Nhớ lắm món mắm kho của mẹ

Nồi mắm kho của mẹ tôi rất đơn sơ, chỉ cần có loại mắm sặt do mẹ tôi tự làm, kèm thêm một số nguyên phụ liệu như cá rô, cá lóc, mề vinh, rau, củ, sả, gừng non, chanh, ớt... là đủ bộ. Nếu không có cá to, mẹ tôi tận dụng các loại cá tạp, rẻ tiền như lòng tong, cá linh, cá thiểu, cá chạch, mồng gà, bã trầu, sặt bướm… Gọi chung nó là cá hủn hỉn đem về ngắt đầu, cắt đuôi, làm sạch rồi kho chung với mắm. Muốn cầu kỳ hơn chút nữa, mẹ tôi chuẩn bị thêm mớ cà, mướp, đậu bắp, đậu rồng, khổ qua để tăng cường cho nồi mắm.

Món mắm kho dân dã mà mẹ tôi thường nấu.

Một lần đi học về hễ bước chân vào nhà, bụng vừa đói vừa mệt nhưng khi ngửi thấy mùi mắm kho của mẹ từ sau bếp bốc lên ngạt ngào là tôi cảm thấy khỏe lại ngay. Trong ký ức của tôi, bữa ăn nào có nồi mắm kho của mẹ, nồi cơm đều vét sạch, người ăn lã mồ hôi mà bụng vẫn thấy thèm. Chuyện chỉ có thế thôi mà sao tôi cứ nhớ mãi những bữa cơm đạm bạc và vô cùng ấm cúng. Mặc dù cuộc sống hôm nay đầy đủ tiện nghi, bữa cơm thường ngày hơn hẳn ngày xưa ấy nhưng sao tôi tìm mãi, tìm hoài mà không sao tìm được cái không khí chan hòa, ấm áp của những bữa cơm đoàn tụ thời mẹ tôi xuống bếp!

Bây giờ mỗi lần nghe ai nhắc đến nồi mắm kho là tôi lại nhớ đến mẹ tôi, người đã lưu lại trong ngăn ký ức của tôi nhiều dư vị tuyệt vời từ các món ăn thảo dã, đặc biệt là mùi vị quê nhà được mẹ tôi tận dụng từ vườn rau bên hè, tạo nên một sự thèm thuồng không cưỡng lại được. Bàn về ăn uống, nhà văn Lâm Ngữ Đường (người Trung Quốc) có một nhận xét rất chí lý: “Tình yêu đất nước là sự thương nhớ, thèm thuồng món ăn mà cha mẹ cho mình ăn lúc mình còn nhỏ tuổi”.

Mắm là một trong những đề tài muôn thuở đối với ẩm thực dân gian. Tuy nhiên, theo các chuyên gia bảo vệ sức khỏe thì những người đang bị cao huyết áp hoặc bị gút không nên đụng đũa đến món ăn dân dã nầy.

Một cửa hàng mắm tại khu du lịch Núi Sam – Châu Đốc.

Món mắm kho biến tấu với đầy đủ thịt, cá, tép.

Các loại rau dân dã mà mẹ tôi thường dùng ăn kèm với mắm kho.