Thân thương giàn gấc trước hiên nhà!

Gấc là loài cây thân thảo, leo khỏe, chiều dài có thể mọc đến 15 mét. Lá gấc nhẵn, thùy hình chân vịt phân ra từ 3 đến 5 dẻ, dài 8-18 cm. Quả gấc hình tròn có màu xanh và có gai li ti, khi chín chuyển sang đỏ cam, treo lủng lẳng đến vui mắt.

Thân thương giàn gấc mái hiên nhà (ảnh: Hoàng Lê)

Để trồng được gấc, đòi hỏi phải có cái giàn để cho dây gấc bò lên. Người quê tôi làm giàn gấc thường chỉ bằng nhánh tre, cành cây tận dụng quanh vườn nhà. Đối với các nhà lá, đôi khi người dân quê còn để dây gấc leo lên cả mái nhà. Mùa mưa, gấc sinh trưởng mạnh, từng dây gấc bện chặt nhau như một tấm thảm xanh phủ khắp mái nhà. Cho dù trồng gấc không mang lại hiệu quả kinh tế cao nhưng người dân quê tôi rất thích trồng loại dây leo này, bởi ngoài công dụng che mát, quả gấc còn dùng để đồ xôi gấc, món không thể thiếu trong mâm lễ cúng kiếng của mọi nhà.

Có rất nhiều loại xôi được người Việt chế biến. Từ những món xôi được bày bán phổ biến mỗi sáng như xôi xéo, xôi lạc, xôi khúc, xôi đậu xanh đến những thứ xôi chỉ được nấu vào mỗi dịp ngày giỗ, ngày lễ truyền thống như xôi ngũ sắc, xôi thập cẩm... Thế nhưng, chỉ có xôi gấc là trở thành một món truyền thống trong mâm cỗ ở quê tôi.