Thách thức lớn đến năm 2020: 15.000 HTX nông nghiệp làm ăn hiệu quả

Đó là khẳng định của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại cuộc họp Ban chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã về kế hoạch tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT).

Tỷ lệ HTX làm ăn khấm khá tăng

Theo đánh giá của ban chỉ đạo, sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX, nhận thức của hệ thống chính trị, của toàn xã hội về KTTT đối với sự phát triển của đất nước đã có những chuyển biến rõ nét, HTX có sự biến đổi nhanh chóng, xuất hiện nhiều mô hình mới, hiệu quả cao.

Hiện nay, khu vực kinh tế tập thể, HTX phát triển nhanh, tỷ lệ HTX làm ăn khấm khá ngày càng tăng.  Ảnh: T.L

Mặc dù vậy, sự phát triển của khu vực kinh tế tập thể, HTX nông nghiệp vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn.

Theo đánh giá của Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam: “Quy mô về thành viên, vốn góp hay doanh thu, lãi của HTX vẫn còn nhỏ, doanh thu gần 1,1 tỷ đồng/năm, lãi bình quân 300 triệu đồng/HTX/năm. Số lượng các HTX có dịch vụ tiêu thụ, chế biến nông sản chưa nhiều. Hạ tầng phục vụ sản xuất xuống cấp và lạc hậu. Ngoài ra, đội ngũ cán bộ quản lý và chuyên môn của HTX chưa qua đào tạo còn cao. Đặc biệt, đóng góp vào GDP của khu vực KTTT nói chung còn thấp”.

Từ thực tế này, các bộ đề nghị cần tổng kết để có chỉ đạo về phát triển KTTT, HTX thời gian tới cho phù hợp, trong đó, cần bám sát nghị quyết, nghiên cứu cả về lý luận, quan điểm luận chứng, thực tiễn để loại hình kinh tế này phát triển hiệu quả hơn.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, hiện nay khu vực KTTT, HTX phát triển nhanh, tỷ lệ HTX làm ăn khấm khá ngày càng tăng. Tuy nhiên, để năm 2020 có 15.000 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả vẫn là thách thức lớn. Vì vậy, Chính phủ chủ động tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX. Việc tổng kết này nhằm mục đích đánh giá kết quả triển khai và tình hình phát triển KTTT, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp. Chỉ rõ kết quả đạt được, xác định mục tiêu, biện pháp cụ thể cho giai đoạn tiếp theo...

Trên cơ sở đó, Ban chỉ đạo Đổi mới, phát triển KTTT, HTX có giải pháp cho phát triển ngắn hạn từ nay đến năm 2020; đồng thời nhận diện rõ hơn nữa tình hình hoạt động của các liên minh HTX, các HTX, liên minh HTX, để báo cáo với Bộ Chính trị nhằm có quyết sách mới cho KTTT trong thời gian tới.

Tháo gỡ rào cản

Từ thực tiễn phát triển KTTT, HTX thời gian qua, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đặt ra yêu cầu với các bộ, ngành cần xác định rõ những vướng mắc, rào cản để tháo gỡ, tìm ra điển hình mới, động lực mới, hướng đi mới, tạo động lực cho loại hình KTTT, HTX phát huy hiệu quả hơn nữa.

Về mục tiêu phát triển, theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam: “Khuyến khích phát triển bền vững kinh tế hợp tác, nòng cốt là HTX với nhiều hình thức liên kết, hợp tác đa dạng; nhân rộng các mô hình kinh tế hợp tác hiệu quả; tạo điều kiện cho kinh tế hộ phát triển có hiệu quả trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ; góp phần hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ; bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia. Tạo điều kiện hình thành những tổ hợp nông - công nghiệp - dịch vụ công nghệ cao”.

Ông Cao Đức Phát - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương cho rằng, chúng ta đã có nhiều cơ chế, chính sách về đất đai, tài chính tín dụng phục vụ nông nghiệp, nông thôn nhưng thực hiện còn hạn chế.

“Câu chuyện này nói 20 năm nay không gỡ được, chúng ta phải làm rõ là tạo sao lại như thế. Cần xem lại bộ máy quản lý, chỉ đạo, hỗ trợ phát triển KTTT, phải làm rõ hơn vai trò của các tổ chức liên quan để có thể tập hợp được đội ngũ đông đảo những người chuyên tâm về HTX” – ông Phát nói.

Đồng tình với các ý kiến trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu cần đánh giá thực trạng và vai trò của quản lý nhà nước, các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế hợp tác, vai trò của liên minh HTX; đồng thời làm rõ những vướng mắc, rào cản để tháo gỡ, tìm ra điển hình mới, động lực mới, hướng đi mới, tạo động lực cho loại hình kinh tế này phát huy hiệu quả trong thời gian tới.