Vụ hơn 50 cống ngăn mặn "nằm im" nhiều năm ở Kiên Giang, ngành chức năng nói do...thời tiết?!

Liên quan đến việc hàng loạt cống ngăn mặn không vận hành trong nhiều năm liền trên địa bàn huyện Vĩnh Thuận (Kiên Giang), trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Võ Hoàng Nguyên - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) huyện Vĩnh Thuận cho biết, năm 2015, ở địa phương đã xảy ra tình trạng xâm nhập mặn nghiêm trọng, làm thiệt hại 12.000 ha lúa.

Theo ông Nguyên, Trưởng Phòng NNPTNT lúc đó đã tham mưu UBND huyện đầu tư hệ thống cống, từng bước khép kín các tuyến kênh, làm sao cho nước mặn không vô bên trong nội đồng, ảnh hưởng đến sản xuất của bà con nông dân.

Và như vậy, từ năm 2015, huyện Vĩnh Thuận bắt đầu xây dựng các cống ngăn mặn. Do nguồn vốn địa phương không nhiều nên mỗi năm đầu tư khoảng 10 cái cống, với số tiền thực hiện từ 700-800 triệu đồng/cống (lấy từ nguồn thủy lợi phí).

Ngoài mục đích ngăn mặn, các cống này còn có nhiệm vụ ngăn triều cường dâng, bảo vệ diện tích bên trong (chủ yếu sản xuất lúa 2 vụ và mô hình lúa - tôm) và ngăn bị dịch bệnh lây lan. Đồng thời, giúp địa phương phát triển hạ tầng đường bộ.

"Trước đây, có những tuyến đường, có nơi không có bắt cầu, cho nên làm cống này thay cho cây cầu" - Trưởng phòng NNPTNT huyện Vĩnh Thuận nói.

Theo thống kê của Phòng NNPTNT huyện Vĩnh Thuận, đến nay, toàn huyện đã có 54 cống ngăn mặn. Trong đó, có 2 cống được đầu tư xây dựng trong năm 2022, kinh phí thực hiện khoảng 1,3 tỷ đồng/cống.

"Mùa khô năm nay chỉ có 2 cống ngăn mặn lớn được đầu tư từ năm 2022 vận hành, các cống còn lại không vận hành từ năm 2015. Riêng năm 2019, có đợt triều cường dâng, nhưng chỉ vận hành các cống ở một số tuyến kênh bị ngập" - ông Nguyên nói.

Về lý do tại sao không vận hành 52 cống ngăn mặn nói trên, ông Nguyên cho biết, những năm gần đây, thời tiết không khắc nghiệt như năm 2015.

Tuy nhiên, nếu không xây dựng các cống ngăn mặn nói trên mà xảy ra tình trạng nước mặn đến sớm như năm 2015 thì Phòng NNPTNT trở tay không kịp. Và nếu để thiệt hại như năm 2015 thì ngành nông nghiệp sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Đối với những nắp (làm bằng gỗ) của các cống ngăn mặn bị hư do thời gian dài không sử dụng, Phòng NNPTNT đã tham mưu UBND huyện cho sửa chữa, đối với những cống cảm thấy không cần thiết thì không bố trí nắp nữa.

Phòng NNPTNT huyện Vĩnh Thuận cho biết, 54 cống ngăn mặn, ngăn triều cường nói trên chưa khép kín hết vùng sản xuất trên địa bàn huyện. Lý do hệ thống kênh ở địa phương rất nhiều.

Riêng năm 2023 này, các xã đề xuất lên UBND làm mới và sửa chữa rất nhiều cống ngăn mặn, ngăn triều cường. Để khép kín được, theo ông Nguyên, huyện Vĩnh Thuận cần phải có thêm từ 40-50 cống ngăn mặn, ngăn triều cường nữa.