Hiệu trưởng xấu hổ vì nhiều trường ĐH CĐ bị đem ra mua bán

GS Trần Phương cho biết, các trường ĐH CĐ ngoài công lập đang hầu hết phát triển theo 2 mô hình:  Trường của các nhà đầu tư và trường phi lợi nhuận. Trong đó, mô hình trường của các nhà đầu tư (vì lợi nhuận) đang lộ rõ nhiều bất cập.

GS Trần Phương cho biết, ông cảm thấy xấu hổ trước thực trạng mua bán các trường ĐH CĐ ngoài công lập (Ảnh: IT)

Trong mô hình trường của các nhà đầu tư, một số nhà đầu tư bỏ vốn ra lập trường, thuê cán bộ nhân viên, tuyển sinh, thu học phí, lời ăn, lỗ chịu. Đây là loại hình theo đuổi "mục tiêu lợi nhuận", tùy theo số người góp vốn mà trường có hình dạng như doanh nghiệp gia đình, doanh nghiệp tư nhân hay công ty trách nhiệm hữu hạn.

Với loại trường này, có một nhược điểm nhìn thấy rõ đó là, người đứng đầu là người có tiền, nhiều vốn. Họ chi phối mọi hoạt động của trường nên giữa nhà đầu tư và các nhà giáo luôn tiềm ẩn mâu thuẫn. Nhà đầu tư thì muốn tiết giảm kinh phí đào tạo để tăng lợi nhuận, còn các nhà giáo thì muốn nâng cao chất lượng đào tạo, dù phải tăng kinh phí đào tạo.

“Điều này dẫn đến thực trạng mua  - bán trường xảy ra nhiều. Trường học được coi như một “món hàng”. Thậm chí còn có hiện tượng “lật nhau” để mua. Lắm lúc tôi cảm thấy xấu hổ lắm, các trường ĐH CĐ ngoài công lập bây giờ mua qua bán lại rất dữ. Người ta chỉ cần bỏ ra vài tỷ là mua được cái trường. Mà mua gì? Chỉ là một cái giấy, trường lúc ấy đã be bét, không còn gì nữa rồi” – GS Phương nói.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, nếu cứ duy trì mô hình trường vì lợi nhuận thì ĐH CĐ tư thục sẽ khó phát triển đúng mục tiêu.  Loại hình “trường phi lợi nhuận” tuy không có “vốn” nhiều nhưng lại có 2 thế mạnh là: Không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp nên tích lũy đầu tư cho cơ sở vật chất. Hai là trường của các nhà giáo nên xác định mục đích tối thượng là vì giáo dục chứ không vì lợi nhuận.

“Sự thành công của một trường ĐH không phụ thuộc vào những người có nhiều tiền, mà phụ thuộc vào những người có tâm và có tài. Giáo dục cần phải chọn các nhà giáo có tâm, có tầm đứng đầu chứ không phải người có tiền chi phối. Theo tôi, những người đứng đầu các trường ĐH phải là nhà giáo” - GS Trần Phương nói.

Nói về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ GD ĐT Bùi Văn Ga cho rằng,  Bộ GD ĐT luôn nhất quán trong việc đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, tức là tăng cường các trường ĐH ngoài công lập. Bộ chủ trương trong bối cảnh hiện nay không cho thành lập các trường ĐH công lập nhưng những trường đại học tư thục có đầu tư lớn, chất lượng cao và không vì lợi nhuận vẫn được trình Thủ tướng xem xét mở.

“Bộ rất khuyến khích những nhà đầu tư chất lượng, không vì lợi nhuận. Bộ luôn xem các trường ĐH công lập và ngoài công lập bình đẳng như nhau, không có sự phân biệt đối xử nào trong tất cả các cơ chế, chính sách” – ông Ga nói.