Gia Lai: Hàng chục công trình cấp nước tiền tỷ bị hư hỏng, bỏ hoang

Đầu tư tiền tỷ rồi bỏ hoang

Dù đã đổ ra hàng chục tỷ đồng để xây dựng hàng chục công trình cấp nước cho các buôn làng tại 2 huyện Kông Chro và Chư Prông (tỉnh Gia Lai), nhưng những công trình này lại sử dụng kém hiệu quả, hư hỏng, hoen rỉ hay thậm chí còn bị bỏ hoang.

Theo đó, từ năm 2006 đến nay huyện Chư Prông đã đầu tư hàng chục tỉ đồng để xây dựng 18 công trình cấp nước cho các buôn làng nhằm giải quyết nhu cầu nước sinh hoạt cho người dân. Nhưng điều đáng nói, trong số các công trình được đầu tư xây dựng có công trình chỉ sau 1 đến 2 năm đã hư hỏng và bị bỏ hoang. Một số công trình khác chỉ sau một thời gian ngắn, người dân không còn nhu cầu sử dụng, còn những công trình đang hoạt động thì kém hiệu quả. Cụ thể, hiện có tới 4 công trình ngưng hoạt động, 1 công trình hoạt động kém hiệu quả.

Công trình cấp nước sinh hoạt tập trung xã Ia Boòng (huyện Chư Prông) đã ngừng hoạt động

Điển hình là công trình cấp nước sinh hoạt tập trung cho 3 làng Tnao, Griêng và Briêng xã Ia Boòng. Công trình này được xây dựng từ năm 2007, do UBND huyện làm chủ đầu tư với số vốn là 1,28 tỉ, tới thời điểm hiện tại đã bị bỏ hoang. Theo quan sát của PV, máy bơm nước bị cháy, automat hỏng, dây điện theo đường dẫn ống mục. Đường ống chính thì bị rò rỉ, đường ống dẫn về các hộ bị bể, đồng hồ hư hỏng, rỉ sắt, không vận hành được nên bị tháo dỡ.

Cùng chung tình trạng trên, từ năm 2002 đến nay huyện Kông Chro cũng đầu tư xây dựng 31 công trình cấp nước cho các buôn, làng thiếu nước sinh hoạt. Với số tiền đầu tư hàng chục tỷ đồng, nhưng hiện tại đã có tới 7 công trình ngưng hoạt động, 6 công trình hoạt động kém hiệu quả và 6 công trình vừa bị hư hỏng trong năm 2018.

Nhiều trạm cấp nước bị bỏ hoang trong thời gian dài.

Theo đó, công trình cấp nước sinh hoạt tự chảy ở 3 làng Kliết, H’ôn, Kte được đầu tư với số vốn 1,27 tỷ đồng, tới thời điểm hiện tại cũng bị hư hỏng nghiêm trọng và đang chờ sửa chữa. Hiện bể chứa đầu nguồn đã nứt toác, đường ống chính rò rỉ. Sau một số lần sửa chữa, vá dặm thì đã bị bỏ hoang. Người dân trong làng không có nước sử dụng nên phải đào giếng hoặc đi lấy nước ở các con suối về sử dụng, dù biết không đảm bảo vệ sinh.

Tương tự, công trình nước sạch làng Gran (xã Ia Hlốp, huyện Chư Sê, Gia Lai) đầu tư hàng trăm triệu cũng bị bỏ hoang 

Được biết, nguyên nhân khiến các công trình cấp nước bị bỏ hoang là do người dân không thể trả đủ chi phí tiền điện hay một số hộ dân đã tự đào giếng nên không còn nhu cầu sử dụng. Còn một số công trình hoạt động kém hiệu quả do nguồn nước mặt cấp cho công trình ngày một giảm, chỉ đủ cấp nước cho các hộ dân đầu nguồn công trình.

Giải pháp nào cho những công trình tiền tỷ?

Theo  ông Nguyễn Văn Luyến - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Chư Prông, trên cơ sở phân cấp quản lý, sử dụng và khai thác công trình cấp nước tập trung nông thôn, UBND huyện Chư Prông đã giao 18 công trình cấp nước cho UBND các xã trực tiếp quản lý. Để công trình hoạt động hiệu quả, các địa phương đã thành lập tổ tự quản có trách nhiệm quản lý, trông coi, bảo dưỡng. Nhưng vì nhiều lý do xuất phát từ việc nhu cầu sử dụng của người dân không còn, cũng như không đảm bảo đóng đủ tiền điện, hệ thống hư hỏng nên đành để đó.

Vị trí đặt đồng hồ nước, không sử dụng nên bị tháo dỡ

“Sắp tới, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiến hành khảo sát các công trình cấp nước trên địa bàn huyện. Sau khi đánh giá, tham khảo dự trù kinh phí sửa chữa, cân đối với nguồn vốn sẽ thực hiện duy tu đối với một số công trình cấp nước sinh hoạt. Đồng thời, sẽ tiến hành thanh lý một số công trình khác để tránh lãng phí vì người dân không còn nhu cầu sử dụng”, ông Luyến cho biết thêm.

Bể chứa nước tự chảy hư hỏng bị bỏ hoang

“Nguyên nhân khiến các công trình cấp nước ở huyện Kong Chro hoạt động kém hiệu quả, bị bỏ hoang là vì mạch nước nguồn yếu, nhiều xã chưa tìm ra nguồn nước hay do ảnh hưởng mưa bão nên nhiều công trình hư hỏng và hoạt động kém. Những hư hỏng nhỏ sẽ sửa chữa thường xuyên, còn hư hỏng nặng, sửa chữa với số vốn lớn thì huyện sẽ đưa vào kế hoạch duy tu trung hạn giai đoạn 2021-2025. Hiện tại, giai đoạn 2016-2020 sẽ ưu tiên những công trình hư hỏng nặng hơn”, ông Huỳnh Ngọc Ẩn - Phó Chủ tịch UBND huyện Kông Chro cho hay.

Được biết, thời gian tới UBND huyện Kông Chro sẽ tiến hành ra quyết định thanh lý 3 công trình cấp nước sinh hoạt. Bên cạnh đó, huyện sẽ bố trí kinh phí 4,5 tỷ đồng để sửa chữa 4 công trình cấp nước sinh hoạt bị hư hỏng nặng,