Sen nở vườn nhà

Thưở khai hoang lập làng, từ miền đất Ninh Bình cổ với những hồ, ao hang động, lên tới vùng rừng thuộc tỉnh Hoà Bình này dựng nhà, thế hệ ông bà chúng tôi đã phải cải tạo rất nhiều. Từ dòng suối rừng, người dân khai hoang đã dẫn nước về những khu đất màu mỡ cải tạo thành ruộng lúa, đào ao lấy đất đắp nền nhà. Bởi thế sau mấy thế hệ, dẫu cảnh vật không đổi thay nhiều nhưng luôn đan xen giữa những ao chuôm, nhà ngói, cây mít, dàn mướp hương, cây rơm và ngát cả hương sen của đồng bằng đến với rừng lát, rừng xoan trên đồi cao.

Kí ức yên bình là thế nhưng đã khá lâu tôi không trở về làng. Nhiều gia đình trong họ tộc và làng tôi có con cháu đi làm ăn xa cũng vậy, ít khi có dịp về. Khi con cái trưởng thành lập nghiệp nơi thành phố, thường cha mẹ cũng theo con cái ra phố định cư. Nhiều buổi trưa dưới cái nắng oi ả đi qua phố, chợt nhận ra những chiếc xe đạp của các bà, các chị trở đầy những bông sen hồng từ ngoại ô thành phố vào bán cho người ta cắm trong những căn phòng tráng lệ. Thế rồi những đêm mùa hạ lại được ăn bát chè bột sắn dây nấu với hạt sen vừa thơm mát vừa dễ ngủ. Những lúc ấy mở tung cánh cửa sổ nhìn về phía quê nhà xa ngái, tưởng như đang được tận hưởng ngọn gió mát làng mang hương thơm từ ao sen vườn nhà.

Hoa sen vườn nhà. (Ảnh: Bùi Việt Phương)

Tình cờ, người bà con có dịp lên thành phố ghé qua chốc lát. Trên tay tôi là món quà quê bình dị - những bông hoa sen dù được gói cẩn thận nhưng đâu đó như vẫn phảng phất mùi bùn lấm lem của người hái vội. Trên tờ giấy báo người đó còn ghi lời nhắn nhớ về sớm kẻo sen nhà tàn hết.

Sáng chủ nhật tuần sau đó, thu xếp mãi rồi chúng tôi cũng có dịp qua mấy chặng xe, rồi dong duổi trên con đường men sông Bôi về quê cũ. Cảnh vật những làng mạc ven đường đã đổi thay khá nhiều, những đoạn đường bê tông mới thay thế cho những con đường sống trâu gồ ghề. Vừa qua vườn xoan đầu ngõ đã thấy ngôi nhà ngói ba gian hiện ra với màu rêu phong cũ kĩ. Từng đàn ngan mào đỏ tía đang sưởi nắng trên chiếc sân gạch.

Theo lối mòn xưa, qua vườn bưởi, qua mấy khóm chuối, chợt hiện ra trước mắt tôi là ao sen lá xòe che kín mặt nước. Những bông sen chum chím sắc hồng đang khoe sắc dưới ánh nắng vàng rực rỡ. Ao sen vườn nhà vẫn lặng lẽ nở sau những biến động của làng của xóm, vẫn bền bỉ hút nhựa sống từ lớp bùn lầy mà tạo nên một nét đáng yêu của quê nhà.  Những đứa trẻ thành phố sung sướng vì được ngắm hoa sen trên mặt ao chứ không phải hoa cắm trong những chiếc bình gốm sứ. Chúng háo hức hái lá sen che đầu, được tận tay hái sen và nghe bà kể về những điều thú vị từ sen. Nào là ngó sen để làm thức ăn, lá sen để đun nước uống chữa bệnh. Hạt sen nấu chè và những ấm trà ướp hương sen mỗi sáng. Thú vị hơn  nữa là những ấm trà được đun từ những giọt nước hứng từ lá sen vào những sớm mai tinh khiết mà người ta thường vẫn kể…

Còn với những người con xa quê, không có gì thanh thản bình yên hơn khi được ngồi trước ao sen vườn nhà đón ngọn gió trong lành và màu hoa đậm đà hương sắc đất trời quê hương.