“Tôi vẫn là lính đặc công”...

Đó là ký ức của cựu chiến binh Lường Văn Sừa (xã Huy Hạ, Phù Yên, Sơn La).

Ký ức hào hùng

Ngày 16.4.1969, chàng thanh niên dân tộc Thái Lường Văn Sừa chia tay vợ và đứa con gái đầu lòng chưa đầy 2 tuổi, lên đường nhập ngũ. “Ngày ấy ta vừa đánh trận Mậu Thân xong nên khí thế tòng quân sôi nổi lắm. Tôi tuy chữ nghĩa chẳng biết, nói tiếng phổ thông còn ngọng nhưng vẫn nhất quyết phải đi bộ đội để không thua kém mấy anh em trong gia đình, họ tộc” – ông Sừa kể.

Bà Xia (vợ ông Sừa) bật khóc khi ôn lại ký ức ngày ông Sừa mới bị thương, trở về đoàn tụ cùng gia đình. (Ảnh: K.T)

Với chiều cao hơn 1,7m, thân hình lực lưỡng, rất nhanh nhẹn, tháo vát và tài bắn súng, bắn nỏ, luồn rừng, leo vách đá của trai bản, nên ông Sừa nhanh chóng lọt vào “tầm ngắm của lực lượng đặc công”. “Tôi được huấn luyện tại Sơn Tây. 9 tháng quân trường ấy tôi luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên các lĩnh vực, có thể bắn súng bằng cả 2 tay” - ông nhớ lại.

Kết thúc huấn luyện vào đúng thời điểm bước sang năm mới – 1969, ông Sừa được biên chế vào Đại đội 5, K11, Trung đoàn 305 bộ đội đặc công và được đưa cấp tốc vào mặt trận Bình Trị Thiên. K11 được sử dụng như con dao pha với nhiều nhiệm vụ: Quấy rối, tiêu hao sinh lực địch, nghi binh cho chiến trường lớn, tập kích những cứ điểm quan trọng…

“Chúng tôi chẳng có mấy thời gian nghỉ ngơi, phải liên tục hành quân, liên tục chiến đấu; vừa tránh địch tập kích mình, vừa tranh thủ tập kích địch. Đặc công khi ấy thường phải đương đầu với số lượng địch áp đảo hơn mình nhiều lần. Ngay như trận đánh cuối cùng của tôi là tập kích thung lũng A Dơi ở Quảng Trị, đại đội tôi chưa đầy một trăm quân nhưng đánh lại 4 tiểu đoàn địch, tức là 1 chọi hơn 20”.

“Chiến đấu” đến cùng

Không may mắn như các trận đánh khác, lần ấy ông Sừa đã bị thương và bị địch bắt khi chưa ra khỏi cứ điểm A Dơi. “Tôi bị pháo cối của lính Mỹ bắn đuổi theo, nổ ngay sát bên mình. Hôm sau tỉnh dậy, tôi thấy mình nằm trong bệnh viện dã chiến của kẻ thù. Chúng điều trị chỉ vừa đủ cho tôi khỏi chết là lấy cung ngay. Chúng đánh đập tôi một cách điên cuồng, cả bằng tay chân, lẫn gậy gộc, roi điện, rạch da thịt bằng dao…” - vừa nói, ông Sừa vừa vạch áo chỉ những vết sẹo chằng chịt trên cơ thể.

Sau cả tháng trời đánh đập đủ kiểu nhưng ông Sừa vẫn chỉ nhận mình là dân bản gần đấy, đi theo bộ đội vào công đồn chứ không biết gì về quân chủ lực nên cuối năm 1969, địch trao trả ông và một số bộ đội, dân thường khác để đổi lấy binh sĩ của chúng bị ta bắt.

Trở về bờ Bắc, ông Sừa lập tức được đưa đi điều trị và an dưỡng vì sức khỏe quá kiệt quệ. Biên bản xác định thương tật của Hội đồng giám định Quân y viện 4, Quân khu IV ngày 4.3.1971 xác định tỷ lệ thương tật của ông Sừa tới 88%, mất một mắt phải, mắt trái còn 1/10, cụt tay trái, chân phải bị thương, tai mất sức nghe, còn nhiều mảnh đạn trên cơ thể…

Năm 1973, gia đình đón ông Sừa về quê. Khi đã có thể đi lại được, ông Sừa quyết tâm bắt tay vào lao động giúp đỡ vợ con. Lúc đó, ngay cả đi đứng ông còn khó làm được vì quá đau đớn, nói gì tới cày bừa. “Tôi tự nhủ rằng: Tôi vẫn là một chiến sĩ Bộ đội Cụ Hồ và cơn đau này là kẻ thù dai dẳng của tôi. Nếu tôi lùi là kẻ thù sẽ thắng. Cứ như vậy, tôi lao động hết sức mình, cùng vợ con chăn nuôi thêm nhiều gà, lợn, ngan vịt để xóa nghèo. Mấy năm nay, tôi bị nhiều cơn đau đầu hành hạ nên đành ngồi một chỗ…” – ông Sừa bất chợt dừng lời, nghiến răng chịu một cơn đau khác vừa ập đến.

Quay ra UBND xã Huy Hạ, anh Lò Văn Chí - Phó Chủ tịch xã, bảo: “Nhiều năm trước, ông Sừa là một điển hình thương binh tàn nhưng không phế. Mấy năm nay ông Sừa yếu rồi nên bệnh nặng thêm”.