Ương giống cá mè vinh-loài cá đặc sản suýt tuyệt chủng, lão nông Tiền Giang giàu to

Ngay trong mùa dịch Covid-19, ông Âu Văn On vẫn ương giống cá mè vinh với số lượng hàng chục triệu con.

Học cách ương giống cá mè vinh đặc sản

Theo ông On, giống cá mè vinh luôn "cháy hàng". Cá mè vinh giống không chỉ bán cho bà con nông dân miền Tây và còn được xuất sang thị trường Campuchia.

Ông On cho biết, ông bắt tay ương giống cá mè vinh vào thập niên 80, thế kỷ trước.

Lúc đầu ương cá mè vinh, ông On thất bại liên tục. Theo đó, cá mè vinh là loài di cư sinh sản. Cá mè vinh mẹ nuôi trong ao ruộng, mương vườn mặc dù có trứng, nhưng cá không đẻ.

"Đó là do thiếu các điều kiện thích hợp cho cá mè vinh sinh sản", ông On bật mí.

Khoảng giữa thập kỷ 80 (thế kỷ 20) số lượng cá mè vinh trong tự nhiên dần dà biến mất. Trong ao, dưới sông rất khó tìm thấy bóng dáng cá mè vinh.

"Tiếc con cá mè vinh quá, nhưng không tự ương được, tôi sục sạo dưới ao, dưới sông bắt từng con rồi mang đến Viện nghiên cứu thủy sản ĐBSCL nhờ cán bộ viện chỉ cách ương để gầy giống lại", ông Hai On thổ lộ.

Có được kỹ thuật ương giống cá mè vinh, ông On về làm trại ương cá. Lúc bấy giờ chính quyền không cho lấy đất ruộng lúa đào ao nuôi cá.

Bí quá, ông be đất ruộng cao 3 – 4cm rồi lấy vải ni-lông lót làm ao.

"Được cái, cá mè vinh cũng dễ ương giống, ao ương dã chiến mà ương vẫn thành công", ông kể.

Theo ông On, cá mè vinh sinh sản lần đầu vào khoảng 1 năm tuổi. Ngoài tự nhiên, mùa vụ sinh sản của cá thường kéo dài từ tháng 5 – 9.

Tuy vậy, nhưng trong sinh sản nhân tạo, có thể cho cá mè vinh sinh sản gần như quanh năm, chỉ trừ một vài tháng cuối năm như tháng 11 và tháng 12.

Một con cá mè vinh mẹ có thể tham gia sinh sản 4 – 5 lần/năm. Sức sinh sản của cá mè vinh dao động từ 200.000 – 300.000 trứng/kg.

Trứng cá mè vinh thuộc loại bán trôi nổi như cá mè trắng. Trong điều kiện nhiệt độ nước dao động từ 27 – 29 độ C, trứng cá mè vinh sẽ nở sau 12 giờ.

Cả xóm làm giàu nhờ ương giống cá mè vinh

Ông On thổ lộ, vào những năm 80 (thế kỷ 20), giá một con cá mè vinh bột là 500 xu. Một 1 triệu con cá bột giá bằng 1 chỉ vàng hay 200 giạ thóc.

"Đời sống gia đình tôi thay đổi rõ rệt. Tôi thiếu điều chỉ mua máy bay là không nổi", ông Hai On cười nói.

Thấy gia đình ông On đổi đời bằng nghề ương cá mè vinh, một số bà con nông dân trong ấp bắt đầu học nghề.

Ông Hai On có bao nhiêu kỹ thuật, kinh nghiệm ương giống cá mè vinh đem chỉ hết cho bà con.

Từ không biết nghề ương giống cá mè vinh, giờ ấp Mỹ Chánh 4 (xã Hậu Mỹ Bắc) có khoảng 200ha ao ương cá bột, cá hương (cá giống).

Mỗi năm ấp này xuất ra thị trường hàng trăm triệu con cá bột, cá hương mè vinh.

"Hầu hết cá mè vinh giống ở đây làm ra là xuất sang Campuchia. Thương lái đến mua tấp nập, ương không kịp bán", ông Hai On thông tin.

Từ chỗ nghèo khó với 2 vụ lúa/năm, giờ đây người dân ấp Mỹ Chánh 4 đã vươn lên khá giả nhờ ương giống cá mè vinh.

Cá mè vinh có thịt mềm, ngọt, béo. Cá mè vinh có nhiều xương con.

Cá mè vinh được người dân vùng sông nước miền Tây Nam bộ chế biến thành nhiều món ăn hàng ngày, như: Cá mè kho lạc chấm rau sống, cá mè nấu canh chua bông súng, lẩu cá mè, mắm cá mè…

Gần đây, một số doanh nghiệp, hộ gia đình còn chế biến nhiều món cá mè vinh đóng hộp.