Trọn tình bông súng mắm kho

Muốn ăn bông súng, mắm kho/ Thì vô Đồng Tháp ăn cho đã thèm.

Bông súng là loài rau đồng, mọc những nơi vùng đất trũng, đọng nước bùn. Vào tháng 5, tháng 6 âm lịch, mùa nước lớn đổ về là lúc bông súng trồi lên theo làn nước. Người ta chèo ghe đi nhổ bông súng, cuộn tròn 10 cọng thành một khoanh, đem bán đầy chợ. Bông súng tuy bình dị nhưng trở thành món ăn khoái khẩu, thường nhật của người đồng quê.

Đồng Tháp mùa nước về bông súng càng lên nhanh trắng đồng. Tuy không hương sắc nhưng màu trắng cũng làm dịu mát ánh nắng trưa hè, làm con người có cảm giác nhẹ nhàng thư thái. Bông súng thiên nhiên ưu đãi cho con người sống nơi ngọn cỏ nội đồng, nơi nào có nước là có bông súng. Củ bông súng ăn vừa bùi vừa béo, bông, thân, lá non chẳng kén miệng người Đồng Tháp chân chất, thật thà.

Món ăn ngon nhất là bông súng ở đìa chấm với mắm kho, mà không phải bông súng nào cũng ngon như nhau, chỉ có loại bông súng trắng, cọng nhỏ cỡ chiếc đũa ăn cơm, ăn mới mềm, có “hậu” ngọt…. Bông súng nhổ về để nguyên cọng rửa sạch, tước vỏ bên ngoài, ngắt mỗi cọng độ dài chừng hai gang tay, để trong rổ cho ráo nước.

Mắm kho phải là mắm kho cá sặc đồng ngâm trong hũ mắm bằng sành trên gài nhánh cây ổi tươi có lót mo cau ăn mới ngon. Mắm dỡ ra có màu đỏ thẫm thơm lừng, ăn sống với cơm nguội càng ngon.

Bông súng chấm mắm kho là món ăn đặc sản của người sành điệu ở Nam Bộ nói chung và người dân Đồng Tháp nói riêng, đó là món ăn hàng ngày không thể thiếu được. Tuỳ theo ít hay nhiều người ăn mà ta nấu mắm kho. Mắm lấy ra đem để trong nồi cho nước vào xâm xấp, nấu cho vừa sôi đem xuống rồi lược lấy nước bỏ xương. Nước đầu để riêng, nước thứ hai, nước thứ ba bắc nồi nấu lại thêm muối, bột ngọt, đừng quên thêm ớt, sả - hai món này không thể thiếu khi ăn mắm kho. Sống giữa đồng nước mênh mông làm gì có thịt ba rọi (thịt ba chỉ) kho chung với mắm, ở đây chỉ trông cậy vào cây nhà lá vườn, nên nồi mắm kho ở đây chỉ có cá rô, cá linh, cá lóc, con tép đất càng ngon. Tép đất con nhỏ nhưng có nhiều trứng ăn rất ngọt khỏi phải lừa (bỏ) xương, chỉ bỏ râu là được, ăn không thua kém tép bạc hay thịt ba rọi ở chợ.

Như vậy nồi mắm kho ở đây chỉ nấu với con tép đất cũng được bắt từ đồng ruộng lên. Khi nồi mắm sôi vài lần thì trút mắm nước đầu vào cho sôi bồng lên, hớt bọt rồi nhắc xuống. Khi nấu, chúng ta có thể xắt cà nấu chung ăn càng ngon.

Ăn mắm kho bông súng đúng cách phải ngồi ăn dưới đất, nếu cần trải chiếc đệm càng tốt, bông súng để nguyên cọng dài dùng tay bẻ nùi bỏ vào chén, chan nước mắm kho lên cho ngập bông súng với mấy con tép màu đỏ làm tăng thêm phần hấp dẫn, rồi lấy đũa lùa vào miệng, từ từ nhai cho thấm vào tận chân răng, nuốt nghe cái ọt chạy xuống đến bao tử hồi nào không hay, vậy mới lạ.

Mắm kho thơm ngon lại có chất cay của ớt, the của sả, ngọt của tép, cái giòn bông súng tạo thành món ăn tuyệt vời. Món ăn đơn sơ khỏi tốn tiền được chế biến bình dân, ai nấu cũng được, vừa bổ vừa ngon ít tốn kém nhưng đậm đà hương đồng gió nội.

Có dịp đến Đồng Tháp, du khách sẽ thấy cách tiếp đãi nồng hậu của người dân nơi đây với nhiều món ăn lạ đồng quê, trong đó nồi mắm kho ăn với bông súng là món ăn đặc sản đáng để mọi người thưởng thức.