TPHCM: Hô biến 1,8 ha "đất vàng" giữa thành phố thành "đất tư"

Trụ sở tiếp công dân Trung ương vừa có giấy báo tin gửi đến bà Nguyễn Thị Ngọc Sương (trú tại phường Phú Mỹ, quận 7, TP.HCM) thông báo việc đơn vị này đã có báo cáo gửi Phó Tổng Thanh tra Chính phủ để xem xét giao Cục 3 phối hợp UBND TP.HCM tổ chức kiểm tra, rà soát sớm giải quyết dứt điểm đối với trường hợp khiếu nại của bà Sương và các hộ dân thuộc dự án Xây dựng khu nhà ở, Văn phòng làm việc 1Bis - 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu phường Đa Kao, quận 1, TP.HCM.

Trước đó vào ngày 7.5.2018, bà Sương cùng 31 công dân đại diện cho 87 hộ dân đã đến Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại TP.HCM để khiếu nại, kiến nghị liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất để thực hiện dự án nói trên. Theo người dân, quá trình triển khai dự án này có nhiều “khuất tất” khi chính quyền Thành phố đã dần dần chuyển dự án trên khu "đất vàng" có diện tích gần 1,8ha trung tâm quận 1 do công ty 100% vốn Nhà nước sở hữu thành dự án do công ty tư nhân nắm cổ phần chi phối. 

Biến đất công thành “đất bà”

Theo báo cáo của UBND TP.HCM về quá trình sử dụng đất tại số 1Bis - 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu, bắt đầu từ năm 1996, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định cho phép Công ty Phát triển và Dịch vụ nhà quận 1 (doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước) sử dụng đất tại khu đất này để đầu tư xây dựng kinh doanh khu nhà ở, văn phòng cho thuê. 

Dự án có tổng diện tích gần 1,8ha chia làm hai khu là: khu 1 có diện tích 16.082m², giao đất để xây dựng nhà ở phục vụ cho việc di dân trên kênh Nhiêu Lộc, khu nhà ở cho người tái định cư, khu nhà ở và khu căn hộ cao cấp kinh doanh; khu 2 có diện tích 1.495m², thuê đất để đầu tư xây dựng khu văn phòng cho thuê. Để thực hiện dự án, 213 hộ dân với 1.292 nhân khẩu sống trong các căn hộ chung cư trên khu đất này phải di dời giải tỏa. 

Vị trí khu đất 1Bis - 1Kép Nguyễn Đình Chiểu (ô màu vàng)

Năm 2011, UBND TP.HCM ban hành quyết định cho Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành (trước đây là Công ty Phát triển và Dịch vụ nhà quận 1) chuyển hình thức sử dụng khu 2 diện tích 1.495m² sang giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn sử dụng đến năm 2046. Thời điểm này Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành vẫn là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước. 

Tuy nhiên, đến năm 2015, UBND TP HCM ban hành quyết định thu hồi đất của Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành quản lý sử dụng tại địa chỉ số 1Bis - 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu, giao đất cho Công ty TNHH Bến Thành - Sao Thủy để đầu tư xây dựng Khu nhà ở cao tầng và Khách sạn Thương mại - Dịch vụ. Diện tích khu đất giao cho Bến Thành - Sao Thủy là toàn bộ khu đất gần 1,8ha, hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất. Thời gian giao 50 năm kể từ ngày UBND TP HCM ký quyết định, người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng đất ổn định lâu dài.

Gần 1,8ha “đất vàng” định giá 402 tỷ đồng

Như vậy, đến thời điểm năm 2015 thì quyền sử dụng khu đất số 1Bis - 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu quận 1 đã được chuyển từ Nhà nước sang tư nhân vì Công ty TNHH Bến Thành - Sao Thủy do tư nhân nắm cổ phần chi phối. Cụ thể, công ty này do bà Trung Thị Lâm Ngọc là người đại diện pháp luật với hai cổ đông là: Công ty Cổ phần đầu tư Sao Thủy chiếm 78% cổ phần và Công ty Cổ phần Phát triển và Dịch vụ nhà Bến Thành nắm 22% cổ phần (tiền thân là Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Bến Thành doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước).

Khu đất dự án đang bỏ hoang không có dấu hiệu thi công.

Về quy hoạch, tháng 9.2015, Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM có công văn chấp thuận quy hoạch kiến trúc tổng mặt bằng. Cụ thể là đất xây dựng công trình: 7.909m²; đất cây xanh, sân vườn: 3.652m²; đất giao thông, sân bãi: 6.016m². Công trình xây dựng gồm 5 tháp như sau: Tháp 1 (độc lập): chức năng căn hộ kinh doanh và căn hộ tái định cư; Tháp 2,3,4 (hợp khối đế và khối tháp): chức năng khối đế là thương mại dịch vụ và khối tháp là căn hộ kinh doanh; Tháp 5 (độc lập): chức năng khách sạn.

Về nghĩa vụ tài chính, tháng 4.2016, Cục Thuế TP.HCM có xác định tiền sử dụng đất phải nộp của dự án là gần 402 tỷ đồng. Tuy nhiên, thực tế Công ty TNHH Bến Thành - Sao Thủy chỉ phải nộp tiền sử dụng đất cho 17.794m² là hơn 33 tỷ đồng (sau khi đã cấn trừ tiền bồi thường là 368 tỷ đồng). Sau đó, tháng 8.2016 Sở Tài nguyên và Môi trường đã ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất cho Công ty TNHH Bến Thành - Sao Thủy. 

"Gần 1,8ha đất ở vị trí trung tâm quận 1 được quy hoạch xây dựng 5 tòa tháp khách sạn, chung cư cao cấp nhưng giá giao đất chỉ có 402 tỷ đồng là quá thấp so với giá thị trường", một chuyên gia bất động sản nhận định. 

Người dân yêu cầu thanh tra toàn diện dự án

Theo báo cáo của UBND TP.HCM thì tháng 5.2016, UBND quận 1 có công văn xác nhận Công ty TNHH Bến Thành - Sao Thủy đã hoàn tất bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân thuộc dự án tại 1Bis - 1 Kép Nguyễn Đình Chiểu. Thực địa cũng cho thấy đây là khu đất trống và hiện chủ đầu tư đã cho rào tôn che kín toàn bộ khu đất. 

Hàng chục hộ dân khiếu nại việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất để thực hiện dự án tại khu đất 1Bis - 1Kép Nguyễn Đình Chiểu

Tuy nhiên, như đã nói ở trên, đến nay 87 hộ dân trong tổng số 213 hộ dân bị di dời khỏi các căn hộ chung cư tại khu đất 1Bis - 1Kép Nguyễn Đình Chiểu vẫn liên tục và kiên trì khiếu nại lên nhiều cấp, nhiều ngành vì cho rằng mức giá đền bù không hợp lý và có bất cập trong công tác giải phóng mặt bằng.

Tại buổi đối thoại giữa Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Huỳnh Cách Mạng cùng đại diện các sở, ngành liên quan và UBND quận 1 ngày 1.6.2017, các hộ dân yêu cầu chi trả bổ sung đầy đủ diện tích đã kê khai nhà đất năm 1994 và được nhận 100% đơn giá đất hợp pháp; đình chỉ thi công đối với chủ đầu tư dự án, cũng như thanh tra toàn diện dự án 1Bis - 1Kép Nguyễn Đình Chiểu.

Nêu ý kiến tại gặp trực tiếp lãnh đạo thành phố, đại diện một số hộ dân kiến nghị UBND TP.HCM hủy tất cả các quyết định đã ban hành áp dụng cho các hộ dân khu dân cư 1Bis - 1Kép Nguyễn Đình Chiểu trong việc thu hồi, đền bù, tái định cư mà chưa được sự đồng thuận của người dân.

Đồng thời, đại diện các hộ dân cho rằng phải thống nhất mức giá đền bù của dự án (kể cả hộ dân di dời trước và hộ dân di dời sau); giải quyết nhu cầu tái định cư cho người dân có nhu cầu, không được ép buộc người dân tự nhận tiền tự lo nơi ở mới.