Bình luận
0
Sau khi thắp hương hành lễ tại chùa Ngọa Vân trung, chúng tôi tiếp tục đi bộ khoảng 200m lên am - chùa Ngọa Vân thượng. Mấy chú cún hiền lành, không hề có vẻ lấm lét sợ sệt, tung tăng theo chân chúng tôi lên Ngọa Vân thượng.
Dẫn tôi từ chùa Ngọa Vân trung lên am - chùa Ngọa Vân thượng là chị Nguyễn Thu Hiền, cán bộ Ban Quản lý di tích đền Trần tại Đông Triều, Quảng Ninh.
Trúc Lâm-dòng thiền Phật giáo mang đậm bản sắc Việt Nam
Đi dọc theo những bậc đá, chị Hiền rủ rỉ kể tôi nghe về Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông và am - chùa Ngọa Vân thượng. Phật hoàng Trần Nhân Tông là vị vua thứ 3 của nhà Trần, và là một trong 14 anh hùng dân tộc Việt Nam.
Năm 1293, sau khi nhường ngôi cho con là vua Trần Anh Tông, Ngài lui về phủ Thiên Trường (Nam Định) làm Thái Thượng Hoàng để dìu dắt, giúp vua làm quen với việc quản lý và điều hành đất nước. Hơn 1 năm sau, Ngài rời phủ Thiên Trường về thực tập xuất gia tại hành cung Vũ lâm, Gia Khánh, Ninh Bình.
Tháng 9 năm 1299, khi vua Trần Anh Tông đã đủ trưởng thành, Thượng hoàng Trần Nhân Tông chính thức xuất gia tu hành khổ hạnh tại Yên Tử, lấy hiệu là Hương Vân Đại Đầu Đà. Khi lên tu tại am Tử Tiêu trên ngọn núi Tử Tiêu, Ngài xưng là Trúc Lâm Đại Sĩ.
Tại đây, Ngài đã sáng lập thiền phái Trúc Lâm, dòng thiền Phật giáo mang đậm bản sắc Việt Nam.
Toàn cảnh am - chùa Ngọa Vân thượng. Ảnh: Lê Đại
Sau thời gian tu hành khổ hạnh tại Yên Tử, Ngài xuống núi, đi khắp xóm làng, dậy dân chúng phá bỏ dâm từ, thực hành thập thiện và ban thuốc chữa bệnh cho dân nghèo.
Tháng 5 năm 1307, Trúc Lâm Đại sĩ lên tu tại một am nhỏ trên đỉnh Ngọa Vân - một đỉnh cao quanh năm mây phủ nằm trên núi Bảo Đài.
Đến ngày 1/11 (âm lịch) năm 1308, Ngài an nhiên nhập Niết bàn tại Ngọa Vân. Do đó, Ngọa Vân chính là "thánh địa" của thiền phái Trúc Lâm.
Theo chị Hiền, ban đầu, Ngọa Vân chỉ là một am nhỏ có hướng phía Tây Nam, nơi Phật hoàng tu hành và hóa Phật. Sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn, đệ tử của ngài là thiền sư Pháp Loa đã cho xây dựng, mở rộng khu Ngọa Vân trở thành quần thể rất lớn.
Đến thời Lê Sơ thế kỷ 15, Nho giáo là quốc giáo, các công trình chùa chiền, am tháp vốn đã bị hao mòn, nay lại không được quan tâm và xuống cấp trầm trọng.
Tháp Phật Hoàng, nơi lưu giữ xá lỵ của Phật Hoàng Trần Nhân Tông. Bên cạnh có bia đá được dựng vào năm 1840. Hai bên là tượng ngựa đá và voi đá phủ phục. Ảnh: Bùi My
Phải đến thời Lê Trung Hưng, Phật giáo hưng thịnh trở lại, chùa chiền, am tháp được các tầng lớp quý tộc quan tâm và tạo dựng khang trang. Nổi bật là năm 1707, Ngọa Vân được trùng tu và mở rộng thành cụm chùa lớn.
Đến thời kỳ chống Pháp, khu vực này bị giặc đánh phá hư hỏng nặng và đổ nát. Sau đó, đến năm 2002, được sự công đức của nhân dân thập phương và chính quyền địa phương, am - chùa Ngọa Vân thượng mới được khôi phục.
Kiến trúc còn lại hiện nay tập trung tại hai cấp nền. Trong đó, cấp nền thấp hơn là sân chùa thượng, có hai tháp được xây dựng bằng đá gạo, đá bán laterit, là tháp Phật Hoàng và tháp Đoan Nghiêm.
"Tháp mộ chính giữa chính là tháp Phật Hoàng, chứa xá lỵ của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Bên phải là tháp mộ của thiền sư Đức Hưng, tháp Đoan Nghiêm. Còn tháp phía bên trái mới được xây dựng trong quá trình trùng tu, tôn tạo lần này là tháp của thiền sư Bảo Sái," chị Hiền vừa giới thiệu vừa chỉ vào từng tháp mộ.
Sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn và hóa Phật, đệ tử đã hỏa thiêu nhục thể của Ngài ngay tại Ngọa Vân.
Tháp Đoan Nghiêm, tháp mộ của thiền sư Đức Hưng - người đã trùng tu, mở rộng Ngọa Vân vào đầu thế kỷ 18. Ảnh: Bùi My
Ngọa Vân-địa chỉ hành hương của Phật tử muôn phương
Truyền thuyết kể rằng, khi hỏa thiêu, mây ngũ sắc phủ trên giàn hỏa, Pháp Loa đã tưới nước thơm lên giàn hỏa thiêu, thu được ngọc cốt và hàng nghìn viên xá lỵ của Ngài.
Chị Hiền còn cho hay: "Các phần xá lỵ của Phật Hoàng Trần Nhân Tông, phần đầu tiên được tôn trí ngay tại tháp Phật Hoàng ở am Ngọa Vân, nơi Phật hoàng nhập Niết bàn. Những phần còn lại được đưa lên thuyền vua và chở về Thăng Long, được tôn trí ở những nơi khác như Đức Lăng ở Thái Bình, tháp Huệ Quang ở Yên Tử, tháp ở chùa Quỳnh Lâm...".
Đến thời Lê Trung Hưng, bảo tháp do Pháp Loa xây dựng đã bị đổ nát. Năm 1707, thiền sư Đức Hưng (hiệu là Viên Minh) đã cho trùng tu.
Phía trước tháp Phật Hoàng có tượng ngựa đá, voi đá phủ phục. Bên cạnh tháp Phật Hoàng còn có bia đá, ghi nội dung: Ngày 6 tháng 9 năm 1840 dựng bia ở lăng Hoàng đế Trần Nhân Tông.
Bài vị trong tháp Đoan Nghiêm chạm nổi mười bảy chữ Hán “Nam mô Thiền Lâm thích tử ma ha tì kheo Đức Hưng Thiền sư an tọa hạ”. Ảnh: Bùi My
Tháp Đoan Nghiêm nằm ở phía Đông cấp nền là tháp mộ của Thiền sư Đức Hưng, người chủ trì trùng tu, xây dựng và mở rộng Ngọa Vân vào năm 1707 thời Lê Trung Hưng.
Tháp có mặt bằng hình vuông, có một tầng bệ, hai phần thân và phần chóp tháp hình búp sen. Cấp nền thứ hai gồm am Sơn thần, chùa Ngọa Vân Thượng và am Ngọa Vân.
Ngoài cùng phía Đông chính là am thờ sơn thần, có tên là "Thiên Sơn từ". Hai bên có đôi câu đối bằng chữ Hán miêu tả cảnh sắc thiên nhiên, vẻ đẹp ở Ngọa Vân trên núi Bảo Đài là: "Vạn cổ anh linh tự - Tứ thời cảnh sắc tân".
Phía trước am Sơn thần là bia đá có tên "Trùng tu Ngọa Vân tự" từng bị đổ nát, nay đã được phục dựng. Các nét chữ chạm khắc trên bia vẫn còn rõ nét, ghi chép lại việc trùng tu chùa Ngọa Vân dưới thời Lê Trung Hưng.
Bia đá có tên Trùng tu Ngọa Vân tự (bia ghi chép trung tu chùa Ngọa Vân) được dựng vào năm 1707. Ảnh: Bùi My
Trung tâm của cấp nền thứ 2 là chùa Ngọa Vân thượng. Theo lời kể của chị Hiền, trước khi trùng tu lại, khu vực nhà Tổ được gọi là chính điện hay chùa Ngọa Vân thượng, thờ Tam Tổ Trúc Lâm.
"Sau khi trùng tu, nơi đây có sự thay đổi về tính chất thờ tự. Theo đó, khu vực nhà Tổ được xây dựng lại trên nền chùa cổ và thờ 5 vị. Ở chính giữa là Tam Tổ Trúc Lâm, gồm Sơ Tổ Phật hoàng Trần Nhân Tông, Nhị Tổ Pháp Loa, Tam Tổ Huyền Quang. Bên cạnh còn có ban thờ của Thiền sư Đức Hưng, ban thờ của Thiền sư Bảo Sái – người đệ tử thân cận nhất, theo hầu Phật hoàng trước khi Ngài nhập niết bàn".
Nằm ở phía Tây cấp nền số 2, và cao hơn cấp nền khoảng 2,5m là am Ngọa Vân. Trong am có đặt tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông với dáng nằm mô phỏng Phật nhập niết bàn.
Am Ngọa Vân được xây bằng gạch, mái cuốn vòm bằng gạch. Ảnh: Bùi My
Theo sách "Trần triều Thánh tổ các xứ địa đồ", mặt bằng chùa Ngọa Vân trước kia không có am Ngọa Vân, chỉ có Đá Niết Bàn, chùa Ngọa Vân, hai tòa tháp, bia đá. Do vậy, am Ngoạ Vân hiện nay có thể được xây trên vị trí của Đá Niết Bàn.
Tượng thờ Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn, phía dưới chân có Bảo Sái chắp tay quỳ hầu. Ảnh: Bùi My
Khi mặt trời dần xuống núi, cái nắng ấm áp ban ngày nhường chỗ cho những cơn gió lạnh, cũng là lúc chuyến khám phá vùng "thánh địa" của thiền phái Trúc Lâm dần khép lại.
Trong bầu không khí thoang thoảng mùi trầm hương, tiếng kinh, tiếng mõ chùa văng vẳng như càng tăng thêm sự tĩnh lặng của vùng "thánh địa" linh thiêng.
Tôi nhận ra, mình để ý vì… hình như chuyện tương tự đang xảy ra ngay trong chính cuộc sống của con gái tôi.
Chia sẻ
Tối 28/11, Quảng trường Nhân dân tỉnh Lai Châu như "bùng nổ" trong biển người và ánh sáng. Hàng nghìn người dân địa phương cùng du khách thập phương đã đổ về đây để hòa mình vào không gian nghệ thuật tráng lệ của Lễ khai mạc Tuần Du lịch – Văn hóa và Giải Marathon Lai Châu lần thứ II, năm 2025.
Chia sẻ
Bách tính bấy giờ thường truyền tai nhau câu nói: Thời nay có hai vị Hoàng đế, một người họ Chu ngồi trên ngai vàng, một người họ Lưu đánh cạnh ngai vàng. Danh hiệu “Hoàng đế đứng” này không ai khác chính là Lưu Cẩn.
Chia sẻ
Angko Wat hoành tráng đầy kiêu hãnh do Suyrayavarman II khai sinh, nhưng cũng là nỗ i đau của linh hồn Suyrayavarman II đang vất vưỡng đâu đó trong mây núi Vụ Quang; bởi không có một phiến đá nào ở Angko Wat ghi lại ngày tháng năm tử trận của một hoàng đế đầy tham vọng.
Chia sẻ
Chiều 28/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ xuất quân của Đoàn thể thao Việt Nam dự SEA Games 33. Thủ tướng nhấn mạnh, "mỗi tấm huy chương là niềm vui, niềm hạnh phúc, niềm tự hào cho đất nước, cho mỗi người Việt Nam", nhưng đồng thời phải đề cao tinh thần thể thao cao thượng (Fair Play) và khẳng định niềm tự hào dân tộc, nét đẹp văn hóa Việt Nam.
Chia sẻ
Sau khi rút quân khỏi các vị trí dễ bị tấn công ở Myrnohrad, Ukraine triển khai giai đoạn hai của chiến dịch rút lui. Quân Nga lao tới để tận dụng cơ hội - nhưng rơi thẳng vào một cuộc mai phục phối hợp giữa thủy quân lục chiến Ukraine, drone và hỏa lực trên không, theo Euromaidanpress.
Chia sẻ
Nestlé Việt Nam và Vụ Hợp tác Quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) chính thức ký kết Bản ghi nhớ Hợp tác nhằm hỗ trợ Việt Nam chuyển dịch sang mô hình kinh tế tuần hoàn và phát thải thấp. Nội dung hợp tác tập trung vào việc thúc đẩy nông nghiệp bền vững, giảm phát thải khí nhà kính góp phần tăng tốc hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) của quốc gia.
Chia sẻ
U17 Việt Nam đã đánh bại U17 Macau (Trung Quốc) 4-0 để tiếp tục dẫn đầu bảng C kèm theo lợi thế nhất định trước trận đấu quyết định gặp U17 Malaysia.
Chia sẻ
Những toán lính nhỏ, tinh nhuệ của Nga đã len lỏi trong bóng tối, rồi gọi xe tăng tới phá vỡ phòng tuyến Ukraine tại các pháo đài quan trọng như Kupiansk và Pokrovsk, theo Euromaidanpress.
Chia sẻ
Trước câu hỏi của học sinh, PGS.TS Nguyễn Việt Khôi, Phó Hiệu trưởng Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (ĐHQG Hà Nội) chia sẻ: "Khi mới xuất hiện mạng internet, ai không sử dụng sẽ bị tụt hậu. AI cũng vậy, chúng sẽ thay thế những người không biết sử dụng".
Chia sẻ
U22 Việt Nam mất đi "vũ khí" đáng sợ tại SEA Games 33?; U22 Malaysia gặp khó khăn trước thềm SEA Games 33; Ronaldo “lấn sân” sang môn MMA; U22 Indonesia chốt danh sách dự SEA Games 33; Rashford lọt vào tầm ngắm của PSG.
Chia sẻ
Chiều 28/11, tại Hà Nội, Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt đã long trọng tổ chức Gala cuộc thi ảnh "Dân Việt với Thu vàng" lần thứ I năm 2025. Sự kiện là nơi tôn vinh những nhiếp ảnh gia đã "bắt" được cái hồn, cái đẹp nao lòng của mùa thu Việt Nam.
Chia sẻ
Đằng sau mô hình tên lửa được Ukraine trưng bày tại triển lãm quốc phòng ở UAE là cả một chiến dịch tinh vi nhằm đánh lạc hướng tình báo Nga. Theo Defence Express, trong khi Moscow mải quan sát “vũ khí mới”, Kiev đã âm thầm quét sạch thị trường quốc tế, thu mua toàn bộ động cơ máy bay AI-25 để phục vụ chương trình tên lửa hành trình FP-5 Flamingo.
Chia sẻ
Tử vi ngày mai cho rằng, 4 con giáp này trong tháng 12 vô cùng may mắn, được ban phước lành cả về tài lộc lẫn tiền bạc, cuộc sống sẽ luôn thịnh vượng.
Chia sẻ
Chiều ngày 28/11, Công đoàn cơ sở Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Lai Châu đã tổ chức thành công Đại hội lần thứ VII, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Sự kiện không chỉ là cột mốc quan trọng đánh dấu một giai đoạn mới mà còn là dịp để nhìn lại những thành tựu vượt trội của nhiệm kỳ 2023 – 2025, một nhiệm kỳ được đánh giá là hoàn thành toàn diện 100% chỉ tiêu Nghị quyết khóa VI, trong đó nhiều mục tiêu thậm chí còn vượt kế hoạch đề ra.
Chia sẻ
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Đà Nẵng đã khởi tố thêm 10 đối tượng trong quá trình mở rộng chuyên án rửa tiền liên quốc gia quy mô đặc biệt lớn, được xác định có tổng giao dịch vượt 67.000 tỷ đồng cùng nhiều ngoại tệ khác.
Chia sẻ
Giới chức Hong Kong đang điều tra hệ thống báo cháy hỏng, việc sử dụng vật liệu sửa chữa dễ cháy như xốp, cùng khả năng lơ là trách nhiệm sau vụ hỏa hoạn nghiêm trọng khiến 128 cư dân ở khu chung cư Wang Fuk Court ở quận Tai Po thiệt mạng.
Chia sẻ
Cá bỗng là loại cá quý hiếm phân bố tự nhiên ở vùng trung và thượng lưu các sông lớn ở các tỉnh phía Bắc (trong đó có tỉnh Tuyên Quang) như sông Lô, sông Gâm và sông Miện. Cá bỗng nổi tiếng là 1 trong 5 loài "cá tiến vua-ngũ quý hà thủy” bởi chất lượng thịt thơm ngon.
Chia sẻ
Nghệ sĩ cải lương Khánh Ngọc mắc ung thư thanh quản giai đoạn 2, mất giọng nói, ước nguyện sống thêm 5 năm khiến khán giả xót xa.
Chia sẻ
Đó là con ốc nhồi, hay còn gọi là con ốc bươu đen (ốc đặc sản). Vừa rồi, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lạng Sơn đã phối hợp tổ chức tham quan mô hình nuôi ốc nhồi của ông Vi Văn Nhuận ở thôn Lân Luông, xã Thiện Tân (địa phận huyện Hữu Lũng trước đây).
Chia sẻ
Bệnh nhân N.T.N. (29 tuổi, ở Hà Nội) sống trong tình trạng mẩn ngứa kéo dài suốt 2 tháng. Sẩn phù xuất hiện rồi biến mất trong ngày, kèm những đợt phù mắt, phù môi và cảm giác khó thở. Sau khi thăm khám và xét nghiệm chuyên sâu, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc mày đay mạn tính tự phát.
Chia sẻ
Tỉnh Tây Ninh không chỉ là đầu mối giao thương, trung chuyển hàng hóa, dịch vụ, du lịch, thương mại giữa các nước trong tiểu vùng sông Mekong, mà còn có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh. Năm Minh Mạng thứ 17 (năm 1836), phủ Tây Ninh chính thức được thành lập, gồm hai huyện Tân Ninh và Quang Hóa trực thuộc tỉnh Gia Định.
Chia sẻ
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, kinh tế tập thể và kinh tế tư nhân có mối quan hệ mật thiết, bổ trợ lẫn nhau, có vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, một bên là "bệ đỡ nơi làng quê", một bên là "động lực nơi thị trường".
Chia sẻ
Lợn nuôi khắp từ Bắc vô Nam tăng giá xuất chuồng, 'ông lớn' ngành chăn nuôi C.P Việt Nam 'kéo' giá lợn hơi lên đỉnh mới. Giá lợn hơi hôm nay tiếp tục bật tăng trên toàn quốc. Giá lợn hơi bình quân cả nước đã tăng lên mức 53.300 đồng/kg. Công ty C.P Việt Nam cũng tăng giá bán lợn hơi ở miền Bắc lên 53.000 đồng/kg và miền Nam lên 55.000 đồng/kg....
Chia sẻ
Hình tượng Tiên nữ đã xuất hiện trong văn hóa Việt từ rất sớm, với ý nghĩa biểu tượng thay đổi theo từng giai đoạn phát triển của xã hội. Những vị Tiên nữ siêu cổ thời Hùng Vương hiện lên như những bóng hình linh thiêng tạo dựng nền móng nước Việt. Từ Vụ Tiên, Mẫu Thần Long đến Tiên Dung và Âu Cơ, họ không chỉ là biểu tượng của vẻ đẹp thần thoại mà còn là những người đã góp công mở đất, giữ nước và hun đúc nên dòng giống Rồng - Tiên truyền đời.
Chia sẻ
Thanh niên 25 tuổi ở Cà Mau mua bộ trang phục công an nhân dân, cấp hàm trung úy “giả” mặc để chụp ảnh đăng lên mạng xã hội nhằm "lấy le" với bạn gái. Anh này bị Công an xã Hưng Mỹ, tỉnh Cà Mau xử phạt hành chính.
Chia sẻ
Trong khi chiến sự chưa có lối thoát và mọi kịch bản hòa bình đều ngày càng xa vời, châu Âu lại đặt cược vào một giả định khó tin: Muốn đạt hòa bình, Nga phải tự từ bỏ chính sức mạnh quân sự của mình. Nhưng nghịch lý nằm ở chỗ, châu Âu vừa yêu cầu Nga “giảm sức mạnh”, vừa liên tục đánh giá sai về năng lực quân sự của đối phương, để rồi rơi vào tình thế phải đối mặt với thực tế hoàn toàn ngược lại.
Chia sẻ
Chiều 28/11, tin từ Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang cho biết, đã có kết quả giám định số tiền hơn 7 tỷ đồng tiền Việt Nam vừa bị lực lượng chức năng bắt quả tang vận chuyển trái phép qua biên giới.
Chia sẻ
Lễ hội Sông nước TP.HCM được mong đợi vào dịp cuối năm. Tuy nhiên, Sở Du lịch TP.HCM vừa cho biết sẽ hoãn tổ chức trong năm, vì sao?
Chia sẻ
Trần Trung Kiên 1m91 rời HAGL, sang Nhật Bản thi đấu? Mason Greenwood được ủng hộ trở lại ĐT Anh; Tiền vệ Nguyễn Văn Trường phẫu thuật thành công dây chằng chéo trước; HLV Hansi Flick yêu cầu Barcelona bổ sung 3 vị trí; Saka đính hôn sau màn cầu hôn lãng mạn.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Bùi My 
