Theo
tiếng Chăm “tung” nghĩa là ruột, “lò mò” là con bò, dịch ra tiếng Việt
nghĩa là lạp xưởng bò. Với người Chăm, đó là một món ăn mang đậm bản sắc
dân tộc. Còn với những thực khách, tung là mò thật sự là một món quà
quý, ngon, lạ và bổ dưỡng.
Tuy nhiên, ít ai biết rằng, món ăn này gắn liền với một truyền thuyết của người Chăm. Tung lò mò - Món ăn độc đáo của người Chăm
Theo
truyền thuyết, vào thời hỗn mang trái đất hoàn toàn tĩnh lặng. Cảm thấy
buồn khi không có sự sống trên trần gian, thượng đế (Allah) đã sai sứ thần lấy bốn loại đất sét đen, trắng, vàng, đỏ tạo thành người đàn ông đầu tiên là Nabi Adam, có xác nhưng chưa có hồn. Sự xuất hiện của ông Adam đã làm cho ma quỷ lo sợ quyền uy của chúng sẽ bị mất. Chờ cho Adam
ngủ mê, chúng mới kéo lại phóng uế lên người ông để làm nhục. Khi tỉnh
dậy, ông thấy toàn thân thể mình là những thứ hôi thối, ông đau khổ và
xấu hổ vô cùng. Thượng đế sai lấy nước thiên đàng tắm rửa cho Adam.
Trong quá trình tẩy rửa, những chất dơ bẩn trên thân thể Adam đã biến thành con heo, con chó. Sau khi tẩy rửa xong Adam có lời thề: "Heo và chó là kẻ thù của ta và con cháu ta sau này". ( hoidulich.com)
Chính
vì thế, đối với người Chăm (theo Hồi giáo) thịt heo là thực phẩm cấm
kị. Để thưởng thức món lạp xưởng, họ đã chế biến ra lạp xưởng bằng thịt
bò - tung lò mò.
Món tung lò mò của người Chăm hấp dẫn mọi người bởi từ lúc chuẩn bị nguyên liệu cho đến cách chế biến rất lạ. Món
lạp xưởng bò làm theo đúng gốc của người Chăm là lấy những phần thịt
“tận thu” của con bò như lóc thịt bò vụn còn sót trên xương, mỡ bò và
ruột bò. Tuy nhiên, để được tung lò mò ngon nhất, người ta phải lấy thịt
bò ngon như: đùi, bắp hoặc thịt bò nạc lóc từ xương. Sau khi khủ mùi bò
bằng rượu và gừng, thịt bò được loại bỏ hết gân và bầy nhầy thì xắt
nhuyễn.
Khi
làm tung lò mò, thịt và mỡ bò phải theo tỷ lệ hai thịt một mỡ và mỡ bò
dùng làm lạp xưởng là loại mỡ sa, mỡ chày vừa mỏng, vừa không nặng mùi
như mỡ thăn. Sau đó, trộn đều hỗn hợp thịt với tiêu sọ, hoa hồi, một số
gia vị thông thường và một loại gia vị bí truyền của người Chăm.
Ruột
bò lộn bề trái, cạo, rửa nước muối thật sạch rồi lộn lại, phơi hơi se.
Thịt trộn xong, để cho thấm, dồn vào ruột bò, thắt từng khúc dài khoảng 3
đốt tay, tròn cỡ ngón chân cái, phơi chừng 3 nắng là có thể dùng được.
Tùng lo mò để càng lâu càng ngon.Tung lò mò - đặc sản của Chăm
Để
món tung lò mò trở thành món ngon độc đáo, người Chăm còn cho vào đó
một nguyên liệu đặc biệt - cơm nguội. Cơm nguội khi được lên men có vị
chua lạ miệng cho người ăn.
Thưởng
thức tung lò mò đúng điệu nhất chính là nướng trên than hồng. Tung lò
mờ chín tới đâu ăn tới đó. Chúng ta sẽ cảm nhận được vị ngọt bùi của
thịt và mỡ bò, vị chua chua của cơm nguội lên men hòa cùng gia vị cay
của ớt. Món tung lò mò phải ăn kèm với rau húng quế, ngò gai và đu đủ
ngâm chua ngọt và chấm với tương phở đen, tương ớt thì mới cảm nhận được
sự phối hợp gia vị thú vị của người Chăm.
Người
Chăm thường làm tung lò mò để ăn chơi trong gia đình và đãi bạn. Ngồi
quanh bếp lửa hồng nướng tung lò mò, vừa chín đến đâu ăn đến đó vừa trò
chuyện người ta mới cảm thấy hết dư vị của món ăn này. Tung lò mò không
chỉ là món ăn quý của văn hóa, độc đáo về ẩm thực mà còn chan chứ tình
cảm của người Chăm.
Cinet/ DTV (Theo Cinet/ DTV)
Vui lòng nhập nội dung bình luận.