Ô nhiễm nguồn nước sạch sông Đà đã từng bước được khắc phục

17h00: Kết luận buổi họp báo, ông Nguyễn Văn Toàn, Trưởng ban Tuyên Giáo tỉnh Hòa Bình thừa nhận, đây là vụ việc rất nghiêm trọng và là bài học sâu sắc cho tỉnh. Sau vụ việc, cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình đã vào cuộc kịp thời.

Ông Nguyễn Văn Toàn, Trưởng ban Tuyên Giáo tỉnh Hòa Bình.

Ông Toàn cũng cảm ơn báo chí đã nêu câu hỏi liên quan tới sự bức xúc của nhân dân. Các cơ quan chức năng, doanh nghiệp cũng đã trả lời thẳng thắn, không ngại ngùng, né tránh. UBND tỉnh Hòa Bình cũng đã chỉ đạo quyết liệt vào cuộc giải quyết vụ việc. Đến giờ sự cố đã từng bước được khắc phục.

16h45: Về câu hỏi với hành vi như thế này, việc đầu độc nguồn nước Hà Nội quá dễ. Vậy UBND tỉnh Hòa Bình có cách gì bảo vệ? Ông Nguyễn Văn Toàn, Trưởng ban Tuyên giáo tỉnh Hòa Bình cho biết: UBND tỉnh có quyết định phê duyệt bảo vệ nguồn nước sông Đà. Gần đây ngày 15/1/2018, UBND tỉnh Hòa Bình đã có quyết định phê duyệt hành lang bảo vệ nguồn nước sông Đà về nhà máy nước sạch. Việc này được tỉnh thực hiện quyết liệt, tăng cường đôn đốc, giám sát. Tiếp đó là tăng cường tuyên truyền tới toàn thể nhân dân trong việc bảo vệ nguồn nước.

Liên quan đến việc Công ty nước sạch Sông Đà có che giấu, lấp liếm thông tin không? Công an tỉnh Hòa Bình có truy cứu trách nhiệm của Công ty nước sạch sông Đà hay không? Ông Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hòa Bình nói: Trong quá trình điều tra, trên cơ sở căn cứ hành vi, sai đến đâu xử lý đến đó. Chúng tôi hiện giờ cũng chưa thể khẳng định. Trong quá trình điều tra chúng tôi sẽ làm rõ việc này.

Về việc khi phát hiện nước ô nhiễm, Công ty nước sạch tăng lượng clo khiến nước càng có mùi? ông Đức cho hay: Việc này phụ thuộc vào quy trình xử lý nước. Vấn đề này sẽ có sự vào cuộc của các cơ quan chức năng. Sau khi kiểm tra và có kết luận chung của cơ quan chức năng, công an sẽ có xử lý cho phù hợp.

16h35: Về trách nhiệm trong việc bảo vệ an ninh nguồn nước? Ông Nguyễn Khắc Long, Chi Cục trưởng, Chi Cục bảo vệ môi trường tỉnh Hòa Bình cho biết: Có nhiều văn bản liên quan đến bảo vệ nguồn nước sạch sông Đà liên quan đến phê duyệt cắm mốc giới bảo vệ nguồn nước. Trong việc này, ngoài các văn bản của tỉnh Hòa Bình còn có nhiều văn bản khác quy định.

Ông Nguyễn Khắc Long, Chi Cục trưởng, Chi Cục bảo vệ môi trường tỉnh Hòa Bình.

Chất lượng nước phải an toàn mới được đưa vào nhà máy. Giải pháp trước mắt là giải quyết triệt để ô nhiễm dầu vào nguồn nước. Về lâu dài phải kiểm soát tốt nước từ các suối chảy về hồ Đồng Bài, phải lắp đường ống kín. Tức là bơm nước trực tiếp từ sông Đà vào nhà máy.

Việc thông tin sự việc cho Bộ Tài nguyên môi trường có chậm chễ hay không? Ông Long khẳng định: Thông tin phải qua thu thập và nhận định đánh giá ban đầu. Thông tin đưa ra của Bộ, về cơ bản không sai lệch nhiều so với báo cáo của chúng tôi vào ngày 14/10. Chúng tôi đã kiểm tra tương đối kĩ liên quan đến việc thu gom vớt dầu. "Váng dầu giờ không còn nhiều, nhưng dưới suối còn mùi khét, một số chỗ vẫn có váng dầu. Ngoài các váng dầu trên mặt, còn một số hợp chất lơ lửng trong nước, bám dính cây cỏ, đất đấ. Nhà máy cần có biện pháp xử lý nguồn nước dính dầu", ông Long nói.

16h27: Liên quan đến khoảng thời gian nào Công ty cung cấp nước sạch đảm bảo cho người dân có thể ăn uống được? Ông Bùi Đăng Khoa, Phó Giám đốc Công ty nước sạch sông Đà cho biết, chúng tôi đang đợi kết quả xét nghiệm ngày 16/10 của Trung tâm kiểm soát dịch bệnh của thành phố Hà Nội. Liên quan đến việc bơm nước nguồn nước sông Đà, căn cứ vào việc phê duyệt của Thủ tướng, hạng mục suối Vật Lại là bộ phận không tách rời. Chúng tôi đang phối hợp với cơ quan chức năng bảo vệ nguồn nước. Về tương lai, bơm nước trực tiếp từ sông Đà vào nhà máy là một kế hoạch dài hạn. Chúng tôi vẫn tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng đảm bảo nguồn nước đầu vào an toàn.

Liên quan đến lời khai của các nhân chứng liên quan đến chiếc xe tải đổ trộm dầu thải vào ngày 8/10? Ông Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hòa Bình cũng thông tin: Cơ quan chức năng đang truy xét đối tượng đổ thải ra khu vực suối Trầm. Việc này liên quan đến công tác điều tra, chúng tôi chưa thể cung cấp lời khai. Trong quá trình điều tra truy xét có kết quả sẽ cung cấp.

16h18: Tại cuộc họp báo, ông Bùi Đăng Khoa, Phó Giám đốc Công ty nước sạch Sông Đà phát biểu: Liên quan đến việc cấp nước trở lại, công ty đã họp với UBND thành phố Hà Nội. Mẫu nước xét nghiệm, mức nước sông Đà đã đạt chuẩn. Căn cứ vào kết quả Trung tâm kiểm soát dịch tễ Hà Nội, Công ty đã chỉ đạo cấp nước trở lại cho nhân dân. Mục đích là để tắm rửa, chưa nên dùng ăn uống.

Ông Bùi Đăng Khoa, Phó Giám đốc Công ty nước sạch sông Đà.

Trước câu hỏi việc anh Tốn, Giám đốc Công ty nói, không chắc đã xử lý được nguồn nước ô nhiễm? Việc có xử lý được hay không phụ thuộc vào nước đầu ra? ông Khoa cho biết: Kết quả 14/10, nguồn nước cấp đã đảm bảo tiêu chuẩn của Bộ Y tế.

Về câu hỏi: Tại cuộc họp báo thành ủy Hà Nội, Công ty chưa nói lời xin lỗi với nhân dân Thủ đô? Ông Khoa nói: "Việc này chúng tôi sẽ đợi kết quả của cơ quan chức năng, chúng tôi sẽ có lời xin lỗi".

Liên quan đến việc hệ thống kiểm tra nước bằng máy móc, bên công ty có kiểm tra bằng mắt thường, gửi không? ông Khoa thông tin: "Nước vào có 3 chỉ tiêu, A, B, C. Kiểm tra theo tuần, tháng và 2 năm. Chúng tôi đều kiểm tra và nước đảm bảo mới cho tiến hành lọc".

Về câu hỏi công ty nước sạch sông Đà có tiến hành đền bù cho người dân? ông Khoa cho biết: Chúng tôi là người thiệt hại lớn nhất. Việc này, chúng tôi đang đợi cơ quan công an tỉnh Hòa Bình điều tra.

Công ty có sẵn sang để cho phóng viên vào xem việc xúc rửa đường ống? "Có kết quả xét nghiệm nước của nhà máy. Chúng tôi sẽ mời phóng viên đến nhà máy. Chưa có kết luận của Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hà Nội thì chưa thể. Sau khi có kết luận chính thức của Trung tâm phòng chống dịch bệnh Hà Nội, chúng tôi sẽ mở cửa đón phóng viên vào kiểm tra và thăm nhà máy. Khi chưa có kết luận của cơ quan chức năng, Công ty chưa thể cung cấp thêm thông tin nào cho cơ quan báo chí"-ông Khoa trả lời.

16h00: Trả lời câu hỏi của báo chí về việc phía công an tỉnh xuống muộn một ngày sau khi xảy ra sự việc?, ông Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hòa Bình cho biết, về phía công an tỉnh, ngay sau khi phát hiện vụ việc, công an đã khẩn trương xuống ngay hiện trường thu thập thông tin, lấy nời khai, truy xét, truy tìm đối tượng đã xả thải trộm dầu xuống suối Trầm. Công an đã tham mưu cho Công ty, chính quyền địa phương tổ chức thu gom chất thải, khắc phục hậu quả. Sau khi tiếp nhận thông tin công an tỉnh đã huy động người xuống. Từ những thông tin nhà máy cung cấp và kiểm tra hiện trường ngày 16/10, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố vụ án, tiến hành điều tra. Hiện công an tỉnh đang gấp rút điều tra, truy bắt đối tượng xả trộm dầu thải gây ra ô nhiễm.

Ông Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hòa Bình

15h51: Báo chí đặt câu hỏi:  Liên quan đến vụ việc, cơ quan báo chí nêu câu hỏi, công an tỉnh Hòa Bình đã truy tìm đến đối tượng như thế nào? Công ty cổ phần nước sạch sông Đà báo cáo vụ việc từ ngày 8/10, nhưng đến ngày 9/10 công an tỉnh Hòa Bình mới xuống hiện trường kiểm tra vụ việc?

Trả lời câu hỏi này, liên quan đến trách nhiệm xử lý của cơ quan chức năng tỉnh Hòa bình, ông Nguyễn Khắc Long, Chi Cục trưởng, Chi Cục bảo vệ tài nguyên môi trường, cho biết đã giao cho Chi cục Bảo vệ Môi trường triển khai.

Ngay trong sáng 14/10, chúng tôi đã xuống hiện trường kiểm tra nơi đổ dầu thải. Các thông tin về Cục Bảo vệ Môi trường miền Bắc đưa ra là thông tin ban đầu. Việc khảo sát thực tế, đối với vụ việc này khá phức tạp. Chúng tôi xuống kiểm tra thực tế, phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh Hòa Bình mới rõ ràng hơn.

Xử lý nước, trách nhiệm của nhà máy là phải kiểm tra nước đạt tiêu chuẩn về y tế mới cung cấp cho khách hàng. Đối với nguồn nước đầu vào, chưa có căn cứ thực tế đầu vào. Nhà máy phải có phương án cụ thể mới đưa nước vào nhà máy sản xuất. Cục đã lấy mẫu nước mặt, mẫu dầu thải, đánh giá mức độ, tính chất các loại dầu.

Trên thị trường có nhiều dầu thải chưa biết dầu gì. Lấy mẫu ở các kênh dẫn nước, khu vực bơm nước vào nhà máy. Đánh giá về chỉ tiêu hóa chất, dính dầu hay không, cái này phải phân tích khoảng 1 tuần mới có kết quả.

Liên quan đến hồ Đồng Bài, quản lý bảo vệ nguồn nước dẫn vào hồ đây là việc quan trọng. Việc này đòi hỏi phải có vùng bảo hộ, bảo vệ vùng nước. Nước trước khi đưa vào, phải lấy mẫu đánh giá. Việc này phải theo quy trình của nhà máy.

Nội dung họp báo hôm 14/10, Cục Bảo vệ môi trường đưa ra, về cơ bản dầu tràn đã được nhà máy tổ chức thu gom. Cây cỏ rác dính dầu, đất… đã được đưa về lưu trữ tại nhà máy. Sau này sẽ xử lý theo quy định. Chúng tôi lội xuống suối kiểm tra, nước còn khét, nhiều vùng còn váng dầu. Ngoài váng dầu đã được thu gom. Ngoài ra còn nhiều dầu dính vào cát, đáy suối. Chỉ khi nào xử lý được nguồn nước tại suối Trầm, khi đó mới khẳng định được việc cung cấp nước cho nhà máy được đảm bảo.

Nội dung liên quan đến việc các kênh còn dẫn nước vào hồ Đồng Bài. Trước đây ở kênh dẫn đã có phao chắn, ngăn rác chảy vào. Nhà máy đã sử dụng phao chắn chuyên dụng. Nguồn nước từ suối Vật Lại và suối Trầm dẫn vào hồ Đồng Bài. Từ điểm tiếp xúc của các suối này vào kênh dẫn vào nhà máy rất gần nhau. Nước qua suối Bằng vào luôn kênh dẫn. Nước ô nhiễm phát tán qua hồ Đầm Bài giảm đi.

15h45: Ông Hoàng Mạnh Cường, Phó Giám đốc Sở TT&TT chia sẻ, thông cáo báo chí các vấn đề liên quan đến vụ việc ô nhiễm nguồn nước sạch chúng tôi đã cung cấp cho thành phố Hà Nội.

Theo ông Hoàng Mạnh Cường, dự án cung cấp nước sạch sông Đà có mục tiêu khai thác nguồn nước mặt sông Đà cung cấp cho các quận huyện phía Tây Hà Nội. Việc triển khai thực hiện các hạng mục của dự án trên hai địa phận tỉnh Hòa Bình và Hà Nội. Gồm các hạng mục, Nhà máy xứ lý nước sông Đà, họng thu, kênh mương dẫn nước thô, hồ Đầm Bài là hồ chứa nước, các trạm bơm, các bể xử lý...

Ông Nguyễn Hoàng Thư- Giám đốc Sở Thông tin và truyền thông Hòa Bình.

Cũng theo ông Hoàng Mạnh Cường thông tin, việc chôn lấp tạm thời cát lẫn dầu thải là không đúng quy định về quản lý chất thải nguy hại. Việc để tạm thời cát, đất, đá, nhựa đường lẫn dầu thải trong khuôn viên nhà máy nước sạch sông Đà là không đúng quy định về quản lý chất thải nguy hại.

Còn ông Nguyễn Hoàng Thư - Giám đốc Sở Thông tin và truyền thông Hòa Bình - cho biết, sau khi phát hiện sự cố đổ dầu trộm hôm 9/10, nhà máy đã báo cho Công an xã Phúc Tiến, công an xã sau đó báo cho Công an huyện Kỳ Sơn. Bước đầu, Viwasupco - đơn vị vận hành nhà máy đã rải cát toàn bộ mặt đường có dính dầu, khoanh vùng dầu chảy tràn trên bề mặt suối và thu gom dầu, nước dính dầu, cây cỏ dính dầu. 

Cũng theo ông Thư, hiện nguồn nước sông Đà chưa có dấu hiệu ô nhiễm nên vẫn được dùng để cung cấp nước thô cho các nhà máy sản xuất nước sạch phục vụ sinh hoạt người dân, trong đó có nhà máy nước sạch Sông Đà.

15h30: Theo báo cáo của UBND tỉnh Hòa Bình, ngay sau khi xảy ra sự cố ngày 9/10, Công ty nước sạch sông Đà thấy váng dầu tại suối Trầm, sau đó công ty này đã tiến hành kiểm tra ngược dòng suối và phát hiện trên đường liên xã Hợp Thịnh, Phúc Tiến, có đổ dầu thải, dầu chảy xuống suối Trầm.

Từ đỉnh dốc đến điểm chảy xuống suối khoảng 150m. Do trời mưa nên có hiện tường dầu chảy xuống suối Trầm và khu vực xung quanh.

Trước sự việc trên, Công ty nước sạch sông Đà đã tiến hành rải cát trên toàn bộ bề mặt đường có dính dầu, khoanh vùng dầu chảy trên bề mặt suối và khẩn trương thu gom dầu, nước dính dầu, cây có dính dầu khoảng 60kg. Tại hiện trường, công ty cũng thu khoảng 4 khối cát dính dầu được chôn lấp tạm thời.

Cũng theo báo cáo của tỉnh Hòa Bình, hiện tại nguồn nước mặt sông Đà chưa có dấu hiệu ô nhiễm, nên vẫn được dùng để cung cấp nước thô cho các nhà máy sản xuất nước sạch phục vụ sinh hoạt cụ thể là Nhà máy nước Hòa Bình, Nhà máy nước sạch của Công ty cổ phần nước sạch sông Đà và một số nhà máy đang xây dựng trên địa bàn tỉnh Hòa Bình.

Công an tỉnh Hòa Bình đã phối hợp với Công an huyện Kì Sơn xuống kiểm tra thực tế và lập biên bản. Đoàn kiểm tra của Sở Tài Nguyên môi trường tỉnh Hòa Bình cũng đã phối hợp với Cục Bảo vệ môi trường miền Bắc, UBND xã Phúc Tiến, Hợp Thịnh, Phú Minh kiểm tra thấy vẫn còn mùi khét của dầu thải một số khu vực.

Cụ thể: Hiện khu vực sườn dốc xuống suối Trầm còn cát đổ lẫn dầu thải chưa được thu gom khoảng 3 mét khối.

Hiện nước suối Trầm cách vị trí đổ thải khoảng 100m và cách vị trí đổ thải về phía hạ lưu 600m đều không có váng dầu, không có mùi, hai bền bờ không thấy váng dầu bám vào cây cỏ. Tại suối Bằng (suối Vật Lại) vẫn còn hiện tượng dầu bám dính trên đá, khe đá, nước vẫn có mùi khét.

Tại khu suối Vật Lại, điểm xả thải của Nhà máy nước sông Đà, quan sát cho thấy dòng chảy mạnh, nước suối đục có màu vàng, nước thải không trong, mặt nước suối tại vị trí xả thải từ bể bùn ra vẫn có màu hơi đen.

Buổi họp báo do UBND tỉnh Hòa Bình tổ chức, hơn một tuần sau khi sự cố đổ trộm dầu thải ở nguồn nước đầu vào Nhà máy nước sông Đà, nằm trên địa bàn tỉnh này, khiến một khu vực lớn của Hà Nội gặp khủng hoảng nước sạch trầm trọng.

Tại cuộc họp báo, UBND tỉnh sẽ công bố về tình hình nguồn nước bị ô nhiễm tại Công ty nước sạch sông Đà cũng như việc khắc phục nguồn nước ô nhiễm tại suối Vật Lại, suối Trầm, xã Phú Minh, huyện Kì Sơn. Ngoài ra, các cơ quan báo chí cũng rất quan tâm đến việc truy tìm thủ phạm đã đổ 2,5 tấn dầu thải vào suối Trầm.

Đúng 15h chiều, rất đông phóng viên đã có mặt tại Hội trường UBND tỉnh Hòa Bình.

Chủ trì cuộc họp báo hôm nay là ông Nguyễn Văn Toàn, Trưởng Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Hòa Bình, cùng với sự tham gia của đại diện Công an tỉnh, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên - môi trường và Công ty CP Đầu tư nước sạch Sông Đà cùng đông đảo các cơ quan báo chí.

Tại cuộc họp báo trước đó tại Hà Nội, các cơ quan chức năng cho biết, từ quá trình xét nghiệm, phân tích mẫu nước lấy trong nhà máy nước mặt sông Đà, tại trạm bơm tăng áp Tây Mỗ, tại bể chứa, kết quả xét nghiệm so với quy chuẩn Việt Nam 01:2009 của Bộ Y tế ban hành về chất lượng nước ăn uống, có một số chỉ tiêu không đạt quy chuẩn.

Các mẫu nước không đạt đạt quy chuẩn về mùi vị, mẫu nước có mùi khét. Chưa hết, trong các mẫu nước xét nghiệm đều có hàm lượng styren - chất thuộc nhóm có chỉ tiêu giám sát mức độ C - cao hơn tiêu chuẩn cho phép.

Theo quy chuẩn Việt Nam 01:2009 của Bộ Y tế ban hành về chất lượng nước ăn uống, hàm lượng styren được quy định tối đa 20μg/l, tuy nhiên, các mẫu nước xét nghiệm cho thấy hàm lượng cao hơn quy chuẩn Việt Nam từ 1,3-3,65 lần.

Riêng mẫu nước tại các vòi sử dụng của hộ gia đình, hàm lượng styren thấp hơn ở nhà máy và các điểm chứa trung gian.

Theo chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung, Công ty Viwasupco phát hiện ra việc đổ trộm dầu thải từ ngày 8/10 nhưng không báo cáo ai, không có hành động gì liên quan ngăn chặn dầu này và cứ để trôi vào nhà máy.

Ông Chung cho biết nước từ hệ thống lọc nước này đã chảy xuống vào hệ thống nước ăn của người dân, là nguyên nhân tạo ra mùi bất thường trong nước.