Bộ Y tế "rộng đường dư luận" về trách nhiệm với VN Pharma

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết, theo kiến nghị của Cơ quan an ninh điều tra Bộ công an, để điều chỉnh các quy định đối với cấp phép nhập khẩu, nhập khẩu thuốc để tránh tính trạng trên, Bộ Y tế đã xử ý hành chính, yêu cầu các cán bộ liên quan và chuyên gia thẩm định, báo cáo, giải trình và rút kinh nghiệm sâu sắc, thực hiện việc luân chuyển lãnh đạo, chuyên viên phụ trách, thay thế và bổ sung các chuyên gia thẩm định.

Toàn cảnh phiên toà xử VN Pharma (Ảnh VOV).

Đồng thời Bộ Y tế cũng đã điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật như: bổ sung, sửa đổi các quy định pháp luật liên quan đến nhập khẩu, đấu thầu thuốc rất chi tiết, chặt chẽ tại Luật Dược 2016 và Nghị định số 54/2017/NĐ-CP ngày 8.5.2017; tập huấn cán bộ Cục Quản lý Dược với sự hướng dẫn của Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao, Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực về công tác hợp pháp hoá lãnh sự, phục vụ cho công tác tác nghiệp và thẩm định hồ sơ.

Đại diện Bộ Y tế khẳng định, với trách nhiệm của cơ quan quản lý Dược, Bộ Y tế đã thực hiện cấp phép nhập khẩu thuốc theo đúng các quy định hiện hành; đã chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng để khởi tố vụ án và đưa ra xét xử; đã kịp thời niêm phong và ngăn chặn toàn bộ lô thuốc nhập khẩu kém chất lượng, không để một viên thuốc nào lọt ra thị trường; Đđ xử ý hành chính và khắc phục các kiến nghị của Cơ quan điều tra.

“Từ ngày 21-25.8.2017, Toà án nhân dân TP.HCM đã xét xử vụ án đúng người, đúng tội, đúng việc và nghiêm minh theo pháp luật”, đại diện Bộ Y tế nói.

Theo tường trình của Bộ Y tế trước đó, ngày 16.10.2013, Bộ Y tế (Cục Quản lý Dược) đã nhận được đơn hàng của Công ty Cổ phần VN Pharma đề nghị cấp phép nhập khẩu thuốc H- Capiata 500mg của Công ty Helix Pharmaceutical Inc, Canada sản xuất. Cũng như các đơn hành nhập khẩu thuốc chưa có số đăng ký khác, Cục Quản lý Dược đã tổ chức thẩm định, có sự tham gia của các chuyên gia thẩm định, bao gồm 10 chuyên gia thẩm định của Trường Đại học Dược Hà Nội, Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư, Cục Quản lý Dược.

Bộ Y tế khẳng định việc thẩm định được thực hiện đúng quy trình, đúng trình tự, thủ tục, đúng quy chế hoạt động của tổ thẩm định. Sau đó, ngày 30.12.2013, Bộ Y tế đã cấp phép nhập khẩu thuốc nói trên. “Việc cấp phép hoàn toàn đúng quy đình hiện hành, không có ưu ái”, Thứ trưởng Tiến cho biết.

Báo cáo của Bộ Y tế cũng nêu rõ, theo quy định, hồ sơ đề nghị cấp phép nhập khẩu cần có giấy chứng nhận thuốc lưu hành tự do (FSC) và giấy chứng nhận nhà máy đạt tiêu chuẩn thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP). Tài liệu do Công ty Cổ phần VN Pharma nộp kèm theo đơn hàng có đầy đủ tài liệu trên. Nhưng về sau cơ quan điều tra xác định những tài liệu này (FSC, GMP) đã được làm giả một cách tinh vi, các chuyên gia về dược không thể phát hiện bằng mắt thường.

Khi xem xét giá thuốc kê khai của Công ty Cổ phần VN Pharma, Bộ Y tế có nghi ngờ vì giá thuốc H-Capita kê khai và giá trúng thầu tại Hội đồng đấu thầu thuốc Sở Y tế TP.HCM thấp hơn các thuốc cùng loại được sản xuất từ các nước thuộc Hệ thống hợp tác về thanh tra trong lĩnh vực thực hành tốt sản xuất thuốc mà Canada là một thành viên.

Vì thế, ngày 31.7.2014, Cục Quản lý Dược đã yêu cầu giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma giải trình. Xét thấy giải trình của Công ty Cổ phần VN Pharma chưa thoả đáng, ngày 1.8.2014, Cục Quản lý Dược đã có công văn yêu cầu Công ty tạm dừng, không tiếp tục nhập khẩu và lưu hành thuốc trên. Như vậy, từ thời điểm đó, Cục Quản lý Dược đã có quyết định không cho phép thuốc H-Capita bán ra thị trường và trong thực tế, không có viên thuốc H-Capita nào trong lô thuốc nhập khẩu được bán ra thị trường.

Tiếp đó, nhận thấy dấu hiệu nghi ngờ, ngày 8.8.2014, Cục Quản lý Dược đã có công văn gửi Tổng Cục An ninh II (Bộ Công an) và công văn gửi Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao, gửi Bộ Y tế Canada, gửi Đại sứ quán Việt Nam tại Canada đề nghị phối hợp để xác minh làm rõ thông tin.

Để củng cố thêm thông tin, ngày 13.8.2014, Cục Quản lý Dược tiếp tục mới đại diện tại Việt Nam của Công ty Helix Pharmaceuticals Inc, Canada làm việc. Sau buổi làm việc, Cục Quản lý Dược đã có quyết định ngày 13.8.2014 thành lập đoàn kiểm tra và ngày 14.8.2014 đã cử Đoàn kiểm tra đột xuất việc thực hiện quy định pháp luật về xuất nhập khẩu và kinh doanh thuốc của Công ty Cổ phần VN Pharma với sự tham gia của Viện Kiểm nghiêm thuốc TP.HCM, đồng thời tiến hành niêm phong toàn bộ số thuốc H-Capita (278.670 viên) có tại Công ty và không cho lưu hành toàn bộ lô hàng nhập khẩu, đồng thời đã tiến hành lấy mẫu kiểm nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM để kiểm nghiệm.

Với sự hợp tác giúp đỡ của Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao đã thông báo nội dung hợp pháp hoá lãnh sự trên giấy tờ của Công ty Helix Pharmaceuticals Inc, Canada là giả mạo. Bộ Y tế đã chuyển toàn bộ thông tin chco Tổng Cục An ninh II để xem xét, xử theo thẩm quyền.

Ngay trước khi hởi tố vụ án, theo đề nghị của cơ quan công án. Bộ y tế đã mời các ông Nguyễn Minh Hùng và Nguyễn Mạnh Cường ra làm việc tại Cục Quản lý Dược, căn cứ vào dấu hiệu vi phạm, cơ quan công an đã thực hiện lệnh bắt tại chỗ. Trong quá trình cơ quan an ninh điều tra khởi tố vụ án Bộ Y tế đã tích cực phối hợp để phục vụ tiến trình điều tra làm rõ hành vi sai trái và vi phạm pháp luật của Công ty Cổ phần VN Pharma và các cá nhân liên quan.