Tòa án sẽ thu thập chứng cứ trong vụ việc dân sự, hành chính

Sáng 28/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự thảo Luật Tòa án nhân dân (TAND) sửa đổi. Theo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhiều ý kiến tán thành dự thảo Luật về việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ.

Ngược lại, nhiều ý kiến không tán thành Dự thảo và đề nghị quy định trong một số trường hợp cần thiết, tòa án thu thập chứng cứ trong hoạt động xét xử.

Hội đồng xét xử vụ Trương Mỹ Lan và đồng phạm trong vụ Vạn Thịnh Phát- Anh mang tính minh họa.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, Nghị quyết 27 yêu cầu: "Nghiên cứu, làm rõ... những trường hợp Tòa án thu thập chứng cứ trong hoạt động xét xử". Luật Tổ chức TAND năm 2014 không quy định cụ thể về phạm vi thu thập chứng cứ của tòa án.

Các luật tố tụng quy định các hoạt động/biện pháp thu thập tài liệu, chứng cứ, trong đó Bộ luật Tố tụng dân sự và Luật Tố tụng hành chính quy định: nếu đương sự không thu thập được thì có quyền yêu cầu tòa án thu thập chứng cứ.

Từ đó, nhiều đương sự không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, "ỷ lại" cho tòa án thu thập, dẫn tới nhiều đơn vị quá tải công việc. Do đó, cần rà soát để quy định lại cho chặt chẽ.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy trên thực tiễn, nếu tòa án không thu thập chứng cứ trong một số trường hợp, có thể gặp khó khăn trong việc giải quyết vụ án.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu và một số cơ quan, tổ chức hữu quan, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo chỉnh lý Điều 15 Dự thảo luật theo hướng, quy định tòa án trực tiếp thu thập tài liệu, chứng cứ và hỗ trợ thu thập tài liệu, chứng cứ.

Quy định này nhằm thể chế hóa Nghị quyết 27 và phù hợp với điều kiện thực tiễn của nước ta, đồng thời rà soát, bố cục lại các khoản trong điều luật cho phù hợp hơn.

Thảo luận tại hội trường, một số đại biểu đồng tình quy định tòa án được thu thập chứng cứ trong các vụ việc dân sự, hành chính, kinh doanh, lao động… Riêng vụ án hình sự, tòa án có quyền nhận chứng cứ; trả hồ sơ yêu cầu viện kiểm sát bổ sung chứng cứ hoặc điều tra bổ sung.