Trung - Mỹ "khẩu chiến" tại Liên Hợp Quốc: Philippines đã chọn một bên?

Tổng thống Philippines – ông Rodrigo Duterte – phát biểu tại Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc (ảnh: Bloomberg)

Trong bài phát biểu tại cuộc họp trực tuyến Liên Hợp Quốc, ông Duterte thể hiện quan điểm bảo vệ mạnh mẽ phán quyết của Tòa án Trọng tài năm 2016 cho rằng, yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông là phi pháp.

“Quyết định của Tòa án Trọng tài là một phần của pháp luật quốc tế. Không quốc gia nào có thể chối bỏ điều đó. Chúng tôi kiên quyết bác bỏ những nỗ lực phủ nhận phán quyết này”, ông Duterte tuyên bố.

Theo các chuyên gia, phát biểu nói trên của Tổng thống Philippines đang nhắm vào Trung Quốc.

Trong vụ kiện năm 2016 giữa Philippines với Trung Quốc, Tòa án Trọng tài đã bác bỏ yêu sách chủ quyền phi pháp của Bắc Kinh ở Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc không công nhận phán quyết này, tiếp tục có nhiều hành động gây bất ổn ở Biển Đông.

“Chúng tôi hoan nghênh việc ngày càng có nhiều quốc gia ủng hộ phán quyết về Biển Đông của Tòa án Trọng tài. Điều đó thể hiện sự chiến thắng của pháp luật quốc tế trước những tham vọng, hành động gây bất ổn trong khu vực”, ông Duterte phát biểu.

Trước đó, Mỹ đã nhiều lần chỉ trích Trung Quốc “cưỡng ép” các nước láng giềng ở Biển Đông. Mỹ cũng bác bỏ hầu hết yêu sách của Bắc Kinh ở vùng biển quan trọng này.

Theo giới quan sát, trong vài tháng gần đây, chính quyền của ông Duterte đã bắt đầu quay trở lại với Mỹ - đồng minh truyền thống, vốn được đa số người dân Philippines tin tưởng. Bài phát biểu mới nhất tại Liên Hợp Quốc cũng cho thấy Philippines đã ngả về Mỹ, thay vì Trung Quốc.

Philippines gửi thông điệp cho thấy đã chọn Mỹ trong bối cảnh Trung Quốc gây hấn ở Biển Đông, theo chuyên gia (ảnh: Reuters)

Mới đây, ông Duterte ân xá cho một lính thủy đánh bộ Mỹ vì giết một người chuyển giới.

Philippines cũng hoan nghênh Mỹ và các nước khác đóng vai trò duy trì an ninh ở Biển Đông.

“Tôi có thể thề với các bạn, các nước phương Tây rất quan tâm tới vấn đề Biển Đông”,  Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin phát biểu hôm 21.9.

Liên minh quân sự giữa Mỹ với Philippines là liên minh lâu đời nhất ở Đông Nam Á. Năm 1951, hai nước ký một hiệp ước phòng thủ chung.

“Về quan điểm cá nhân, ông Duterte bị thu hút bởi Trung Quốc hơn là Mỹ. Tuy nhiên, chính sách đối ngoại của Philippines là chủ nghĩa thực dụng về kinh tế và chính trị. Trung Quốc đã không thực hiện đúng các lời hứa sẽ đầu tư vào Philippines nhiều hơn và ít gây hấn ở Biển Đông hơn”, Peter Mumford – chuyên gia phân tích Đông Nam Á tại công ty Eurasia Group – nhận xét.