Phú Yên: Sông “nuốt” làng

Ngày 26.9, khi về Bình Thạnh, chúng tôi không khỏi kinh hãi khi chứng kiến tình trạng sạt lở bờ sông Bình Bá. Liên tiếp những cơn thuỷ triều tiến vào ngoạm kéo hàng tấn núi cát xuống lòng sông. Khi thuỷ triều rút, dòng nước chảy xiết, gió biển thổi vào, những đợt sóng lớn moi cát tạo hàm ếch khoét sâu, dọc bờ sông bị xẻ nứt toang hoác. Có chỗ vừa mới sạt, rễ cây bị cứa đứt còn chảy nhựa.

Đê kè Bình Bá sạt lở nghiêm trọng.

Ông Đặng Văn Năm, một người dân sống cạnh bờ sông Bình Bá, cho biết: “Tốc độ sông lấn làng quả là ghê gớm. Trong vòng vài năm mà dòng sông ăn sâu vào bờ 40-50m”. Mặt sân nhà ông nằm gọn dưới lòng sông sâu hoắm. Ngôi nhà chỉ còn cách bờ sông chừng 5m.

Bà Nguyễn Thị Được, vợ ông Năm, buồn bã: "Tính từ bờ ra khoảng 50m là cánh đồng trồng lúa. Gia đình tôi chỉ có 5 sào đất canh tác trồng lúa, bắp ngoài bãi để sinh sống nay đều đã biến thành sông, đất thổ cư khoảng 2 sào bị lấn, giờ còn vẻn vẹn mỗi ngôi nhà để trú ngụ, sông cũng không buông tha. Đêm nghe đất lở xuống sông mà nóng hết gan ruột".

Hiện tại, nhiều hộ dân ở khu phố Bình Thạnh chặt hết cây ăn quả trong vườn nhà bó thành từng bó buộc dây thả xuống mép sông để cản lũ. Người dân còn dùng cọc tre đóng dọc bờ và dựng bao cát để ngăn chặn tình trạng sạt lở. Tuy nhiên, nước lũ sông Bình Bá lớn nhanh bao vây xóm nhà, người dân chống chọi hết nổi đành thả tay, các vật dụng trong nhà như nồi, xoong, can nhựa buộc chặt vào gốc cây, còn bàn ghế thì được làm giàn để “leo” lên cao, dân làng thì kéo nhau chạy tránh lũ.

Nguyên nhân dẫn đến đoạn đê bị sạt lở nghiêm trọng như vậy là do sông Bình Bá đổi dòng chảy, do những người nuôi tôm ở huyện Tuy An và thị xã. Sông Cầu xây dựng hồ lấn lòng sông Bình Bá bên tả ngạn. Qua mỗi mùa mưa lũ, dòng nước đổ dồn chảy xiết qua bên hữu ngạn làm mức độ sạt lở càng trầm trọng. Bức xúc, người dân gửi đơn đến các ngành chức năng mong sớm được đầu tư xây dựng đê kè. Năm 2009, UBND thị xã Sông Cầu tiến hành khảo sát, tuy nhiên vốn đầu tư xây dựng hệ thống đê kè rất lớn, ngoài khả năng của thị xã, đành thôi.

Bây giờ đang đầu mùa mưa, nước thượng nguồn đổ về đục ngầu, dòng sông Bình Bá quằn quại, uốn cong đổi dòng. Mỗi khi nghe tiếng đất lở ngoài sông, người dân lại dáo dác bồng bế con thơ đi tránh lũ.

Mạnh Lê