (*).

Nhớ hồi còn nhỏ, do thiếu kinh nghiệm, tôi không tài nào bẫy được chim nên phải theo chân những bác thợ săn cúm núm để cầm lồng, cầm lục, lâu lâu họ thương tình cho mình một vài con mang về thuần dưỡng.

Hằng năm, khi trời vừa chuyển sang xuân, dòng họ nhà cúm núm bắt đầu đua nhau cất tiếng gọi tình và biểu dương sức mạnh. Con trống, con mái suốt ngày lao rao, rậm rật trong các lùm bụi, gần đầm lầy hoặc dọc theo chân đê, mé đìa, ruộng lúa, bờ ao, mương cá để bắt cặp, quầng tổ, âu yếm nhau như đôi uyên ương không rời nửa bước.

Con cúm núm mồi đã thuần dưỡng.

Mùa gác cúm núm hằng năm bắt đầu từ tháng Giêng đến tháng Bảy âm lịch. Thời gian này lông con trống đen mượt, mòng đỏ và cất tiếng kêu vang dội khắp cánh đồng. Ngoài thiên nhiên cúm núm sống từng cặp trống mái, suốt ngày lủi thủi trong các bụi rậm, nơi ruộng lúa ken dầy. Tới mùa ái ân chúng bẻ cờ bông lúa hoặc cây cỏ làm tổ sơ sài rồi đẻ trứng. Cúm núm mỗi năm đẻ hai, ba lứa vào tháng tư, năm, sáu. Hồi còn đi học, tôi thường hay ra đồng hốt trứng cúm núm, mỗi ổ 5,6 trứng đem về bỏ vô nồi cơm...

Ngày tháng qua mau, bây giờ muốn tìm lại chút hương vị ngày xưa cũng không dễ gì!