Thủy điện xả nước ngập hoa màu, dân mòn mỏi chờ tiền đền bù

Theo báo cáo của Phòng NNPTNT huyện Lâm Hà, từ tháng 2/2019, Nhà máy thủy điện Đạ Dâng – Đạ Cho Mo thực hiện phát điện, xả nước về hạ lưu với lưu lượng 3-6,2m3/s theo suối Đạ Cho Mo, khiến một diện tích lớn lúa mới sạ và cây trồng, hoa màu ven suối tại buôn Chuối (xã Mê Linh), thôn Phi Sour (xã Phi Tô), thôn 6 (xã Đạ Đờn) chìm trong biển nước.

Nhiều diện tích hoa màu, cà phê của người dân bị ngập khi nhà máy thủy điện xả nước, phát điện.

Theo đó, có khoảng 82.000m2 lúa nước của 70 hộ dân xã Mê Linh, 20ha đất sản xuất (khoảng 1ha cà phê và 19ha lúa nước) của 90 hộ dân xã Phi Tô, nhiều hoa màu, cà phê của 15 hộ dân thôn 6 xã Đạ Đờn nằm dọc theo ven suối Đạ Cho - Mo bị thiệt hại, hư hỏng do bị ngập nước.

Ngay sau khi xảy ra sự việc, các cơ quan chức năng huyện Lâm Hà đã tiến hành kiểm tra, làm việc thực tế với người dân và khẳng định nguyên nhân là do lòng hồ thủy điện Đạ Dâng - Đạ Cho - Mo hợp thủy. Nước sau khi phát điện được tiêu thoát hoàn toàn về suối Đạ Cho - Mo dẫn đến nước dâng lên gây ngập úng một số diện tích đất sản xuất nằm thấp ven suối.

Bờ suối Đạ Cho - Mo bị sạt lở vì nước dâng cao mỗi khi thủy điện xả nước.

Ngoài việc kiểm tra, huyện Lâm Hà đã dự kiến hoàn thành hỗ trợ, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và thực hiện chi trả cho người dân trong tháng 5/2019.

Tuy nhiên cho đến nay, đã hơn 5 tháng sau khi xảy ra sự việc, người dân địa phương vẫn chưa được bồi thường hay hỗ trợ thỏa đáng.

Người dân vẫn chưa được bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng khi nhiều diện tích cà phê, hoa màu bị ngập.

Nhiều người dân thôn 6, xã Đạ Đờn bức xúc cho biết, cả thôn có 15 hộ gia đình bị nước ngập hết hoa màu. Khi xảy ra sự việc, chính quyền và đại diện nhà máy thủy điện có về làm việc với người dân 2 lần. Lần thứ nhất là vào ngày 21/5, tuy nhiên vì người dân đến quá đông và phản ánh việc nước ngập gây thiệt hại lớn nên đoàn làm việc đã hẹn lần sau trở lại làm việc. Đến lần thứ 2 là ngày 11/6 thì chỉ có đại diện lãnh đạo huyện, vì vậy người dân đã không đồng ý làm việc.

Ông Nguyễn Đình Sinh – Trưởng thôn 6, xã Đạ Đờn cho biết: “Thực chất thượng nguồn của dòng suối Đạ Cho – Mo có hai nhà máy thủy điện là Đạ Dâng và Đạ Cho – Mo. Tuy nhiên, cả hai nhà máy này lại đổ lỗi cho nhau về việc vùng hạ nguồn bị ngập nước. Đạ Dâng thì cho rằng, thủy điện Đạ Cho - Mo đang xây dựng bên dưới không điều tiết nước gây thiệt hại hạ lưu thì phải chịu trách nhiệm. Còn thủy điện Đạ Cho - Mo lại đổ lỗi thủy điện Đạ Dâng vì họ chưa vận hành phát điện sẽ không phải chịu trách nhiệm”.

Việc thủy điện xả nước gây ngập khiến người dân thiệt hại nặng.

Nhiều người dân tính toán, với 2 vụ, năng suất đạt khoảng 10 - 12 tấn/ha/năm, thủy điện làm ngập úng thì một năm người dân mất khoảng 60 - 80 triệu đồng/ha. Riêng đối với cà phê, người dân mất khoảng 4 tấn/ha cà phê thường, còn mất khoảng 7 tấn/ha đối với cà phê ghép. Như vậy, một năm người dân địa phương tổn thất khoảng 120 - 200 triệu đồng/ha do nước ngập úng.

Đại diện lãnh đạo huyện Lâm Hà cho biết, đơn vị đã hoàn thành báo cáo về tình hình thiệt hại hoa màu của người dân để trình lên UBND tỉnh chỉ đạo các giải pháp khắc phục phù hợp nhất. Bên cạnh đó, Ban quản lý Dự án thủy điện Đạ Dâng đang triển khai lập hồ sơ nạo vét, mở rộng dòng chảy, nâng cao bờ suối Đạ Cho - Mo. Dự kiến hoàn thành hồ sơ trong tháng 5 và hoàn thành nạo vét trong năm 2019.

Được biết, công trình thủy điện Đạ Dâng - Đạ Cho - Mo được khởi công xây dựng vào năm 2003 do Công ty CP đầu tư và xây dựng Long Hội làm chủ đầu tư. Trong đó, thủy điện Đạ Dâng có công suất 14MW nhà máy thủy điện Đạ Cho - Mo có công suất 9MW.