Thú đi câu thụt, đặt lờ vơ cá bống

Cá bống có nhiều loại: bống tượng, bống cát, bống dừa, bống trứng… trong đó bống dừa là đối tượng để cho lũ trẻ săn bắt suốt trong những ngày hè oi bức. Bống dừa có thân tròn và dài, màu xám tro hoặc đen bóng, con to nhất cũng khoảng bằng cẳng cái, lớn gấp ba bốn lần cá bống trứng. Loài cá này thích sống gần bờ, đặc biệt là những nơi có nhiều rễ bần và bụp dừa nước. Chúng thường đi kiếm ăn vào con nước lớn, nhất là mùa sa mưa nên nhiều người dùng lọp đặt dọc theo các kinh mương để đánh bắt. Có thể nói, dọc theo các tuyến sông rạch, nơi có nhiều cỏ rác, lục bình, cá bống dừa xuất hiện nhiều nhất.

Lọp đặt cá bồng dừa.

Đặt lọp cá bống dừa dọc theo những rặng bần.

Thuở nhỏ, sau khi bài vở xong xuôi, chúng tôi vài ba đứa, mình trần, tay không rủ nhau đi câu hoặc đi thụt cá bống. Nhưng đa số đều khoái thụt hơn là câu. Bây giờ nhớ lại cái cảm giác thụt cá bẹ dừa nó đã, nó sướng làm sao ấy! Thọc tay vô, mò kiếm cá rồi dùng 5 ngón tay kẹp chặt thân cá lại, giơ lên cao giữa tiếng hoan hô của bạn bè.

Chúng tôi không thụt hang dưới đất mà lại thụt hang trên bẹ dừa nước mới lạ. Trước hết chúng tôi tìm những con rạch có nhiều bụi dừa nước để phát hiện chỗ ẩn trú của chúng. Loài cá nầy thích sống ở những chỗ nước trong, yên tịnh. Thường mỗi bụi dừa nước sát mé sông bao giờ cũng có nhiều bẹ mọc thẳng đứng, giữa hai bẹ dừa là một khe hở to bằng miệng chén luôn chứa đầy nước. Chính đó là môi trường thiên nhiên lý tưởng để cho cá bống ẩn trú chờ nước lớn đi kiếm ăn.

Chúng tôi chỉ cần lách mình, thọc tay vào chỗ khe hở, dùng vài động tác nhà nghề là tóm được chú cá một cách dễ dàng. Cứ thế, mạnh đứa nào nấy thụt, không bao lâu đứa nào cũng được một xâu cá đem về khoe với mẹ. Chỉ có thế thôi mà trong ký ức tôi lúc nào cũng in đậm hình ảnh những thằng bạn cùng lớp, mình dính đầy bùn đất cầm xâu cá bống, vừa đi vừa huýt gió một cách hồn nhiên vô tư lự. Ngày nay mỗi lần ăn cá bống kho tiêu tôi lại nhớ mãi, nhớ hoài cái thời “thần tiên” đi thụt cá đó, vui ôi là vui.

Cá bống dừa vừa đổ lọp.

Ngày nay, cá bống dừa không còn nhiều, dừa nước cũng bị triệt hạ gần hết chỉ còn ờ Cù Lao Dung, Cà Mau, Bạc Liêu và Kiên Giang, nên trẻ con muốn thụt cá bống cũng không còn cơ hội. Hiện nay, muốn khai thác cá bống dừa, đa số bà con đều dùng lọp. Đặt lọp cá bống cũng là một cách đánh bắt truyền thống rất thú vị. Muốn cá chạy nhiều người ta dùng mồi dừa khô và còng đập giập cho vào lọp để nhử cá. Mồi càng ngon cá vô lọp càng nhiều.

Cá bống dừa kho ơ.