Vì sao TT Trump muốn công khai hết tài liệu mật ám sát Kennedy?

Tổng thống Mỹ John Kennedy bị ám sát ngày 22 tháng 11 năm 1963.

Trong một dòng tweet đưng tải ngày thứ Sáu, Tổng thống Trump nói: "Sau khi tham vấn nghiêm ngặt với Tướng Kelly, CIA và các cơ quan khác, tôi ra lệnh công bố tất cả các hồ sơ JFK ngoại trừ tên và địa chỉ của bất kỳ người nào được nhắc tới mà vẫn còn sống." Ông nói tiếp rằng ông thực hiện hành động này "vì lý do công khai trọn vẹn, minh bạch và để dập tắt bất kỳ thuyết âm mưu nào."

Ông Trump lúc đầu ra lệnh ngày 26.10 rằng hàng trăm hồ sơ vẫn sẽ được giữ bí mật, ít nhất là tạm thời, vì lợi ích an ninh quốc gia.

Ông nói tạm thời "không tiết lộ công khai" các tài liệu còn lại là "cần thiết để bảo vệ khỏi những tổn hại đối với phòng thủ quân sự, các hoạt động tình báo, thực thi pháp luật hoặc việc tiến hành các quan hệ đối ngoại có mức độ nghiêm trọng hơn nhiều so với lợi ích của công chúng trong việc công khai ngay lập tức."

Phần lớn mối quan tâm học thuật về vụ ám sát tập trung vào các hồ sơ liên quan tới chuyến đi của kẻ ám sát ông Kennedy, Lee Harvey Oswald, tới Mexico hai tháng trước chuyến thăm của tổng thống tới thành phố Dallas vào ngày 22 tháng 11 năm 1963.

Một quan chức Nhà Trắng họp báo với các phóng viên từ chối để ý tới câu hỏi của phóng viên về những hồ sơ Mexico City.

Các tài liệu này vẫn giữ nhãn "bí mật" theo yêu cầu của cộng đồng tình báo Hoa Kỳ. Hầu hết các tài liệu đó thuộc về CIA và FBI, và có tin đồn rằng các cơ quan này quyết định cố tình giữ thông tin này mặc dù Trump đã kêu gọi minh bạch hóa và công khai hóa toàn bộ gói tài liệu. Lý do chính thức để che giấu các tài liệu này là chúng có thể gây tổn hại cho an ninh quốc gia và các cơ quan thực thi pháp luật cũng nhưchính sách đối ngoại của Mỹ.

Tổng thống John Kennedy và vợ trước thời điểm bị ám sát.

Cụ thể, các tài liệu này dự kiến ​​sẽ làm sáng tỏ tâm trạng xã hội Mỹ trong những ngày đầu sau vụ ám sát Kennedy, khi chính quyền cố gắng tìm hiểu, liệu Lee Harvey Oswald có hành động đơn độc hay là thành phần trong kế hoạch nhóm. Ngoài ra, các tài liệu đó còn chứa thông tin về chuyến đi của nhân vật này tới Mexico, cũng như việc Liên Xô nghi ngờ rằng Lyndon Johnson dính líu đến vụ ám sát Kennedy.

Tranh cãi và các thuyết âm mưu nảy sinh mấy ngày sau vụ ám sát. Chưa đầy một tuần sau cái chết của ông Kennedy, Tổng thống Lyndon B. Johnson bổ nhiệm Chánh án Tòa án Tối cao Earl Warren tiến hành một cuộc điều tra độc lập.

Sau cuộc điều tra kéo dài 10 tháng, Ủy ban Warren công bố một báo cáo dài 888 trang kết luận rằng Oswald đã hành động một mình để ám sát Kennedy, và rằng chủ hộp đêm địa phương Jack Ruby cũng đã hành động đơn độc khi nổ súng bắn chết Oswald hai ngày sau đó, trong lúc kẻ ám sát đang bị cảnh sát giải đi.

Đại đa số các tài liệu liên quan đến vụ ám sát đã đã được công khai cho công chúng tiếp cận từ nhiều thập kỷ nay.

Những hồ sơ được công bố hôm thứ Năm bao gồm hơn 5 triệu trang hồ sơ bị giữ lại theo Đạo luật Hồ sơ JFK, một số vì các lý do an ninh quốc gia và một số khác vì chúng được coi là không liên quan đến cuộc điều tra.

Việc công bố những hồ sơ cuối cùng dường như khó lòng thỏa mãn được những người tin vào thuyết âm mưu trưởng thành quanh cái chết của ông Kennedy.

Một cuộc thăm dò dư luận của Gallup năm 2013 cho thấy phần lớn người Mỹ tin rằng có những người khác ngoài Oswald tham gia trong vụ ám sát.

Nhiều trong số những thuyết âm mưu này tập trung quanh chuyến thăm của Oswald, một cựu thủy quân lục chiến 24 tuổi từng sống vài năm ở Liên bang Soviet, đến Mexico City hai tháng trước vụ ám sát, khi anh ta thăm đại sứ quán của Soviet và Cuba.