Làng cổ ở Thanh Hóa, nơi sinh ra Lê Hoàn, vua Lê Đại Hành, miếu thờ dân gian gọi là Nền sinh Thánh

Ngôi miếu nhỏ ở làng Trung Lập, một làng cổ ở xã Xuân Lập (huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa) tôn thờ nhiều đời nay và gọi là “Nền sinh Thánh”. Tương truyền, đây nơi bà Đặng Thị sinh ra Lê Hoàn-vua Lê Đại Hành.

Ngôi miếu nhỏ chỉ rộng chừng 30 mét vuông đã được người dân xã Xuân Lập tôn thờ nhiều đời nay và gọi là “Nền sinh Thánh”. Tương truyền, đây nơi bà Đặng Thị sinh ra Lê Hoàn.

Theo sử sách: Lê Hoàn sinh ngày 15 tháng 7 năm Tân Sửu (tức mồng 10 tháng 8 năm 941) trong một gia đình nông dân nghèo, cha là Lê Mịch, mẹ là Đặng Thị Sen ở làng Trung Lập.

Trong cuộc đời 64 năm với 10 năm làm Thập đạo tướng quân, 24 năm làm vua trị vì đất nước, Lê Đại Hành đã lãnh đạo quân dân Đại Cồ Việt phá Tống, bình Chiêm, mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước hưng thịnh. Ông là vị vua mở đầu cho lễ tịch điền nhằm khuyến khích sản xuất nông nghiệp dưới chế độ phong kiến Việt Nam.

Miếu thờ tại "Nền sinh Thánh" ở làng cổ Trung Lập, xã Xuân Lập (huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa), trong miếu có tượng thờ vua Lê Đại Hành-Lê Hoàn. 

Tương truyền, sau khi vua Lê Đại Hành mất, để ghi nhớ công ơn, dân làng Trung Lập đã xây dựng một ngôi miếu nhỏ bằng tre trên mảnh đất xưa kia gia đình nhà vua ở để phụng thờ. 

Phía trước miếu, nhân dân đào một ao lớn để làm minh đường. Đến đời Hồng Đức, vua Lê Thánh Tông đã cho xây dựng đền thờ quy mô như ngày nay. 

Đền thờ vua Lê Đại Hành gồm 3 tòa liên kết với nhau thành chữ công. Đây là một trong những công trình kiến trúc văn hóa nghệ thuật cổ độc đáo bậc nhất còn lại trên đất Thọ Xuân. 

Trong đền thờ Lê Hoàn có hai tấm bia quý. Một tấm bia khắc vào năm Hoàng Định thứ 2 (1602) và một tấm bia khắc vào năm Vĩnh Tộ 8 (1626).