Căn bệnh của thành phố: Không phải "chậm" mà là "bất lực"?

Nhân dân thủ đô chắc chắn chưa quên câu chuyện "đi vệ sinh vào túi nylon" ở Trường Mầm non Hữu Bằng (Thạch Thất, Hà Nội). Cả ngôi trường gần 700 cô và trò, nam trộn nữ, chỉ có một nhà vệ sinh.

Chẳng phải vô cớ mà chỉ riêng tại Bệnh viện Việt - Đức, mỗi năm phải tiếp nhận đến 1.500 bệnh nhi mắc các bệnh liên quan đến đường... tiểu. Nguyên nhân, rất "thành phố", rất "phổ biến": Học sinh thành phố phải nín, phải nhịn, vì không thể bước vào những nhà vệ sinh quá mất vệ sinh.

Đại biểu Võ Văn Sen (TP.HCM) "tố": Suốt 10 năm qua không có gì thay đổi. Chủ trương có mười nhưng chưa làm được một...

Câu này của ông Sen, là để nói đến tình trạng bi thảm trong các trường học và bệnh viện. Sự bi thảm xuất phát từ thực tế mà một đại biểu khác là ông Trần Văn Khuyên dùng chữ "một năm đau khổ": Số ca sốt xuất huyết là 9.683, tăng 28%, 9 ca tử vong (cùng kỳ năm trước không có tử vong); 10.733 ca nhiễm bệnh tay chân miệng, tăng tới 256,6% so cùng kỳ. Những con số này bất thường ở chỗ, nó là những con số công khai, tại đô thị lớn nhất Việt Nam. Và đằng sau sự bất thường còn là một sự ám chỉ: Chẳng qua các địa phương khác "chưa bị lộ".

Ở bệnh viện thì khỏi phải nói. Tỷ lệ quá tải 300% ở TP.HCM, hay con số 7 bệnh nhân trên một giường bệnh ở Hà Nội chưa bao giờ là con số cuối cùng. Không phải ngẫu nhiên mà bà Bộ trưởng Bộ Y tế sốc trước thực trạng "cá hộp" ở TP.HCM. Cũng không phải vô cớ mà một vị đại biểu HĐND dùng chữ "ngồi bệnh", thay cho "nằm bệnh".

Cư dân thành phố còn mắc thêm một căn bệnh đô thị khác liên quan đến đường... hít thở. Một minh chứng điển hình được nêu tại diễn đàn HĐND TP.Hà Nội là sự thay đổi tiêu chí ùn tắc: Trước đây những xe dồn cục từ 20 phút thì gọi là điểm ùn. Nay “tiêu chí” này được nâng lên thành 30 phút - lời đại biểu Dương Văn Nhân. TP.HCM đề xuất tăng phí trước bạ ô tô lên 15%, TP.Hà Nội đề xuất tăng lên 20%.

Rồi thì phí trông giữ xe tăng 100%, áp dụng mới phí lưu thông, lệ phí đăng ký cũng tăng 1.000%. Kẹt xe bi thảm đến nỗi những loại thuế, phí với mức tăng cao đến phi lý, dù đánh thẳng vào đầu người dân vẫn khiến nhiều đại biểu HĐND với những phát biểu thường xuyên là đại diện cho dân - lại thấy đó là hợp lý, cho dù căn bệnh ùn tắc phức tạp đến không thể giải quyết nổi, và việc đánh vào đầu dân bằng thuế phí hoàn toàn không phải là một giải pháp.

Tại diễn đàn HĐND ngày hôm qua, một vị đại biểu của Hà Nội đã thẳng thắn nói đến căn bệnh "chậm" của chính quyền. Nhưng "chậm" vẫn chưa chính xác là căn bệnh nan y của chính quyền.

Một chính quyền mà chưa lo chu đáo việc sinh hoạt cho học sinh tiểu học; một chiếc giường bệnh không "nằm ôm" còn kêu khó; một con đường không chen nhau ngộp thở còn bó tay, thì rõ ràng đó là chính quyền mắc bệnh bất lực.

Đào Tuấn