Đến Huế mùa sen

Thật không quá khi nói rằng, cũng nhờ cái sắc hương cao sang nhưng bình dị của hoa sen, mà cái tiết trời tháng 6 của Huế bớt đi những nóng nực, những gam màu chói lóa của nắng gắt.

Ở Huế, sen tuy không được trồng tập trung như một ngành kinh tế, nhưng hầu như đi đâu cũng thấy những hồ sen, có khi chỉ vài chục mét vuông, khắp từ thành phố đến các vùng quê.

Hoa sen bao quanh kinh thành Huế, từ Kỳ Đài đến các cổng thành 

Tuy nhiên, ấn tượng với du khách đến Huế vẫn là sen ở Thành Nội, không chỉ đơn thuần là sen ở hồ Tịnh Tâm. Huế mùa này, sen hầu như bao bọc khắp các cổng thành, từ Kỳ Đài cho đến các cửa đi vào Nội. Sen trắng, sen hồng phủ khắp các hồ, hào cho đến các khe sông Ngự Hà, tạo nên một sự hòa hợp tự nhiên nhưng vô cùng thẩm mỹ.

Cái cổ kính của rêu phong, của gạch ngói dường như hòa quyện với cái bình dị, nhẹ nhàng nhưng thanh cao của hoa sen tạo cho kinh thành Huế một vẻ đẹp tôn kính, xưa mà không cũ, cứ hư hư ảo ảo lay động lòng người.

Đến Huế thời điểm này, người ta khó chịu với cái nóng khô khan của gió Lào bao nhiêu, thì lại thích thú ngắm sen bấy nhiêu. Bởi lẽ, sen là giống lạ kỳ, cứ gió Lào càng mạnh và khô khan bao nhiêu, thì sức sống của sen lại mạnh mẽ bấy nhiêu.

Sen xuất hiện trong ẩm thực của người Huế với đủ kiểu cách lạ lùng. Ẩm thực Huế xưa nay đã nổi tiếng với sự cầu kỳ, đối với sen lại càng rõ rệt hơn. Từ lá, củ, ngó sen cho tới hạt sen, món nào cũng được người Huế chế biến ra với đủ kiểu cách hấp dẫn.

Lá sen dùng hấp món ăn thì mang lại mùi thơm, củ và ngó sen dùng làm gỏi giòn tan, hạt sen để nấu chè, súp hay nấu cháo đều có vị ngọt bùi khó quên. Nói thì dễ vậy, chứ để làm ra một thức vị từ sen theo kiểu người Huế, không phải ai cũng làm được.

Không chỉ có giá trị thẩm mỹ, ẩm thực, sen còn xuất hiện trong đời sống tâm linh của người Huế. Sen xuất hiện trên bàn thờ gia tiên, bàn thờ Phật hay cả trong mâm cúng của những gia đình Huế. Vào những thời điểm trái mùa, người ta thường thay hoa sen tươi bằng sen giấy.

Điều này dễ lý giải, Huế là trung tâm Phật giáo của cả nước, Phật giáo ảnh hưởng rất lớn đến tâm linh của người Huế, nên hoa sen cũng đi vào tâm thức của người Huế như một lẽ tự nhiên từ đời này sang đời khác.

Trước khi rời Huế trong mùa hè, các thức phẩm từ sen, chủ yếu là hạt sen tươi, khô, tim sen là thức quà phổ biến nhất của du khách, để mang cái hương vị của cố đô đi khắp muôn nơi.