Cà phê quán cóc miền quê!

Xưa, dấu ấn kinh tế tự túc tự cấp còn in đậm trong nếp sinh hoạt của người dân quê vùng Tây Nam bộ. Trong làng, xóm, thỉnh thoảng có nhà nào đó bán quán nước, mà chủ yếu chính là cà phê. Dân gian gọi đây là những quán cóc. Quán chẳng cần có bảng hiệu, chỉ với vài ba cái bàn, cái ghế đơn sơ là đủ. Quán bán từ hừng đông sáng cho đến khi mặt trời lên, người ra đồng ruộng, người đi làm vườn,… thì quán cũng dọn dẹp, sáng sơm mai mới mở lại.

Ly cà phê đen đá ở quán cóc (ảnh tác giả)

Khách đến, quán cũng thường chỉ quanh quẩn cà phê đen nóng; cà phê đá (tức cà phê đen có bỏ thêm nước đá);  xế nại, xây chừng hay pạc xỉu (đây là người bình dân miền Tây học theo cách phát âm của người Triều Châu vốn sống cộng cư ở xứ này) để chỉ cà phê sữa nóng. Theo từng tên gọi lượng sữa và cà phê có sự khác nhau. Dân sành thưởng thức mới kêu vậy, còn thường thì nói thẳng luôn cho quán biết là cà phê sữa!

Độc đáo ở chỗ là chủ quán biết thói quen của khách, cứ nhìn người là đoán được họ sẽ uống thứ gì rồi! Đặc điểm của quán sá miền Tây là luôn “khuyến mãi” bình trà nóng. Sau này, những quán cóc này phát triển thêm những thứ uống quen thuộc khác như: trà đá; trà đá đường, đá chanh, đá me, mủ gòn, hột é, …

Ly cà phê đen ở quán cóc (ảnh tác giả)

Trưa hè nóng nực, nhừng xuồng chèo bán cà phê đá theo dọc xóm. Xuồng len lỏi giữa các dòng kênh rạch mà hai bên dừa nước mọc đầy. Văng vẳng tiếng rao hàng: Cà phê đây! Muốn uống, người ta kêu xuồng ghé lại, những chai thủy tinh đựng cà phê pha sẵn (dân gian gọi là cà phê kho) được trút ra quậy với ít đường cát, đổ đá đập nhuyễn cho đầy ca, đầy ly. Quậy đều, hớp một vài ngụm vừa đã khát, vừa đỡ buồn ngủ.