Ký ức Hà Nội: Mùa thu vàng bên Hồ Tây

Sáng sớm, vén màn sương mỏng đánh thức Hồ Tây, hòa vào dòng xe đạp như dòng nước chảy vòng quanh. Con đường ven hồ mười bảy ki lô mét đẹp như mơ. Không thí thoáng đãng, khung cảnh nên thơ, dòng xe cứ trôi mải miết, ai cũng như đang mê ly tận hưởng không khí trong lành buổi sáng mùa thu. Người đạp xe vươn thẳng cánh tay nhoài người về phía trước phô vẻ đẹp thể hình trong màu thu tuyệt mỹ, thật hào sảng và dễ chịu. 

Chiếc mũ bảo hiểm xe đạp gọn xinh như vương miện đội trên đầu. Những cánh tay tròn lẳn những đường cong hút hồn của nam thanh nữ tú khoe duyên. Chiếc xe đạp địa hình như cộng hưởng, tôn vinh sức hút của ba vòng thể hình tiếp thêm động lực cho vòng quay. Hàng cây bên đường đang còn ngái ngủ sau một đêm thức khuya, phượng vĩ lá cành chao trước gió.

Sóng nước Hồ Tây với mây trời bảng lảng, sóng nước mênh mang. Vẻ đẹp thiên nhiên khoáng đạt dù "lối xưa xe ngựa hồn thu thảo" trăm năm trước không còn nhưng như vẫn còn đây: "Dừng chân đứng lại trời, non nước/Một mảnh tình riêng ta với ta"( thơ Bà Huyện Thanh Quan).

Những làng ven hồ, hương ngọc lan nhè nhẹ nối gió. Nơi đây, tự hào về những chiếc cổng làng đẹp nhất Kinh kỳ, những đình chùa vàng phai đứng đó kể cho đời sau những câu chuyện lịch sử ông cha. Đường vòng, ngõ nhỏ lát gạch cổ kính đan xen những mảng tường gạch rêu phủ xanh cùng những bụi cây râm bụt, sói, ngâu và tán lá lộc vừng. Những ngôi nhà thấp xây từ đầu thế kỷ trước mang bóng dáng một Hà Nội xa xưa.

Nét đặc sắc Hồ Tây khi tới mùa thu là sương mỏng mặt hồ bay lơ lửng, lãng đãng. Làn sương mỏng mảnh như mây như khói. Sóng lô nhô phản chiếu ánh mặt trời như đang nháy mắt tinh nghịch. Con sóng không cuồn cuộn biển cả mà chỉ rướn mình đuổi nhau từ ngoài xa ập vào bờ, trò chơi đuổi bắt.  

Thích nhất là ngắm bình minh và hoàng hôn trên Hồ Tây. Mặt trời đỏ như chiếc mâm son nhô lên trên nóc tòa nhà cao tầng rồi cúi nhìn mặt nước những chiếc thuyền đua thể thao đang cắm cúi gò mình bơi chèo, nhịp sống bừng ùa một ngày mới. Hoàng hôn, mây ngũ sắc hắt ánh sáng đỏ xuống mặt hồ vẽ cảnh đời thong thả, gió hồ cũng đồng điệu chùng chình, giữ chậm. 

Ai bắt gặp bình minh hay hoàng hôn trên hồ cũng một cảm giác choáng ngợp. Nhưng Hồ Tây thơ và mộng là những đêm trăng sáng. Mặt hồ được tãi vàng ròng. Ông trăng trên trời cao và ông trăng dưới nước cùng màu sáng xanh. Trăng Hồ Tây luôn là nguần cảm hứng bất tận của thơ ca. 

Nếu như Nguyễn Mộng Tuân tức cảnh: "Một trời lấp lánh lưu ly/Chín tầng vàng ngọc đan thi mặt hồ" thì Phùng Khắc Hoan viết về ánh trăng Tây Hồ ma mị huyền ảo gây mê như một mối tình si: "Chuông sớm giục thanh lòng phật đó/Trăng tròn soi một bóng tiêu thôi". 

Nguyễn Công Trứ với rượu trăng la đà: "Buồn nửa lá trăng thanh gió dịu/chiều đâu đây một tiếng chuông rơi". Thi sỹ Tản Đà: "Hắt hiu Hồ Tây chiều lá rơi/Đêm thu vằng vặc bóng theo người/Mảnh tình sẻ nửa ngây vì nước/Tri kỷ trông là đắng tận trời".

Chầm chậm đạp xe trên đường Thanh niên - Con đường đẹp nhất Hà Nội đang nồng nàn tay khoác vai một bên là hồ Trúc Bạch, một bên là Hồ Tây. Đầu đường này, chùa Trấn Quốc dáng đẹp như một đài sen dập dềnh trên sóng nước in hình. Đầu đường kia, chùa Quán Thánh với những trụ cột cổng cao như cặp cây nến thờ và trầm tư bức tượng đồng đen nổi tiếng. 

Đi trên đường Thanh niên, bốn mùa thoang thoảng hương thơm hoa ngọc lan, hoàng lan thanh khiết, dịu dàng quý phái. Bên cạnh đường, Quán Gió điểm dừng bước của người đi dạo có bán bánh tôm. "Bột chiên vàng ươm/Bọc nhân tôm đỏ/Hẹn chiều Quán Gió/Thơm giòn bánh tôm". 

Con tôm Hồ Tây chỉ nhỉnh hơn chiếc đũa nhưng mình nó rắn đanh, đỏ như son uốn cong trong chiếc bánh chiên vàng ươm, sự phối màu bắt mắt. Cốc kem quả bốn màu, kem ốc quế… những món ăn nhẹ, đậm chất thanh lịch Hà Thành. 

Những con thiên nga thuyền đạp chân bơi trên mặt nước nam nữ ngồi sóng đôi. Bên kia là Phủ Tây Hồ sầm uất trong bóng mát của cây si, cây xanh già nua cổ thụ. Phủ Tây Hồ có món bún ốc ngon đặc sắc đã thành thương hiệu, ăn một lần nhớ, rồi thích mãi vị chua cay mặn ngọt béo dai giòn và thơm mùi dấm bỗng. 

"Con ốc giòn dai béo mọng/Đậu rán già lửa vàng ươm/Ngoài trời se se lành lạnh/Dậy mùi dấm bỗng thơm thơm". Ngày rằm, người về Phủ đông đúc, nhịp sống như chậm lại trong bảng lảng khói hương. Ẩn mình trong các lùm cây thấp thoáng những ngôi chùa mái ngói và cong cong đầu đao hình rồng phượng gợi nhớ đất cố đô.

Thoáng nghe ngân nga giai điệu: "Khi nào anh đau khổ, hãy tìm đến với em…". Mùa thu Hồ Tây nghe và cảm được hết mọi tâm sự, buồn vui và sẻ chia chân tình. Đêm thu thong thả bước dưới ánh đèn vàng. Đi dạo một đoạn đường thôi trên mép nước, bao nhiêu trăn trở sẽ tan biến và bình yên trở lại.