Ký ức Tết trong tôi: Một thoáng xuân xưa...

Nhớ lúc còn nhỏ, cứ khoảng thời gian này tôi lại lon ton bám tay mẹ đi chùa. Những ngôi chùa làng quê vào những ngày giáp tết luôn đông đúc người, người đi phúng viếng, người đi cầu chúc, tạ lễ sau một năm làm ăn khấm khá và cả những cô, những chị đi làm công quả, dọn dẹp, quét dọn chùa để đón năm mới. Tôi lúc ấy độ chừng 7-8 tuổi, chỉ biết chạy nhảy lon ton khắp nơi, đến mệt nhoài lại ngồi đừ ra một gốc ngồi “đếm” tượng Phật. Đếm chán lại đi lòng vòng… “ngửi” mùi hương của các loại nhang, vì vậy mà tôi nhớ tất tần tật mùi của những loại nhang ở chùa.

Ngày rằm ở một ngôi chùa làng quê đầy cổ kính trong tiềm thức ban sơ của tôi đầy yên ắng và thanh bình, những ô cửa vừa được lau dọn đã sạch bóng lớp bụi thời gian, phơi ra lớp gỗ mun nhẵn bóng đã trải qua bao năm tháng bom bay đạn lạc cùng ngôi chùa để giờ đây chỉ ngày một hằn lên nét đẹp của thời gian. Những cánh cửa gỗ im lìm mở rộng như đón lấy những cơn gió xuân đến sớm vừa kịp tràn vào. Tôi cứ thế đứng đó trơ mặt ra để gió thổi vào mát rượi.

Gió xuân, đối với tôi đó không đơn thuần là một dấu hiệu giao mùa, mà đó là cả một “loại mùi” tuổi thơ. Trong làn hơi mát rượi của đất trời mùa trăm hoa đua nở mang theo biết bao nhiêu dư vị đồng quê. Ai có một tuổi thơ lớn lên ở nông thôn thì làm sao quên được những ngày mải miết chạy dọc con đê thả diều cùng đám bạn, để rồi cơn gió mang mùi khói đốt đồng nâng cánh diều bay vút lên cao, đó là những ngày quê hương gặt lúa chuẩn bị ăn Tết. Con gió xuân mang cả nụ cười của mẹ và giọt mồ hôi của cha quyện vào từng bông lúa nặng trĩu. Người lớn nô nức gặt, thời ấy chưa có máy gặt như bây giờ, chỉ toàn gặt tay, bọn con nít chúng tôi tầm hai mươi Tết đã được nghỉ học, cứ trông cho ba mẹ bán lúa xong để vòi dắt đi mua đồ Tết.

Ảnh minh họa.

Chợ Tết ngày ấy đơn sơ lắm, không bán lắm thứ như bây giờ, chẳng có bán những đòn bánh Tết, những loại mứt đủ màu sắc chủng loại, vì thời ấy nhà ai cũng tự làm. Chợ Tết khi ấy là một thiên đường của tuổi thơ tôi vì phơi ra biết bao nhiêu bộ đồ đẹp và những loại hoa đủ màu sắc, những loại quả nhìn thôi đã tứa nước bọt.

Kể ra ngoài chợ Tết thì một trong những thứ khó quên nhất của Tết xưa là mùi nấu bánh, thời ấy cứ tầm 27-28 Tết, đi ngang nhà nào cũng đều thấy mọi người tất bật phơi lá, sàng đậu, vo nếp, chẻ lạt,… và quây quần gói bánh. Mùi của lá dong, lá chuối quyện vào mùi của nếp, đậu, thịt, mỡ cứ sực nức trong chiếc nồi to trên bếp lửa bập bùng, cứ thế đi vào tâm tưởng tôi, kí thác thành một vùng nhớ dịu êm về cái Tết xưa. Tôi cứ nhớ cái cảm giác háo hức thèm thuồng đứng canh chị Hai rang từng mẻ hạt dưa, hạt bí, sên từng chảo mứt gừng, mứt dừa rồi chờ chị cho ăn thử. Vị ngọt của mứt cứ quyện chặt vào đầu lưỡi rồi theo tôi suốt những tháng năm xa quê.

Người lớn bận bịu là vậy, còn bọn con nít chúng tôi thời ấy cứ Tết đến là “kình” nhau đồ đẹp, chả bù cho bọn con nít thời nay, Tết với chúng nó chẳng có gì khác ngày thường, đều là chuỗi ngày ôm smartphone. Hồi ấy, Tết đến nhà đứa nào eo hẹp thì chỉ được mua hai bộ đồ mới, còn khá hơn thì được ba bộ để diện ba ngày Tết, nhà tôi khi ấy cũng thuộc diện khá giả, tôi luôn được ba bộ. Cứ chiều 30, dù chơi ở đâu, vui cỡ nào cũng sẽ chạy về nhà sớm hơn thường ngày, để mẹ nấu nước tắm gội sạch sẽ và đi ngủ sớm, lòng chỉ mong nhanh đến sáng để diện đồ mới. Hóa ra niềm vui của trẻ thơ những mùa Tết năm cũ thật giản đơn. Tết trong tâm tưởng non nớt thời ấy của tôi còn là mùi nồi thịt kho và keo dưa kiệu mẹ làm, những món đồ ăn tôi luôn than vãn là “ngán quá” để đến khi rời xa quê tôi lại chẳng bao giờ tìm thấy mùi vị ấy ở đâu được nữa. 

Một thoáng nhớ nhung và những hồi ức về cái Tết xưa chợt ùa về trong lòng tôi, nhớ quay quắt. Ở cái thành phố luôn bận rộn này, dường như hình ảnh nồi bánh Tết bập bùng lửa, những mẻ mứt tự sên đã dần không còn nữa. Dường như ai nấy đều quá bận để chuẩn bị một cái “Tết đoàn viên”, cứ Tết đến cầm tiền ra chợ là thứ gì cũng có, lâu dần người ta quên luôn Tết vốn dĩ bắt nguồn từ sự đoàn viên khi cả nhà quây quần cùng nhau chuẩn bị.

Chợt tha thiết nhớ cái Tết xưa, những hình ảnh, mùi vị của sự sum họp, của yêu thương, của đoàn viên giờ chỉ còn lại trong một miền nhớ xa xôi của những con người lòng đầy hoài niệm, như bạn, như tôi. Để thảng hoặc vào một ngày giữa Sài Gòn đầy nắng bất chợt có cơn gió xuân khẽ khàng chạy ngang qua lại đánh động một vùng rực sáng kí ức trong tôi, những hoài niệm êm đềm về Tết…